Page 113 - รายงานการศึกษาวิจัย เรื่อง ความสัมพันธ์ระหว่างสิทธิมนุษยชนและสิ่งแวดล้อมเพื่อการคุ้มครองสิทธิมนุษยชนที่เกี่ยวกับสิ่งแวดล้อมอย่างยั่งยืน
P. 113
ส�ำนักงำนคณะกรรมกำรสิทธิมนุษยชนแห่งชำติ
ประสบการณ์การคุ้มครองสิทธิมนุษยชน
และสิ่งแวดล้อมในประเทศไทย
๕.๑ ประสบการณ์การน�าสิทธิมนุษยชนและสิทธิในสิ่งแวดล้อมมาบัญญัติไว้ในรัฐธรรมนูญ
ของประเทศไทย
รัฐธรรมนูญแห่งราชอาณาจักรไทยได้ก�าหนดหลักเกณฑ์เกี่ยวกับการคุ้มครองสิ่งแวดล้อมไว้ในรัฐธรรมนูญตั้งแต่ปี
พ.ศ. ๒๕๑๗ และได้ให้ความส�าคัญจนถึงขั้นที่ก�าหนดให้ประชาชนเข้าไปมีส่วนร่วมในการคุ้มครองและปกป้องสิ่งแวดล้อม
โดยตรงตั้งแต่รัฐธรรมนูญปี พ.ศ. ๒๕๔๐ เป็นต้นมา การศึกษาเกี่ยวกับการน�าประเด็นสิ่งแวดล้อมมาบัญญัติไว้ในรัฐธรรมนูญ
แห่งราชอาณาจักรไทย จึงอาจแบ่งแนวทางในการบัญญัติกฎหมายออกเป็น ๔ ยุค ดังนี้
๑ ยุคก่อนรัฐธรรมนูญฉบับปี พุทธศักราช ๒๕๔๐
๒ ยุครัฐธรรมนูญแห่งราชอาณาจักรไทย พุทธศักราช ๒๕๔๐
๓ ยุครัฐธรรมนูญแห่งราชอาณาจักรไทย พุทธศักราช ๒๕๕๐
๔ ยุคร่างรัฐธรรมนูญฉบับ ศาสตราจารย์กิตติคุณ ดร. บวรศักดิ์ อุวรรณโณ และ ฉบับนายมีชัย ฤชุพันธุ์
ในการพิจารณาประเด็นสิ่งแวดล้อมที่บัญญัติไว้ในรัฐธรรมนูญแห่งราชอาณาจักรไทยนั้น สามารถพิจารณาได้ใน ๕
ประเด็น ดังนี้
สิทธิเชิงเนื้อหา ซึ่งได้แก่ สิทธิในสิ่งแวดล้อมที่ดี และสิทธิที่จะมีชีวิตในสิ่งแวดล้อมที่ดี
สิทธิเชิงกระบวนการ ซึ่งได้แก่ สิทธิในข้อมูลข่าวสารด้านสิ่งแวดล้อม สิทธิในการมีส่วนร่วมใน
กระบวนการตัดสินใจด้านสิ่งแวดล้อม และสิทธิในการเข้าถึงกระบวนการยุติธรรมด้านสิ่งแวดล้อม
หน้าที่ของประชาชนในการปกป้องสิ่งแวดล้อม
หน้าที่ของรัฐในการปกป้องสิ่งแวดล้อม
การจ�ากัดสิทธิเสรีภาพของประชาชนด้านอื่นเพื่อคุ้มครองสิ่งแวดล้อม
อย่างไรก็ตาม เนื่องจากสิทธิในเชิงเนื้อหา อันได้แก่ สิทธิในสิ่งแวดล้อมที่ดี และสิทธิที่จะมีชีวิตในสิ่งแวดล้อมที่ดีนั้น
ยังไม่ได้มีการบัญญัติไว้ในรัฐธรรมนูญแห่งราชอาณาจักรไทยฉบับใด ๆ จึงไม่ขอยกมาพิจารณา
112
