Page 70 - รายงานการประเมินสถานการณ์สิทธิมนุษยชนในประเทศไทย ประจำปี 2558

รายงานการประเมินสถานการณ์สิทธิมนุษยชนในประเทศไทย ปี ๒๕๕๘

ส�าหรับกรณีการด�าเนินการกระบวนยุติธรรม ตามประกาศ คสช. ฉบับที่ ๓๗/๒๕๕๗ เรื่อง ความผิดที่อยู่ในอ�านาจพิจารณา
พิพากษาคดีของศาลทหาร ฉบับที่ ๓๘/๒๕๕๗ เรื่อง คดีที่ประกอบด้วยการกระท�าหลายอย่างเกี่ยวโยงกันให้อยู่ในอ�านาจศาลทหาร
และฉบับที่ ๕๐/๒๕๕๗ เรื่อง ให้ศาลทหารมีอ�านาจพิจารณาพิพากษาคดีอาวุธปืน เครื่องกระสุนปืน หรือวัตถุระเบิด ที่ใช้เฉพาะ
แต่การสงคราม ส่งผลให้พลเรือนต้องอยู่ในอ�านาจการพิจารณาของศาลทหารในการกระท�าความผิดในลักษณะความผิดต่อ
องค์พระมหากษัตริย์ พระราชินี รัชทายาท และผู้ส�าเร็จราชการแทนพระองค์ ความผิดต่อความมั่นคงของรัฐภายในราชอาณาจักร
ความผิดตามประกาศหรือค�าสั่ง คสช. ความผิดที่อยู่ในอ�านาจศาลทหารตามค�าสั่งของ คสช. ความผิดฐานมีหรือใช้อาวุธปืน
เครื่องกระสุนปืน หรือวัตถุระเบิดนั้น ประมวลข้อมูลและสรุปสถานการณ์ในปี ๒๕๕๘ ได้ ดังนี้
๓๓
ข้อมูลสถิติคดีที่พลเรือนถูกด�าเนินคดีในศาลทหาร ตั้งแต่วันที่ ๒๒ พฤษภาคม ๒๕๕๗ ถึง ๓๐ กันยายน ๒๕๕๘ พบว่า มีคดี
ที่พลเรือนถูกด�าเนินคดีในศาลทหาร ๑,๔๐๘ คดี มีผู้ต้องหาและจ�าเลย ๑,๖๒๙ คน ในจ�านวนนี้เป็นพลเรือนที่ขึ้นศาลทหารกรุงเทพ ๒๐๘ คน
และศาลทหารอื่น ๆ ดังนี้ ศาลมณฑลทหารบกที่ ๒๓ จังหวัดขอนแก่น มีจ�านวน ๑๕๘ คน ศาลมณฑลทหารบกที่ ๓๒ จังหวัดล�าปาง
มีจ�านวน ๑๕๘ คน และศาลมณฑลทหารบกที่ ๔๒ จังหวัดสงขลา จ�านวน ๑๑๕ คน เช่น การด�าเนินคดีนักศึกษากลุ่มดาวดิน จ�านวน ๑๔
๓๔
คน ฐานฝ่าฝืนค�าสั่ง คสช. การด�าเนินคดีกับ พ.ต.ต.ปรากรม วารุณประภา นายสุริยัน สุจริตพลวงศ์ และนายจิรวงศ์ วัฒนเทวาศิลป์
๓๕
ข้อกล่าวหาหมิ่นสถาบัน ตามประมวลกฎหมายอาญา มาตรา ๑๑๒ เป็นต้น

ประเภท จ�านวน (คดี)

๑. คดีที่ศาลรับฟ้อง ๘๕
- พิจารณาเสร็จ ๕๒ บทที่ ๓ สถานการณ์สิทธิพลเมืองและสิทธิทางการเมือง
- อยู่ระหว่างการพิจารณา ๓๓
๒. อยู่ระหว่างฝากขัง ๔๕
๓. ส่งส�านวนคืน ๑๘
รวม ๑๔๘

โดยสถิติคดีคณะรักษาความสงบแห่งชาติ
๓๖
ของศาลทหารกรุงเทพ ตั้งแต่วันที่
๒๕ พฤษภาคม ๒๕๕๗ ถึง ๓๑ มีนาคม
๒๕๕๘ ซึ่งเป็นช่วงที่มีการประกาศใช้
กฎอัยการศึก รวมมีคดีขอฝากขัง ๑๔๘ คดี คสช. ได้ประกาศใช้กฎอัยการศึกทั่วราชอาณาจักร ตั้งแต่วันที่ ๒๒ พฤษภาคม
จ�านวนผู้ท�าความผิด ๑๗๒ ราย ศาลรับฟ้อง ๒๕๕๗ – ๓๑ มีนาคม ๒๕๕๘ ส่งผลให้การพิจารณาของศาลทหารในช่วงระยะเวลา
๘๕ คดี พิจารณาเสร็จ ๕๒ คดี และ ดังกล่าวเป็นศาลทหารในเวลาไม่ปกติจึงไม่สามารถที่จะอุทธรณ์หรือฎีกา
อยู่ระหว่างการพิจารณาอีก ๓๓ คดี ค�าพิพากษาได้ แม้ว่าต่อมาได้มีการประกาศยกเลิกกฎอัยการศึกไปแล้ว แต่คดี
นอกจากนี้ ยังอยู่ในระหว่างฝากขัง ๔๕ คดี ที่เกิดขึ้นในช่วงที่มีการประกาศกฎอัยการศึกแล้วการพิจารณาคดียังไม่สิ้นสุด
ส่งส�านวนคืน ๑๘ คดี ออกหมายจับ ๘๐ ราย ถือเป็นคดีที่เกิดในเวลาไม่ปกติ ยังคงต้องห้ามอุทธรณ์หรือฎีกา
และออกหมายค้น ๒ ราย

๓๓ ศูนย์ทนายความสิทธิมนุษยชน <https://tlh2104.wordpress.com/2015/11/13/static-case-in-military-court/>(เข้าดู ณ วันที่ ๒๘ มีนาคม ๒๕๕๙)
๓๔ ดูรายละเอียดได้ที่ <www.posttoday.com/politic/372913>(เข้าดู ณ วันที่ ๒๘ มีนาคม ๒๕๕๙)
๓๕ ดูรายละเอียดได้ที่ <www.matichon.co.th/news_detail.php?newsid=1445411585>(เข้าดู ณ วันที่ ๒๘ มีนาคม ๒๕๕๙)
๓๖ น.ท.สุรชัย สรามเตะ ตุลาการพระธรรมนูญของศาลทหารกรุงเทพ, ดูรายละเอียดได้ที่ <www.thairath.co.th/content/491628,>(เข้าดู ณ วันที่ ๑๖ กุมภาพันธ์ ๒๕๕๙)

40