Page 69 - รายงานการประเมินสถานการณ์สิทธิมนุษยชนในประเทศไทย ประจำปี 2558

รายงานการประเมินสถานการณ์สิทธิมนุษยชนในประเทศไทย ปี ๒๕๕๘

๓ สถานการณ์ปี ๒๕๕๘

ในปี ๒๕๕๘ กสม. ได้รับค�าร้องขอให้ตรวจสอบการละเมิด
สิทธิมนุษยชน จ�านวนทั้งสิ้น ๕๘๐ เรื่อง ซึ่งเมื่อจ�าแนกค�าร้องตาม

ประเภทของสิทธิที่เกี่ยวข้องแล้ว พบว่า มีค�าร้องที่ผู้ร้องอ้างว่า
ถูกละเมิดสิทธิมนุษยชนในกระบวนการยุติธรรม ๑๕๐ ค�าร้อง
เมื่อเทียบกับปี ๒๕๕๗ ซึ่งมีจ�านวน ๑๗๔ ค�าร้อง พบข้อสังเกต
ว่าจ�านวนการร้องเรียนว่าถูกละเมิดสิทธิมนุษยชนในกระบวนการ
ยุติธรรมน้อยลง โดยสิทธิในกระบวนการยุติธรรมที่มีการร้อง
เรียนโดยกล่าวอ้างว่ามีการละเมิดสิทธิมนุษยชนโดยเจ้าหน้าที่ของ
รัฐในกระบวนการยุติธรรม ได้แก่ สิทธิของผู้ต้องหา สิทธิของ
ผู้เสียหาย สิทธิในการเข้าถึงกระบวนการยุติธรรม และสิทธิของ
ผู้ต้องขัง นอกจากนี้ ยังพบว่ามีผู้ยื่นค�าร้องเพื่อขอให้ตรวจสอบ

การละเมิดสิทธิมนุษยชนจากการใช้อ�านาจของทหาร จ�านวน ๘ เป็นต้น โดยในปี ๒๕๕๗ มีผู้ยื่นค�าร้องเพื่อขอให้ตรวจสอบการ
๒๘
ค�าร้อง เช่น กรณีควบคุมตัวจากเหตุการณ์เดินทางไปอุทยาน ละเมิดสิทธิมนุษยชนจากการใช้อ�านาจของ คสช. จ�านวน ๒๖ ค�าร้อง
ราชภักดิ์ กรณีควบคุมตัวจากเหตุการณ์ท�ากิจกรรมเพื่อร�าลึก จะเห็นได้ว่ามีจ�านวนที่น้อยกว่าปีที่ผ่านมา แต่ยังคงเป็นสถานการณ์
ครบรอบ ๑ ปี รัฐประหาร บริเวณหน้าหอศิลปวัฒนธรรมกรุงเทพ ด้านสิทธิในกระบวนการยุติธรรมที่น่ากังวลอย่างต่อเนื่อง

อย่างไรก็ตาม รัฐได้มีความพยายามในการที่จะ สถานการณ์การน�าผู้ต้องหาแถลงข่าวต่อสื่อมวลชนและท�าแผนประกอบ
ท�าให้ประชาชนเข้าถึงกระบวนการยุติธรรม ค�ารับสารภาพยังคงปรากฎในช่วงปีที่ผ่านมาซึ่งเป็นการที่ผู้บังคับใช้กฎหมาย

และได้รับความช่วยเหลือจากรัฐในการเข้าถึง มีการปฏิบัติต่อผู้ถูกกล่าวหาหรือผู้ต้องหาอย่างไม่สอดคล้องกับหลักการสันนิษฐาน
ความยุติธรรม โดยการตรากฎหมายและปรับแก้ ว่าเป็นผู้บริสุทธิ์ มีการน�าตัวผู้ถูกกล่าวหามาแถลงข่าวต่อหน้าสื่อมวลชน
กฎหมายหลายฉบับ เช่น พระราชบัญญัติกองทุน โดยไม่มีการปิดบังใบหน้า หรือการน�าตัวไปท�าแผนประกอบค�ารับสารภาพ
ยุติธรรม พ.ศ. ๒๕๕๘ พระราชบัญญัติค่าตอบแทน ที่อาจมีความเสี่ยงต่อความปลอดภัยของจ�าเลยหรือผู้ถูกกล่าวหา เช่น กรณี
ผู้เสียหาย และค่าทดแทน และค่าใช้จ่ายแก่จ�าเลย การถูกรุมประชาทัณฑ์ อาทิ การน�าตัวผู้ถูกกล่าวหาและพวกข้อหาจ้างวานฆ่า
ในคดีอาญา พ.ศ. ๒๕๔๔ ร่างพระราชบัญญัติ เจ้าอาวาสวัดป่าตอสีเสียด จังหวัดอุดรธานี มาแถลงข่าวที่ส�านักงานต�ารวจ
๒๙
ราชทัณฑ์ พ.ศ. .... ประมวลกฎหมายวิธีพิจารณา แห่งชาติ การน�าผู้ต้องหาข้อหาท�าร้ายผู้อื่นจนเสียชีวิต ไปท�าแผนประกอบ
๓๐
ความอาญา และประมวลกฎหมายอาญา เป็นต้น ค�ารับสารภาพ ที่จังหวัดกาญจนบุรี การน�าผู้ถูกกล่าวหาวัย ๑๗ ปีท�าแผนประกอบ
๓๑
รับค�าสารภาพข้อหาใช้อาวุธปืนท�าร้ายผู้อื่น ที่จังหวัดบึงกาฬ การน�าผู้ถูกกล่าวหา
ข้อหาฆ่าข่มขืนเด็กหญิงอายุ ๙ ปี ไปแถลงข่าวและท�าแผนประกอบค�ารับสารภาพ
๓๒
ที่จังหวัดนครพนม เป็นต้น

๒๘ ค�าร้องที่ ๑๐/๒๕๕๘ ค�าร้องที่ ๕๑/๒๕๕๘ ค�าร้องที่ ๑๖๕/๒๕๕๘ ค�าร้องที่ ๓๔๑/๒๕๕๘ ค�าร้องที่ ๕๗๖/๒๕๕๘ ค�าร้อง ๕๗๗/๒๕๕๘ ค�าร้องที่ ๕๗๘/๒๕๕๘ ค�าร้องที่ ๕๗๙/๒๕๕๘ ดู
รายละเอียดได้ที่ <http://hris.nhrc.or.th/nhrc/2015/Examine Complaint/xamine Complaint Progress List.aspx#/> (เข้าดู ณ วันที่ ๒๘ มีนาคม ๒๕๕๙)
๒๙ ดูรายละเอียดได้ที่ <http://morning-news.bectero.com/social-crime/28-Mar-2015/35877 >(เข้าดู ณ วันที่ ๒๘ มีนาคม ๒๕๕๙)
๓๐ ดูรายละเอียดได้ที่ <http://news.truelife.com/detail/3349589>(เข้าดู ณ วันที่ ๒๘ มีนาคม ๒๕๕๙)
๓๑ ดูรายละเอียดได้ที่ <www.thairath.co.th/content/541134>(เข้าดู ณ วันที่ ๒๘ มีนาคม
๓๒ ดูรายละเอียดได้ที่ <www.youtube.com/watch?v=1NenJYu_dM>(เข้าดู ณ วันที่ ๒๘ มีนาคม ๒๕๕๙)

39