Page 112 - รายงานการประเมินสถานการณ์สิทธิมนุษยชนในประเทศไทย ประจำปี 2558
P. 112
รายงานการประเมินสถานการณ์สิทธิมนุษยชนในประเทศไทย ปี ๒๕๕๘
๔.๔ การพัฒนาเขตเศรษฐกิจพิเศษ
นโยบายเร่งรัดกระบวนการจัดหาพื้นที่ส�าหรับจัดท�าเขตเศรษฐกิจพิเศษตามค�าสั่งหัวหน้า คสช. ที่ ๑๗/๒๕๕๘ ส่งผลให้การด�าเนินการ
ดังกล่าวขาดความรอบคอบและขาดการค�านึงถึงการมีส่วนร่วมของชุมชนในพื้นที่ในกระบวนการคัดเลือกพื้นที่ โดยหลายพื้นที่ที่รัฐ
เลือกให้เป็นเขตเศรษฐกิจฯ เช่น พื้นที่ป่าสงวน พื้นที่สาธารณประโยชน์ ขัดกับวัตถุประสงค์เดิมในการใช้ประโยชน์พื้นที่เหล่านั้น อีกทั้งรัฐ
ยังไม่สามารถด�าเนินการชดเชยค่าเวนคืนที่ดินได้อย่างเหมาะสมกับความเป็นจริง
ดังนั้น เพื่อให้การด�าเนินการของรัฐเป็นไปเพื่อประโยชน์ในการคุ้มครองสิทธิของประชาชนและชุมชนอย่างเป็นรูปธรรม ตลอดจนท�าให้การ บทที่ ๔ สถานการณ์สิทธิทางเศรษฐกิจ สังคม และวัฒนธรรม
ด�าเนินการตามแนวนโยบายพัฒนาเศรษฐกิจของรัฐสัมฤทธิ์ผลและเกิดการยอมรับทุกฝ่าย กสม. จึงมีข้อเสนอแนะต่อรัฐ ดังนี้
(๑) ในการด�าเนินนโยบายสาธารณะใด ๆ รัฐควรพิจารณาสมดุล (๔) รัฐควรทบทวนวิธีการบริหารจัดการทรัพยากรธรรมชาติ
ระหว่างประโยชน์สาธารณะกับสิทธิเสรีภาพของประชาชนที่อาจ และสิ่งแวดล้อมของประเทศ ไม่ว่าจะเป็นการจัดการทรัพยากร
ถูกจ�ากัด อย่างรอบคอบ โดยค�านึงถึงหลักสิทธิมนุษยชน ทั้งในการ ป่าไม้ ที่ดิน เเหล่งน�้า จากการบริหารจัดการแบบศูนย์รวมอ�านาจ
ก�าหนดนโยบาย ตลอดจนการปฏิบัติงานของเจ้าหน้าที่ การตัดสินใจไว้ที่ส่วนกลาง เป็นการกระจายอ�านาจสู่องค์กร
(๒) ในการออกค�าสั่งโดยอาศัยตามมาตรา ๔๔ แห่งรัฐธรรมนูญ ปกครองส่วนท้องถิ่นและชุมชนมากขึ้น เพื่อให้การพัฒนา
แห่งราชอาณาจักรไทย (ฉบับชั่วคราว) พุทธศักราช ๒๕๕๗ รัฐบาล ตั้งอยู่บนพื้นฐานของการให้ประชาชนมีส่วนในการก�าหนด
ควรค�านึงถึงหลักสิทธิมนุษยชนซึ่งได้รับการรับรองและคุ้มครอง เจตจ�านงของตนซึ่งเป็นหลักการตามพันธกรณีระหว่างประเทศ
ตามกฎหมายระหว่างประเทศที่ประเทศไทยเป็นภาคี และตาม ที่ไทยเป็นภาคี
รัฐธรรมนูญแห่งราชอาณาจักรไทย (ฉบับชั่วคราว) พุทธศักราช (๕) รัฐควรให้ความเคารพต่อภูมิปัญญาท้องถิ่น รวมทั้งการ
๒๕๕๗ อันเป็นกฎหมายสูงสุดของประเทศ ส่งเสริมและสนับสนุนชุมชนให้มีความเข้มแข็ง
(๓) รัฐควรทบทวนนโยบายข้อผ่อนปรนระเบียบหรือข้อกฎหมาย (๖) รัฐควรให้ความส�าคัญกับการส่งเสริมให้ภาคธุรกิจด�าเนิน
ที่อาจส่งผลกระทบต่อประชาชน และสมควรเพิ่มมาตรการ ธุรกิจที่ยั่งยืน (Sustainable Business) โดยค�านึงถึงชุมชน
ที่เป็นการคุ้มครองสิทธิของประชาชนและชุมชนให้มากขึ้น ผู้มีส่วนได้ส่วนเสียรวมทั้งควรก�าหนดให้กรอบการก�ากับดูแล
โดยสมควรก�าหนดให้โครงการที่อาจส่งผลกระทบรุนแรงต่อชุมชน การด�าเนินการของภาคเอกชน โดยเฉพาะบรรษัทข้ามชาติ
อย่างรุนแรง ทั้งทางด้านคุณภาพสิ่งแวดล้อม ทรัพยากรธรรมชาติ ที่เข้ามาลงทุนประกอบกิจการในประเทศให้มีการด�าเนินการ
และสุขภาพ ต้องมีการประเมินสิ่งแวดล้อมระดับยุทธศาสตร์ ให้เป็นไปตามหลักสิทธิมนุษยชน และก�าหนดมาตรการ
(Strategic Environmental Assessment) การลงโทษหากภาคเอกชนดังกล่าวไม่ปฏิบัติตาม และ
(๗) รัฐควรรวบรวม ประมวล และประเมินสถานการณ์ต่าง ๆ
ที่เกิดขึ้นจากการด�าเนินโครงการที่ผ่านมา เพื่อใช้เป็นแนวทาง
ในการป้องกันและเเก้ไขปัญหาที่จะเกิดขึ้นในอนาคต
82