Page 30 - สิทธิและเสรีภาพในการศึกษา กรณีสิทธิทางการศึกษาตามหลักสูตรการจัดการศึกษาโดยครอบครัว
P. 30
ปีที่ ๑–๓ หรือระดับชั้นมัธยมศึกษาปีที่ ๑–๓ โดยจะเป็นการประเมินผลทุกปีหรือจะเป็นการประเมินผล
แบบเป็นช่วงชั้นก็ได้ (๓ ปีมีการประเมินผล ๑ ครั้ง) ซึ่งสำานักงานเขตพื้นที่การศึกษาฯ ต้องมีการเก็บข้อมูล
เกี่ยวกับคุณภาพของผู้เรียนเพื่อประกอบการประเมินผล และเป็นไปตามกฎกระทรวงว่าด้วยสิทธิใน
การจัดการศึกษาขั้นพื้นฐานโดยครอบครัว พ.ศ. ๒๕๔๗ โดยใช้มาตรฐานการเรียนรู้และตัวชี้วัด ๘ กลุ่ม
สาระการเรียนรู้ ซึ่งหลักสูตรแกนกลางการศึกษาขั้นพื้นฐาน พุทธศักราช ๒๕๕๑ มีการกำาหนดตัวชี้วัด
เป็นรายปี ซึ่งครอบครัวบ้านเรียนไม่เห็นด้วยกับมาตรฐานตัวชี้วัดที่ได้กำาหนดไว้ในหลักสูตร
โดยครอบครัวบ้านเรียนต้องการให้เป็นแบบบูรณาการ จึงทำาให้เกิดปัญหาว่า หากครอบครัวบ้านเรียน
เป็นผู้กำาหนดจะทำาให้ไม่มีตัวเทียบเคียงซึ่งเป็นมาตรฐานจะทำาให้การประเมินผลเป็นไปได้ยาก ทั้งนี้
ในการกำาหนดหลักเกณฑ์และวิธีการปรับใช้หลักสูตรแกนกลางการศึกษาขั้นพื้นฐาน พุทธศักราช ๒๕๕๑
รวมถึงการจัดทำาร่างคู่มือการดำาเนินงานการจัดการศึกษาโดยครอบครัว ผู้แทนสมาคมครอบครัวบ้าน
เรียนได้เข้ามามีส่วนร่วมในการดำาเนินงานด้วย และปัญหาอีกประการหนึ่ง คือ การประเมินผลความรู้
ของผู้เรียน ซึ่งในทางปฏิบัติควรที่จะมีการประเมินผลเป็นระยะเพื่อเป็นการติดตามความก้าวหน้า
ของเด็ก ซึ่งผู้ที่มีส่วนเกี่ยวข้องได้เสนอแนวทางว่า ควรให้ผู้แทนของครอบครัวบ้านเรียนมีส่วนร่วมใน
การเป็นคณะกรรมการประเมินผลผู้เรียนด้วย
แนวทางในการแก้ไขปัญหาในภาพรวมในการจัดการศึกษาขั้นพื้นฐานโดยครอบครัวของ
ทั้งประเทศ สพฐ. ได้วางแผนให้มีคณะกรรมการแก้ไขปัญหาและมีการจัดทำาแผนยุทธศาสตร์ กำาหนด
ระยะเวลา ๓ ปี โดยได้รับการสะท้อนปัญหาจากภาคส่วนที่เกี่ยวข้อง เช่น ภาครัฐ ครอบครัวบ้านเรียน
เป็นต้น ซึ่งรัฐธรรมนูญแห่งราชอาณาจักรไทย พุทธศักราช ๒๕๕๐ ได้ให้ความสำาคัญในเรื่องของการ
ส่งเสริมด้านการศึกษา โดยการดำาเนินงานที่ผ่านมาในเรื่องของการส่งเสริมด้านการศึกษายังไม่ดี
เท่าที่ควร ซึ่ง สพฐ. จะมีการจัดตั้งศูนย์ต้นแบบการเรียนรู้การจัดการศึกษาโดยครอบครัวเพื่อเป็น
แหล่งเรียนรู้และทำากิจกรรมร่วมกันของเด็กและครอบครัว โดยเป็นการส่งเสริมให้มีการทำาความเข้าใจ
ร่วมกัน การประเมินผลตามสภาพจริง โดยเป็นการทดลองการประเมินสมรรถนะเด็กตามหลักสูตร
โดยไม่ต้องใช้วิธีการสอบเพื่อให้เป็นไปตามมาตรฐาน และเพื่อให้มีการประชาสัมพันธ์ให้ประชาชนมี
ความเข้าใจในเรื่องการศึกษาทางเลือก การจัดการศึกษาโดยครอบครัวและการเรียนแบบบ้านเรียน
ซึ่งในปี ๒๕๕๕ สพฐ. ได้จัดสรรงบประมาณและวางแผนการดำาเนินงานไว้แล้ว โดยอยู่ระหว่างการ
จัดทำาวิจัยและจัดทำาเป็นเอกสาร โดยในปี ๒๕๕๖ คาดว่าจะดำาเนินการแล้วเสร็จ ทั้งนี้ สพฐ. ได้มีการ
วิเคราะห์ประเด็นปัญหาและกำาหนดเป้าหมายเพื่อการจัดทำาแผนงานการพัฒนาระบบการจัดการศึกษา
โดยครอบครัว ดังนี้
๑. การขาดนโยบายของ สพฐ. เป้าหมาย คือ มีนโยบายส่งเสริมการจัดการศึกษาทางเลือก
ของบุคคล ครอบครัว องค์กรชุมชน องค์กรเอกชน ฯลฯ ตามมาตรา ๑๒ ของพระราชบัญญัติการศึกษา
แห่งชาติ พ.ศ. ๒๕๔๒ โดยเน้นการกระจายอำานาจและการมีส่วนร่วม
๒. การขาดหน่วยรับผิดชอบในส่วนกลางที่แน่นอนและเอาจริงเอาจังอันส่งผลต่อเจตคติ
ของบุคลากรตลอดสายงาน ตั้งแต่ส่วนกลางจนถึงสำานักงานเขตพื้นที่ เป้าหมาย คือ มีโครงสร้าง
29
สิทธิและเสรีภาพในการศึกษา กรณีสิทธิทางการศึกษาตามหลักสูตรการจัดการศึกษาโดยครอบครัว
