Page 18 - สิทธิในกระบวนการยุติธรรมและสิทธิของบุคคลในเกียรติยศและชื่อเสียง กรณีการนำตัวผู้ต้องหาในคดีอาญาไปนำชี้ที่เกิดเหตุประกอบคำรับสารภาพและการแถลงข่าวต่อสื่อมวลชน
P. 18
จากแนวทางการดำาเนินการที่ผ่านมา ในบางกรณีที่เกรงว่าผู้ต้องหาจะถูกรุม
ประชาทัณฑ์ พนักงานสอบสวนจะถ่ายภาพนิ่งและภาพเคลื่อนไหวที่สถานที่เกิดเหตุ และให้ผู้ต้องหา
ชี้ที่ภาพเพื่อประกอบการพิจารณาของศาล โดยแจ้งเหตุว่า หากนำาตัวผู้ต้องหาไปชี้สถานที่เกิดเหตุ
ผู้ต้องหาอาจถูกประทุษร้าย ซึ่งศาลรับฟังเป็นพยานหลักฐาน
การแถลงผลคดีต่อสื่อมวลชนนั้น มีทั้งผลในทางบวกและผลในทางลบ โดยผลใน
ทางบวก เช่น กรณี Call Center ที่หลอกลวงประชาชนให้โอนเงิน หรือแชร์ลูกโซ่ แชร์ก๋วยเตี๋ยว
แชร์ข้าวสาร แชร์น้ำามัน ฯลฯ บางกรณีมีความจำาเป็น เนื่องจากในปัจจุบันมีการนำาเสนอข่าวอยู่เป็น
ประจำา แต่ก็ยังมีประชาชนที่ถูกหลอกลวงอยู่เป็นจำานวนมาก ซึ่งการแถลงข่าวกรณีนี้จะเป็นประโยชน์
ต่อสาธารณชน ส่วนผลในทางลบ เช่น กรณีปล้นร้านทอง หรือการลักลอบขนยาเสพติด เป็นต้น
โดยมีการให้รายละเอียดเกี่ยวกับการกระทำาความผิด ทำาให้ผู้กระทำาผิดดูจากการแถลงข่าว แล้วนำาไป
ประยุกต์ใช้เพื่อหลบเลี่ยงการจับกุมของเจ้าหน้าที่ตำารวจ
๒) การประชุมคณะอนุกรรมการตรวจสอบการละเมิดสิทธิมนุษยชนด้านกฎหมายและ
การปฏิบัติที่ไม่เป็นธรรม ครั้งที่ ๗/๒๕๕๔ เมื่อวันที่ ๑๑ มีนาคม ๒๕๕๔
ผู้แทนสำ�นักง�นอัยก�รสูงสุด ได้ให้ข้อมูลและข้อคิดเห็นเกี่ยวกับการนำาชี้ที่เกิดเหตุ
ประกอบคำารับสารภาพและการแถลงข่าวต่อสื่อมวลชน สรุปได้ ดังนี้
นโยบายของสำานักงานอัยการสูงสุด ในส่วนของสำานักงานคุ้มครองสิทธิและช่วยเหลือ
ทางกฎหมายแก่ประชาชน เน้นการคุ้มครองสิทธิมนุษยชนตามปฏิญญาสากลว่าด้วยสิทธิมนุษยชน
และกติการะหว่างประเทศว่าด้วยสิทธิพลเมืองและสิทธิทางการเมือง โดยในส่วนที่เกี่ยวข้องกับการ
เข้าถึงกระบวนการยุติธรรมตามรัฐธรรมนูญแห่งราชอาณาจักรไทย พุทธศักราช ๒๕๕๐ มาตรา ๓๙
ซึ่งเชื่อมโยงกับปฏิญญาสากลว่าด้วยสิทธิมนุษยชน และกติการะหว่างประเทศว่าด้วยสิทธิพลเมือง
และสิทธิทางการเมือง
จากประสบการณ์ที่เคยเข้ารับการอบรมเกี่ยวกับการสืบสวนสอบสวนของหน่วยงาน
ความมั่นคงของประเทศสหรัฐอเมริกา อบรมที่สถาบันระหว่างประเทศว่าด้วยการบังคับใช้กฎหมาย
โดยเน้นหลักจากเจ้าหน้าที่สืบสวนสอบสวนของประเทศสหรัฐอเมริกา โดยก่อนที่จะกล่าวถึงเรื่อง
การเข้าไปสอบสวนดำาเนินคดี จะมีการเน้นเรื่องของศักดิ์ศรีความเป็นมนุษย์ การปฏิบัติอย่างไร
เพื่อให้สอดคล้องกับปฏิญญาสากลว่าด้วยสิทธิมนุษยชน และกติการะหว่างประเทศว่าด้วยสิทธิพลเมือง
และสิทธิทางการเมือง ดังนั้น การกระทำาอย่างใดอย่างหนึ่งในชั้นสอบสวนที่เป็นการกระทบสิทธิของ
บุคคลก็อาจจะถูกศาลโต้แย้งในกระบวนการเหล่านั้น ในการดำาเนินการตามประมวลกฎหมายวิธี
พิจารณาความอาญา แนววินิจฉัยของศาลจะแยกการจับกุมกับการสอบสวน ซึ่งถึงแม้ว่าในชั้นจับกุม
จะเป็นการกระทำาที่ไม่ชอบ แต่ในชั้นสอบสวนนั้นเป็นกระทำาโดยชอบ ศาลก็รับฟังเป็นพยานหลักฐานได้
ในปัจจุบัน กระบวนการสอบสวนจะเน้นคำารับสารภาพของผู้ต้องหาเพื่อเป็นเหตุ
ให้ศาลพิพากษาลงโทษจำาเลย ซึ่งความจำาเป็นของการนำาชี้ที่เกิดเหตุประกอบคำารับสารภาพจะต้องมี
พยานหลักฐานพอสมควรก่อนที่จะแจ้งข้อกล่าวหา (เว้นแต่กรณีที่เป็นความผิดซึ่งหน้า) โดยก่อนที่
17
สิทธิในกระบวนการยุติธรรม และสิทธิของบุคคลในเกียรติยศและชื่อเสียง
กรณีการนำาตัวผู้ต้องหาในคดีอาญาไปนำาชี้ที่เกิดเหตุประกอบคำารับสารภาพ และการแถลงข่าวต่อสื่อมวลชน
