Page 85 - รายงานการประเมินสถานการณ์สิทธิมนุษยชนในประเทศไทยและรายงานผลการปฏิบัติงานประจำปี 2557

84 รายงานการประเมินสถานการณ์สิทธิมนุษยชนในประเทศไทย และรายงานผลการปฏิบัติงานประจำาปี ๒๕๕๗

ในปี ๒๕๕๗ เห็นว่ามีสถานการณ์สำาคัญที่ควรกล่าวถึงเป็นการเฉพาะ ดังนี้

๒.๑.๑) สิทธิแรงงานด้านการสมาคม การรวมตัว และการร่วมเจรจาต่อรอง

รัฐธรรมนูญแห่งราชอาณาจักรไทย พุทธศักราช ๒๕๕๐ มาตรา ๖๔ ได้ประกัน
เสรีภาพของบุคคลในการรวมกันเป็นสมาคม สหภาพ สหพันธ์ สหกรณ์ กลุ่มเกษตรกร องค์การเอกชน

องค์การพัฒนาเอกชน หรือหมู่คณะอื่น รวมถึงข้าราชการและเจ้าหน้าที่ของรัฐมีเสรีภาพในการรวมกลุ่ม

เช่นเดียวกับบุคคลทั่วไป แต่ต้องไม่กระทบประสิทธิภาพในการบริหารราชการแผ่นดินและความ
ต่อเนื่องในการจัดทำาบริการสาธารณะ ทั้งนี้ ให้เป็นไปตามที่กฎหมายบัญญัติ ในขณะที่พระราชบัญญัติ
แรงงานสัมพันธ์ พ.ศ. ๒๕๑๘ เป็นกฎหมายที่กำาหนดแนวทางปฏิบัติต่อกันระหว่างฝ่ายนายจ้างและลูกจ้าง

ในเรื่องสิทธิ หน้าที่ และผลประโยชน์ในการทำางานร่วมกัน ตลอดจนวิธีการระงับข้อขัดแย้งหรือข้อพิพาท

แรงงาน รวมถึงการกำาหนดเรื่องการรวมกลุ่มเป็นสหภาพ สหพันธ์ แต่กฎหมายฉบับดังกล่าวยังไม่ครอบคลุม
ถึงคนทำางานที่เป็นแรงงานต่างด้าวในการรวมกลุ่ม แรงงานนอกระบบ (เช่น ผู้รับงานไปทำาที่บ้าน แรงงาน
ในภาคเกษตรกรรม แม่บ้าน) และให้อำานาจรัฐในการแทรกแซงการดำาเนินการขององค์กรลูกจ้างและองค์กร

นายจ้าง เช่น การจัดตั้งต้องมีการจดทะเบียน กรณีที่มีการนัดหยุดงานที่อาจทำาให้เกิดความเสียหายต่อ

เศรษฐกิจ รัฐมนตรีมีอำานาจสั่งให้ลูกจ้างต้องกลับเข้าทำางานตามปกติได้ เป็นต้น ในขณะที่พระราชบัญญัติ
แรงงานสัมพันธ์ พ.ศ. ๒๕๔๓ เป็นกฎหมายที่กำาหนดแนวทางปฏิบัติระหว่างฝ่ายนายจ้าง (รัฐวิสาหกิจ)
และฝ่ายลูกจ้าง ในทำานองเดียวกับพระราชบัญญัติแรงงานสัมพันธ์ พ.ศ. ๒๕๑๘ และไม่ครอบคลุมถึง

คนทำางานที่เป็นแรงงานต่างด้าวเช่นกัน นอกจากนี้ พระราชบัญญัติฉบับดังกล่าวยังมีข้อจำากัดในการ

กำาหนดให้รัฐวิสาหกิจแต่ละแห่ง มีสหภาพแรงงานได้เพียงสหภาพเดียว ห้ามนายจ้างปิดงานและลูกจ้าง
นัดหยุดงานโดยเด็ดขาด และการจัดตั้งสหภาพแรงงานต้องมีการจดทะเบียน เป็นต้น ทั้งนี้ กฎหมาย
แรงงานทั้งสองฉบับยังไม่ครอบคลุมถึงสิทธิของข้าราชการที่จะมีสิทธิในการสมาคม การรวมตัว และการ

ร่วมเจรจาต่อรอง และยังคงไม่มีการออกกฎหมายรับรองสิทธิดังกล่าวของข้าราชการ ตามที่รัฐธรรมนูญ

แห่งราชอาณาจักรไทย พุทธศักราช ๒๕๕๐ มาตรา ๖๔ ได้รับรองไว้
ในขณะที่ประเทศไทยเป็นสมาชิกร่วมก่อตั้งองค์การแรงงานระหว่างประเทศ
(International Labour Organization : ILO) ซึ่งเป็นองค์กรที่คุ้มครองสิทธิและเสรีภาพของแรงงาน

มีสถานะเป็นทบวงชำานัญพิเศษของสหประชาชาติ ปัจจุบันมีอนุสัญญาทั้งหมด ๑๘๙ ฉบับ ซึ่งประเทศไทย

เป็นภาคีอนุสัญญา ๑๕ ฉบับ โดยยังไม่ได้เข้าเป็นภาคีอนุสัญญา ฉบับที่ ๘๗ ว่าด้วยเสรีภาพในการ
สมาคมและการคุ้มครองสิทธิในการรวมตัว และฉบับที่ ๙๘ ว่าด้วยสิทธิในการรวมตัวและการร่วมเจรจา