Page 375 - รายงานการศึกษาวิจัย เรื่อง เพื่อปรับปรุงแก้ไขนโยบายกฎหมายที่ละเมิดสิทธิมนุษยชนด้านที่ดินและป่า

สํานักงานคณะกรรมการสิทธิมนุษยชนแหงชาติ
National Human Rights Commission of Thailand

สาธารณสมบัติของแผนดินสําหรับที่ดินดังกลาวโดยมิตองดําเนินการถอนสภาพตามประมวลกฎหมายที่ดิน

และให ส.ป.ก. มีอํานาจนําที่ดินนั้นมาใชในการปฏิรูปที่ดินเพื่อเกษตรกรรมได

1.4. ที่ดินอันเปนสาธารณสมบัติของแผนดินสําหรับใชเพื่อประโยชนของแผนดินโดยเฉพาะ

หรือที่ดินที่ไดสงวนหรือหวงหามไวตามความตองการของทางราชการ หรือที่ราชพัสดุ กระทรวงการคลัง
เปนผูถือกรรมสิทธิ์ เมื่อทางราชการไมมีความจําเปนตองใชประโยชนที่ดินนั้นแลว โดยการยินยอมของกระทรวง

การคลังใหออกพระราชกฤษฎีกากําหนดเขตปฏิรูปที่ดินในพื้นที่นั้น ซึ่งผลเปนการถอนสภาพการเปน

สาธารณสมบัติของแผนดินสําหรับที่ดินหรือที่ดินที่ไดสงวนหรือหวงหามไวตามความตองการของทางราชการ

หรือที่ราชพัสดุดังที่กลาว โดยมิตองดําเนินการถอนสภาพตามกฎหมายวาดวยที่ราชพัสดุ และให ส.ป.ก.
มีอํานาจนําที่ดินนั้นมาใชในการปฏิรูปที่ดินเพื่อเกษตรกรรมได

1.5. ที่ดินประเภทอื่น ๆ ไดแก อันเปนสาธารณสมบัติของแผนดินซึ่งเปนที่ดินรกรางวางเปลา

หรือที่ดินซึ่งมีผูเวนคืนหรือทอดทิ้ง หรือกลับมาเปนของแผนดินโดยประการอื่นตามกฎหมายที่ดิน และที่ดินนั้นอยู

นอกเขตปาไมถาวรตามมติคณะรัฐมนตรี ให ส.ป.ก. มีอํานาจนําที่ดินนั้นมาใชในการปฏิรูปที่ดินเพื่อเกษตรกรรมได
2. ที่ดินเอกชน ไดแก

2.1. ที่ดินทรัพยสินสวนพระมหากษัตริย เปนที่ดินที่พระบาทสมเด็จพระเจาอยูหัวฯ พระราชทาน

แกเกษตรกร โดยผานกระบวนการของการปฏิรูปที่ดิน

2.2. ที่ดินบริจาคโดยเสด็จพระราชกุศล เปนที่ดินของเอกชนผูซึ่งมีความประสงคที่จะดําเนิน
ตามรอยเบื้องยุคลบาทของพระบาทสมเด็จพระเจาอยูหัวฯโดยการมอบที่ดินให ส.ป.ก. นํามาดําเนินการปฏิรูปที่ดิน

2.3. ที่ดินเอกชนที่ ส.ป.ก. จัดซื้อ หรือเวนคืนจากเจาของที่ดินที่มีเนื้อที่เกินกวาเกณฑที่กฎหมาย

กําหนด คือ

2.3.1. ที่ดินสวนที่เกินกวา 100 ไร จากเจาของที่ดินผูใชประกอบเกษตรกรรมประเภท
เลี้ยงสัตวใหญ (สัตวใหญ หมายถึง โค กระบือ และมา ตามประกาศกระทรวงเกษตรและสหกรณ)

2.3.2. ที่ดินสวนที่เกินกวา 50 ไร จากเจาของที่ดินผูใชประกอบเกษตรกรรมดวยตนเอง

2.3.3. ที่ดินสวนที่เกินกวา 20 ไร จากเจาของที่ดินผูไมไดประกอบเกษตรกรรมดวยตนเอง

หรือประกอบเกษตรกรรมเล็กนอยหรือเพียงบางสวน
ทั้งนี้ เจาของที่ดินสามารถยื่นคํารองขอมีสิทธิในที่ดินเกินกวาที่กฎหมายกําหนดได หากมีความประสงค

จะประกอบเกษตรกรรมดวยตนเอง หรือทําประโยชนในที่ดินนั้นดวยตนเองไมตํ่ากวา 1 ป กอนวันที่พระราชบัญญัติ

การปฏิรูปที่ดินเพื่อเกษตรกรรม พ.ศ. 2518 ใชบังคับ และตองแสดงวามีความสามารถและปจจัยที่จะใชที่ดินใหเปน

ประโยชนทางเกษตรกรรมได และ ส.ป.ก. สามารถซื้อที่ดินจากเจาของที่ดินที่ตองการขายที่ดินทั้งหมดให ส.ป.ก.

354 รายงานการศึกษาวิจัย เรื่อง “เพื่อปรับปรุงแกไข
นโยบายกฎหมายที่ละเมิดสิทธิมนุษยชนดานที่ดินและปาไม”