Page 370 - รายงานการศึกษาวิจัย เรื่อง เพื่อปรับปรุงแก้ไขนโยบายกฎหมายที่ละเมิดสิทธิมนุษยชนด้านที่ดินและป่า
P. 370
สํานักงานคณะกรรมการสิทธิมนุษยชนแหงชาติ
National Human Rights Commission of Thailand
(1) จํานวนที่ดินไมเกินหาสิบไร สําหรับเกษตรกรและบุคคลในครอบครัวเดียวกัน ซึ่งประกอบเกษตรกรรม
อยางอื่นนอกจากเกษตรกรรมเลี้ยงสัตวใหญตาม (2)
(2) จํานวนที่ดินไมเกินหนึ่งรอยไร สําหรับเกษตรกรและบุคคลในครอบครัวเดียวกัน ซึ่งใชประกอบ
เกษตรกรรมเลี้ยงสัตวใหญตามที่รัฐมนตรีวาการกระทรวงเกษตรและสหกรณประกาศกําหนด
(3) จํานวนที่ดินที่คณะกรรมการเห็นสมควร สําหรับสถาบันเกษตรกร ทั้งนี้ โดยคํานึงถึงประเภท
และลักษณะการดําเนินงานของสถาบันเกษตรกรนั้น ๆ
ในการดําเนินการตามวรรคหนึ่ง ถาเปนการจัดใหเกษตรกร และเปนที่ดินที่คณะกรรมการกําหนด
มิใหมีการโอนสิทธิในที่ดิน ก็ใหจัดใหเกษตรกรเชา ในกรณีอื่นใหจัดใหเกษตรกรเชาหรือเชาซื้อตามที่เกษตรกร
แสดงความจํานง ถาเปนการจัดใหสถาบันเกษตรกรใหจัดใหสถาบันเกษตรกรเชา
บรรดาที่ดินที่ ส.ป.ก. ไดมา ถาเปนที่ดินของรัฐและมีเกษตรกรถือครองอยูแลวเกินจํานวนที่กําหนด
ในวรรคหนึ่งกอนเวลาที่คณะกรรมการกําหนด เมื่อเกษตรกรดังกลาวยื่นคํารองและยินยอมชําระคาเชาหรือคาชดเชย
ที่ดินในอัตราหรือจํานวนที่เพิ่มขึ้นตามที่คณะการกําหนด สําหรับที่ดินสวนที่เกินตามวรรคหนึ่งใหคณะกรรมการ
จัดที่ดินใหเกษตรกรเชาหรือจัดใหแลวแตกรณี ตามจํานวนที่เกษตรกรถือครองได แตเมื่อรวมกันแลวตองไมเกิน
หนึ่งรอยไร ในการกําหนดอัตราคาเชาหรือคาชดเชยที่ดินดังกลาว ตองคํานึงถึงระยะเวลาและวิธีการที่เกษตรกร
ไดที่ดินนั้นมา ความสามารถในการทําประโยชน ประเภทของเกษตรกรรม และการทําประโยชนที่ไดทําไวแลว
ในที่ดินนั้น
ในการจัดที่ดินใหเกษตรกรตามวรรคสาม ถาเกษตรกรไดเขาครอบครองที่ดินดังกลาวกอน พ.ศ. 2510
ใหเรียกเก็บเฉพาะคาธรรมเนียมในการโอนและรังวัด และคาปรับปรุงพัฒนาที่ดินที่ ส.ป.ก. ดําเนินการใหตามจํานวน
ที่คณะกรรมการกําหนด เฉพาะสวนที่ไมเกินหาสิบไร
นอกจากการจัดที่ดินใหแกบุคคลตาม (1) (2) และ (3) ให ส.ป.ก. มีอํานาจจัดที่ดินหรืออสังหาริมทรัพย
ใหแกบุคคลใดเชา เชาซื้อ ซื้อ หรือเขาทําประโยชน เพื่อใชสําหรับกิจการอื่นที่เปนการสนับสนุนหรือเกี่ยวเนื่อง
กับการปฏิรูปที่ดินตามที่รัฐมนตรีวาการกระทรวงเกษตรและสหกรณประกาศกําหนดในราชกิจจานุเบกษาได ทั้งนี้
ตามขนาดการถือครองในที่ดินที่คณะกรรมการเห็นสมควร ซึ่งตองไมเกินหาสิบไร สวนหลักเกณฑ วิธีการ และเงื่อนไข
ในการอนุญาตหรือการใหผูไดรับอนุญาตถือปฏิบัติใหเปนไปตามที่คณะกรรมการกําหนดโดยความเห็นชอบ
ของคณะรัฐมนตรี
การจัดที่ดินใหเชาหรือเชาซื้อตามมาตรานี้ไมอยูภายใตบังคับแหงกฎหมายเกี่ยวกับการควบคุมการเชา
หรือเชาซื้อ และสิทธิการเชาหรือเชาซื้อดังกลาวจะโอนแกกันไดหรือทอดทางมรดกไดเฉพาะตามหลักเกณฑ
วิธีการ และเงื่อนไขที่คณะกรรมการกําหนด”
รายงานการศึกษาวิจัย เรื่อง “เพื่อปรับปรุงแกไข 349
นโยบายกฎหมายที่ละเมิดสิทธิมนุษยชนดานที่ดินและปาไม”