Page 216 - รายงานการศึกษาวิจัย เรื่อง เพื่อปรับปรุงแก้ไขนโยบายกฎหมายที่ละเมิดสิทธิมนุษยชนด้านที่ดินและป่า

สํานักงานคณะกรรมการสิทธิมนุษยชนแหงชาติ
National Human Rights Commission of Thailand

“ที่สาธารณประโยชนหนองปุก จังหวัดบุรีรัมย : หนองนํ้าสาธารณประโยชนเกิดขึ้นตามธรรมชาติ

ขึ้นทะเบียนที่สาธารณประโยชน ชาวบานใชเปนแหลงนํ้าสาธารณะ
พ.ศ. 2539 องคการบริหารสวนตําบลมีโครงการขุดลอกแหลงนํ้าเพื่อใชทํานํ้าประปาในหมูบาน

ชาวบานหนึ่งรายอางตนมีเอกสารสิทธิในที่ดินหนังสือรับรองการทําประโยชน น.ส.3 เลขที่ 126 เมื่อ พ.ศ. 2516
สืบตาม ส.ค.1 ออกใหเมื่อ พ.ศ. 2498 ทําใหองคการบริหารสวนตําบลไมสามารถดําเนินการขุดลอกได

ระหวางดําเนินการตรวจสอบชาวบานรายนั้นนําดินมาถมหนองนํ้าจนมีสภาพตื้นเขิน และประกาศหามชาวบาน
เขาใชประโยชนในที่ดินพิพาท

ผูใหญบานยื่นคัดคานใหเหตุผลวาเปนที่ดินทับซอนที่ดินสาธารณประโยชน ชาวบานยื่นหนังสือถึง
องคการบริหารสวนตําบลใหตรวจสอบขอเท็จจริง

องคการบริหารสวนตําบลยื่นเรื่องตออําเภอ พ.ศ. 2543 อําเภอมีคําสั่งแตงตั้งคณะกรรมการสอบสวน
ขอเท็จจริง ไดความวาถอยคําของผูกลาวอางขัดแยงแนวเขตตามหนังสือรับรองการทําประโยชน น.ส.3

พ.ศ. 2544 จังหวัดมีคําสั่งแตงตั้งคณะกรรมการสอบสวนการบุกรุกที่หรือทางสาธารณประโยชน
ตรวจสอบแลวมีความเห็นวาที่ดินแปลงนี้ประชาชนใชประโยชนรวมกันเปนหนองสาธารณะ จังหวัดเสนอเรื่องให

คณะอนุกรรมการประสานแกไขปญหาการบุกรุกที่ดินของรัฐระดับจังหวัด พิจารณาและมีมติเห็นควรใชภาพถาย
ทางอากาศเนื่องจากฝายหนึ่งมีขอเท็จจริงกับอีกฝายมีเอกสารสิทธิ

พ.ศ. 2545 จังหวัดดําเนินการจัดซื้อภาพถายทางอากาศและสงใหคณะอนุกรรมการเฉพาะกิจ
เพื่ออานภาพถายทางอากาศ อาน แปล และตีความ แปลสรุปไดวาบริเวณที่สาธารณประโยชนมีสภาพ

เปนหนอง รอบหนองและลําหวยมีสภาพเปนปาพรุ บริเวณใกลเคียงสภาพโดยทั่วไปมีการประโยชน ทํานา
คณะอนุกรรมการประสานแกไขปญหาการบุกรุกที่ดินของรัฐระดับจังหวัด มีมติใหจังหวัดดําเนินการ

ออกหนังสือสําคัญสําหรับที่หลวง และใหเพิกถอน น.ส.3 เฉพาะสวนที่ซอนทับ”
“ที่สาธารณประโยชนดอนนํ้าครํ่า จังหวัดอํานาจเจริญ : ผูปกครองทองที่นํารังวัดออกหนังสือสําคัญ

สําหรับที่หลวงทับที่ทํากินผูรอง (ไมมีเอกสารสิทธิ) ในการประชาคมหมูบาน ผูรองและพวกไมทราบเรื่องและไมได
เขารวม แตเมื่อตรวจสอบพบลายมือชื่อของผูรองและพวกในเอกสารการประชาคม ทราบจากผูชวยผูใหญบานวา

กํานันเปนคนสั่งใหเขียน
คณะกรรมการสิทธิมนุษยชนแหงชาติดําเนินการตรวจสอบมีมติวา ผูรองไมไดรับความเปนธรรม

เนื่องจากการจัดทํารูปแผนที่แนบทายหนังสือสําคัญสําหรับที่หลวงไมไดมีการตรวจสอบความถูกตองและการจัดหา
ที่ดินเพื่อสรางถนนที่ราชการไมมีการตรวจสอบแนวเขตที่ดินใหชัดเจน ไมดําเนินการขออนุญาตใชพื้นที่ใหถูกตอง

ตามกฎหมาย พรอมกําหนดมาตรการแกไข
การปฏิบัติตอปญหาหลังคณะกรรมการสิทธิมนุษยชนแหงชาติมีมาตรการการแกไขปญหา

1. เจาพนักงานที่ดินดําเนินการรังวัดตามคําขอของอําเภอโดยมีมติของสภาตําบลประกอบรังวัด
โดยมีผูแทนองคการบริหารสวนจังหวัดรวมสังเกตการณ จาจังหวัด กํานันและอดีตผูใหญบาน รวมชี้แนวเขต

เพื่อออกหนังสือสําคัญสําหรับที่หลวงผืนใหมในที่พิพาทอีก ผูรองคัดคานแตไมเปนผล

รายงานการศึกษาวิจัย เรื่อง “เพื่อปรับปรุงแกไข 195
นโยบายกฎหมายที่ละเมิดสิทธิมนุษยชนดานที่ดินและปาไม”