Page 152 - รายงานการศึกษาวิจัย เรื่อง เพื่อปรับปรุงแก้ไขนโยบายกฎหมายที่ละเมิดสิทธิมนุษยชนด้านที่ดินและป่า

สํานักงานคณะกรรมการสิทธิมนุษยชนแหงชาติ
National Human Rights Commission of Thailand

8) การประกาศปาซํ้าซอน เปนการเพิ่มเงื่อนไขความรุนแรงทางกฎหมายใชบังคับราษฎร

9) ไมฟงคําคัดคานของชาวบาน เกาะลันตา ชาวบานคัดคานการประกาศปาสงวน หนังสือคาน
คางอยูที่อําเภอไมมีการดําเนินการตอ

10) เจาหนาที่มีทัศนคติที่ไมดีกับราษฎรในเขตปา โดยเฉพาะการทําไรหมุนเวียนของชนเผา
11) การดําเนินการแกปญหาลาชา

12) การไมสํารวจพื้นที่กอนการกําหนดเขตปา ขาดการมีสวนรวมของราษฎร
13) เจาหนาที่ใชอํานาจขยายแนวเขตปาตามดุลพินิจ

14) เจาหนาที่แสวงหาผลประโยชนจากชาวบานในเขตปา
ขอมูลจากการพิจารณาคํารองเรียนการละเมิดสิทธิดังกลาวขางตนสะทอนใหเห็นวา กระบวนการ

ตรวจสอบและคุมครองประชาชนไมใหถูกละเมิดสิทธิดานที่ดินและปาตองใชเวลานานมาก และแมกระทั่ง
เรื่องรองเรียนที่มีรายงานการตรวจสอบออกไปแลว ก็ไมสามารถบังคับใหหนวยงานที่ถูกรองเรียนวาละเมิด

ปรับปรุงแกไขการกระทําได ไมอาจชวยปกปองคุมครองการละเมิดสิทธิของราษฎรที่ไดรับความเดือดรอน
ไดทันทวงที และประเด็นสําคัญคือ ความเดือดรอนที่เกิดจากการกระทําที่มีลักษณะเดียวกันซํ้าซาก เชน การประกาศ

เขตปาของรัฐทับที่ราษฎรและชุมชน การกระทําดวยความรุนแรง เชน ขมขู คุกคาม ขับไล รื้อถอนบานเรือน
ทรัพยสินและพืชผลอาสิน ตลอดจนการจับกุมดําเนินคดีจนถูกศาลพิพากษาลงโทษจําคุก

ที่เปนเชนนี้เพราะการปฏิบัติงานของเจาหนาที่ของรัฐยึดถือกฎหมายและระเบียบปฏิบัติที่เกาแก
ไมทันกับสถานการณการเปลี่ยนแปลงของสังคมแตเปนประโยชนแกหนวยงานของตนเอง โดยเฉพาะอยางยิ่ง

กฎหมายปาไม 5 ฉบับ ไดแก พระราชบัญญัติปาไม พุทธศักราช 2484 พระราชบัญญัติอุทยานแหงชาติ
พ.ศ. 2504 พระราชบัญญัติปาสงวนแหงชาติ พ.ศ. 2507 พระราชบัญญัติสงวนและคุมครองสัตวปา พ.ศ. 2535

และพระราชบัญญัติสวนปา พ.ศ. 2535 รวมทั้งนโยบายปาไมแหงชาติ และมติคณะรัฐมนตรีที่สําคัญ เชน
มติ ครม. เมื่อวันที่ 30 มิถุนายน พ.ศ. 2540 ตลอดจนนโยบายจากฝายการเมืองและการบริหารจัดการของ

เจาหนาที่รัฐซึ่งไมสอดคลองกับบริบททางสังคมและวัฒนธรรมประเพณีและชีวิตความเปนอยูของราษฎรในทองถิ่น
เชน โครงการปลูกปาขนาดใหญซึ่งมักจะถางพืชพรรณที่มีอยูเดิมตามธรรมชาติออกกอน การจํากัดรอบหมุนเวียน

การทําไรของชนเผากะเหรี่ยง การไมยอมรับการจัดการปาใชสอยตามจารีตประเพณีของชุมชน แตไมปฏิบัติ
ตามรัฐธรรมนูญและมติของอํานาจฝายบริหาร เชน มติ ครม. เกี่ยวกับการแกไขปญหาที่ดินของเกษตรกร

ที่รองเรียนตอรัฐบาลในวาระและโอกาสตาง ๆ ซึ่งจะไดอธิบายในลําดับตอไป

รายงานการศึกษาวิจัย เรื่อง “เพื่อปรับปรุงแกไข 131
นโยบายกฎหมายที่ละเมิดสิทธิมนุษยชนดานที่ดินและปาไม”