Page 28 - รายงานการศึกษาวิจัย เรื่อง คณะกรรมการสิทธิมนุษยชนแห่งชาติกับการตรวจสอบการละเมิดสิทธิมนุษยชนในความสัมพันธ์ระหว่างเอกชนด้วยกัน
P. 28
มนุษยแตละคนในฐานะปจเจกชน (Individualism) วามีสิทธิอิสระที่ผูมีอํานาจจะละเมิดมิไดอยูและผูมีอํานาจ
20
ตองยอมรับพรอม ๆ กับการจํากัดอํานาจผูปกครอง โดยผานทางสัญญาประชาคม (Social Contract) และ
Locke ไดอาศัยทฤษฎีสิทธิปจเจกชนนิยมนี้สนับสนุนความชอบธรรมแหงสิทธิชาวอังกฤษในการตอสูกับกษัตริย
21
ที่เปนทรราช โดยสิทธิมนุษยชนในยุคนี้จะสรางพันธะในทางลบ (Negative Obligation) ใหกับรัฐ กลาวคือ
หามรัฐเขามายุงเกี่ยวแทรกแซงในสิทธิและเสรีภาพของปจเจกชน ในขณะเดียวกันก็กอหนาที่ใหกับบุคคลที่สาม
ในการที่ตองมีหนาที่เคารพตอสิทธิและเสรีภาพของผูทรงสิทธินั้นดวย สิทธิมนุษยชนในยุคนี้จึงกอพันธะใหรัฐ
เพียงออกกฎหมายรับรองสิทธิและบังคับใชเพื่อใหผูมีสิทธิไดใชสิทธิได สิทธิมนุษยชนในยุคนี้ ไดแก สิทธิและ
เสรีภาพในเนื้อตัวรางกาย สิทธิในการมีสัญชาติและการไดรับการยอมรับวาเปนบุคคลตามกฎหมาย สิทธิในการมี
ศักดิ์ศรี สิทธิในความเปนสวนตัว สิทธิในมโนธรรม ความคิด และศาสนา และสิทธิในการพูดและการแสดงออก
เปนตน 22
ยุคที่ 2 สิทธิมนุษยชนแบบความยุติธรรมทางสังคม (Social Justice) ที่ขยายคุณคา
อุดมคติไปสูเรื่อง “ความเสมอภาค” ของมนุษย และทําใหเกิดการปรากฏตัวของสิทธิทางเศรษฐกิจ สังคม และ
วัฒนธรรม ปรากฏในงานเขียนของ John Rawls เรื่อง “ทฤษฎีความยุติธรรม” ซึ่งมีหลักการสําคัญที่เนนคุณคา
ของสิทธิเสรีภาพอยางสูงของมนุษยสองประการ คือ หลักความมีอิสระเทาเทียมกัน ซึ่งมนุษยทุกคนจะตองมี
สิทธิเทาเทียมกันในเสรีภาพขั้นพื้นฐานอยางมากที่สุดเทาที่จะเปนได และหลักความเสมอภาคของโอกาส
ที่เปนธรรมหรือหลักความแตกตาง ในกรณีของความแตกตางในฐานะทางเศรษฐกิจและสังคมตามหลักความยุติธรรม
ทางสังคมแลว ความไมเสมอภาคดังกลาวจะตองไดรับการจัดระเบียบใหเปนธรรมหรือใหเปนประโยชนมากที่สุด
23
แกคนที่เสียเปรียบหรือดอยโอกาสที่สุดในสังคม ทั้งนี้เนื่องจากในความเปนจริงแลวคนเรามีความสามารถและ
โอกาสไมเทากันทําใหมนุษยกลุมหนึ่งไดประโยชน ในขณะที่มนุษยอีกกลุมหนึ่งถูกใชเปนเครื่องมือในการแสวงหา
ประโยชนจากกลุมแรกและกลุมหลังมีคนจํานวนมากที่ตกอยูในสภาวะยากจนที่สุดและอยูอยางไมมีสภาพที่มี
คาความเปนมนุษยเหลืออยู จึงทําใหเกิดการเรียกรองสิทธิมนุษยชนในรูปแบบใหมขึ้นมาในลักษณะเปนสิทธิ
ที่ใหมนุษยมีสภาพความเปนอยูที่ดีสมกับความเปนมนุษย 24
สิทธิมนุษยชนในยุคนี้ไดสรางพันธะในทางบวก (Positive Obligation) ใหกับรัฐฝายเดียว
คือ เรียกรองใหรัฐเขามามีบทบาทในการกระทําเพื่อเสริมสรางใหมนุษยมีชีวิตความเปนอยูที่ดี มีคุณคาสมกับ
ความเปนมนุษยแกประชาชนทุกคน แตไมไดกอหนาที่ใหกับบุคคลทั่วไป กลาวคือ บุคคลที่สามหรือเอกชนหาได
มีหนาที่ตองจัดหาสิ่งตาง ๆ ใหกับบุคคลที่เปนผูทรงสิทธินั้น ๆ ไม สิทธิมนุษยชนในยุคนี้ ไดแก สิทธิในการศึกษา
สิทธิในที่อยูอาศัย สิทธิในการมีอาหารที่เพียงพอเปนตน 25
20 บวรศักดิ์ อุวรรณโณ, กฎหมายมหาชนเลม 1 วิวัฒนาการทางปรัชญาและลักษณะของกฎหมายมหาชนยุคตางๆ , พิมพครั้งที่ 6, (กรุงเทพมหานคร : สํานัก
พิมพวิญูชน, 2546), น. 64.
21 จรัญ โฆษณานันท, อางแลว เชิงอรรถที่ 7, น. 63.
22 วิชัย ศรีรัตน, อางแลว เชิงอรรถที่ 17, น. 42.
23 จรัญ โฆษณานันท, อางแลว เชิงอรรถที่ 7, น. 137.
24 วิชัย ศรีรัตน, อางแลว เชิงอรรถที่ 17, น.44 - 45.
25 เพิ่งอาง, น. 42 - 43.
9