Page 100 - รายงานการศึกษาวิจัย เรื่อง การเลือกปฏิบัติในการประกอบอาชีพของผู้ติดเชื้อเอชไอวี

รายงานการศึกษาวิจัย 73
การเลือกปฏิบัติในการประกอบอาชีพของผูติดเชื้อเอชไอวี

ระดับการเลือกปฏิบัติ ประเภทหนวยงาน/ลักษณะการเลือกปฏิบัติ

ระดับชุมชน 2 - ไมซื้ออาหารที่ผูติดเชื้อทําขาย เพราะเกรงวาจะติดเชื้อจากอาหาร และรังเกียจ
สภาพรางกายของผูติดเชื้อ
- ลูกคาไมซื้อเห็ดจากที่ผูติดเชื้อเพาะขาย เพราะเกรงวาจะมีการปนเปอนเชื้อเอชไอวี
ในระหวางเก็บเห็ด
- คนในชุมชนไมยอมจางงาน เพราะเห็นวาสุขภาพออนแอ
- หมอนวดแผนไทยลาออกจากรานนวดแผนไทย เมื่อรูตัววาติดเชื้อ เมื่อสุขภาพดีขึ้น
ไดกลับมาเปดบริการรานนวดของตนเอง โดยไมไดแจงลูกคาทั่วไปวาตนเองติดเชื้อ
และแมวาเคยบอกลูกคาบางคนที่มีความสนิทสนม ปรากฏวาลูกคาบางคนก็ไมเชื่อ
- การบังคับใหผูที่จะเขาอุปสมบทตรวจเลือดตามมติของมหาเถรสมาคม
หมายเหตุ:
1. เปนกิจการที่เคยมีนโยบายการเลือกปฏิบัติ แตในปจจุบันมีการปรับเปลี่ยนนโยบายแลว
2. การเลือกปฏิบัติระดับชุมชนเปนประสบการณที่ผูติดเชื้อประสบในระยะแรก ๆ ที่เปดตัว ตอมา หลังจากมีการทํา
ความเขาใจในระดับชุมชน ก็สามารถแกไขการเลือกปฏิบัติในระดับชุมชนได

อยางไรก็ดี ประเด็นสําคัญในเรื่องการเลือกปฏิบัติ มิใชจํากัดอยูเฉพาะเรื่องสถานการณและความรุนแรง
ในการแกปญหา ผลการศึกษาที่ผานมายังชี้ใหเห็นวา ชองทางในการรองเรียนเพื่อใหเกิดการแกปญหาการเลือก

ปฏิบัติที่ผูติดเชื้อเขาถึงไดงาย และประสบผลรวดเร็วกวามักจะเปนองคกรภาคประชาสังคมที่มีทรัพยากรจํากัด
และแมจะมีชองทางในการรองเรียนตอองคกรภาครัฐและองคกรตามรัฐธรรมนูญ แตก็เขาถึงไดยาก อยางเชน

คณะกรรมการสิทธิมนุษยชนแหงชาติมีภารกิจที่ครอบคลุมสิทธิมนุษยชนหลายเรื่อง การแกไขปญหาแตละเรื่อง
จึงใชเวลายาวนาน ประเด็นสําคัญที่ควรพิจารณาตอไป คือ จะผลักดันใหหนวยงานที่มีบทบาทหนาที่โดยตรง

ดําเนินงานคุมครองสิทธิในการประกอบอาชีพของผูติดเชื้อเอชไอวีใหมีประสิทธิภาพมากขึ้น และสนับสนุนองคกร
ภาคประชาสังคมเหลานี้ใหมีทรัพยากรในการดําเนินงานใหมากขึ้น เพื่อใหสามารถทํางานสงเสริมและคุมครองสิทธิ

ของผูติดเชื้อเอชไอวีไดอยางตอเนื่องและยั่งยืน
5.1.2 ผลกระทบจากการเลือกปฏิบัติ

จากผลการศึกษา พบวา เมื่อผูติดเชื้อเอชไอวีประสบปญหาการเลือกปฏิบัติในการประกอบอาชีพ
ผูติดเชื้อไดรับผลกระทบทั้งทางตรงและทางออม ดังนี้

ผลกระทบโดยตรง
- ทําใหตองสูญเสียงานและแหลงรายไดหลัก ในบางกรณี ผูติดเชื้อยังรูสึกวาสถานะการติดเชื้อ

มีผลตอความกาวหนาในการทํางานดวย
- การบังคับตรวจเลือดในการสมัครงาน ทําใหผูติดเชื้อมีทางเลือกในการประกอบอาชีพนอยลง

ขาดโอกาสในความกาวหนาในการทํางาน ตลอดจนโอกาสในการเพิ่มรายได
ผลกระทบทางออม

- ทําใหผูติดเชื้อยิ่งตีตราบาปใหตัวเอง (self-stigma) หรือเปนการตีตราภายในตนเอง (internal
stigma) ยอมรับทัศนะของคนรอบขางวา การติดเชื้อเอชไอวีเปนเรื่องผิดบาป นารังเกียจ เห็นวา การเลือกปฏิบัติ

ของคนอื่น ๆ เปนเรื่องที่ถูกตองเหมาะสม ดังนั้น จึงเลือกที่จะไมเปดเผยขอมูลของตนเอง ใชชีวิตอยูอยางหวาดระแวง
เกรงวาผูอื่นจะรูตลอดเวลา ในหลายกรณีที่ผูติดเชื้อตัดสินใจเปดเผยขอมูลและเขารับการรักษาชาเกินไป

ทําใหเสียชีวิตกอนเวลาอันควร