Page 96 - รายงานการศึกษาวิจัย เรื่อง การเลือกปฏิบัติในการประกอบอาชีพของผู้ติดเชื้อเอชไอวี

รายงานการศึกษาวิจัย 69
การเลือกปฏิบัติในการประกอบอาชีพของผูติดเชื้อเอชไอวี

กรณีศึกษาที่สําคัญ
การแกไขปญหาการเลือกปฏิบัติในการประกอบอาชีพของผูติดเชื้อเอชไอวี

กรณีที่ 1 กรณีบริษัทขายเครื่องใชในบาน
กรณีนี้เกิดขึ้นเมื่อผูติดเชื้อคนหนึ่งเขาไปสมัครงานในบริษัทขายเครื่องใชในบานที่บริษัทสาขาในภูมิภาค

และถูกบังคับใหตรวจเลือดในการสมัครงาน ผูติดเชื้อจึงนําเรื่องไปปรึกษากับเครือขายผูติดเชื้อในระดับพื้นที่ ซึ่งมี
การประสานงานกับเครือขายผูติดเชื้อเอชไอวี/เอดส ระดับประเทศ (TNP+) เมื่อเครือขายทราบถึงกรณีดังกลาว

ประธานเครือขายฯ ไดทดลองไปสมัครงานในบริษัทแหงนั้น เมื่อประสบปญหาเดียวกัน จึงมีการนัดหมายให
คณะอนุกรรมการคุมครองสิทธิเขาไปทําความเขาใจกับเจาของกิจการ เมื่อเจาของกิจการเขาใจวาการบังคับตรวจ

เลือดเปนการละเมิดสิทธิของผูติดเชื้อ ซึ่งผิดหลักกฎหมายหลายประการ เจาของกิจการจึงปรับเปลี่ยนนโยบาย
ยกเลิกการบังคับตรวจเลือดเพื่อหาเชื้อเอชไอวีในการจางงาน ซึ่งมีผลในการกําหนดนโยบายการจางงานกับ

ทุกสาขาในบริษัทดังกลาว แตในกรณีนี้ เจาของกิจการไมตองการประชาสัมพันธใหเปนที่โดดเดน เนื่องจาก
ไมแนใจวาถาเปนกรณีตัวอยางที่ชัดเจนแลวจะเปนผลดีตอบริษัทหรือไม

ที่มา : รวบรวมขอมูลจากประธานเครือขายผูติดเชื้อเอชไอวี/เอดส (ประเทศไทย) ในการสนทนากลุมใน
โครงการหลายครั้ง เมื่อวันที่ 14 มกราคม 2556 และ 1 มีนาคม 2556 และการประชุมเชิงปฏิบัติการเพื่อการ

วิเคราะหขอมูลเมื่อวันที่ 24 ตุลาคม 2556 และขอมูลจากตัวแทนเจาของกิจการดังกลาว ในการสนทนากลุม
นายจางของโครงการ เมื่อวันที่ 14 มีนาคม 2556

กรณีศึกษาที่ 2 กรณีรานอาหาร
จากขอมูลกรณีศึกษาเรื่องถูกใหออกจากงานเพราะติดเชื้อเอชไอวี (ในบทที่ 3) ผูติดเชื้อไดรับ

ความชวยเหลือจากเพื่อนของผูติดเชื้อดวยกัน แนะนําใหปรึกษาเจาหนาที่ในองคกรภาคประชาสังคม ซึ่งมีการสงตอ
ไปยังมูลนิธิศูนยคุมครองสิทธิดานเอดส (FAR) หลังไดรับเรื่องรองเรียน FAR ไดสนับสนุนใหผูติดเชื้อไปรองเรียนตอ

คณะกรรมการสิทธิมนุษยชนแหงชาติ ซึ่งตอมา คณะอนุกรรมการดานสิทธิทางเศรษฐกิจฯ ไดนัดหมายใหมีการเจรจา
เพื่อทําความเขาใจระหวางเจาของกิจการและผูติดเชื้อ รวมถึงเจาหนาที่จาก FAR ซึ่งเปนพี่เลี้ยงของผูติดเชื้อดวย

ในการเจรจาเจาของกิจการยอมรับวาไมมีนโยบายเลือกปฏิบัติตอผูติดเชื้อในองคกร แตการเลือกปฏิบัติที่เกิดขึ้น
เกิดจากการใชวิจารณญาณของผูจัดการสาขาที่ขาดความเขาใจในเรื่องการแพรระบาดของเชื้อเอชไอวีและสิทธิ

ของผูติดเชื้อ หลังจากการทําความเขาใจเจาของกิจการไดเสนอที่จะรับผูติดเชื้อเขาทํางานตอไป
ขอมูลจาก: การสัมภาษณผูติดเชื้อ ผูใกลชิด และเจาหนาที่ FAR, วันที่ 27 พฤษภาคม 2556

4.3 บทวิเคราะหเรื่องกลไกในการดําเนินงานสงเสริมและคุมครองสิทธิในการประกอบอาชีพของผูติดเชื้อ
จากขอมูลการดําเนินงานเรื่องการสงเสริมและการคุมครองสิทธิในการประกอบอาชีพของผูติดเชื้อ พอจะ

ทําใหสรุปไดวา ในเรื่องเกี่ยวกับการละเมิดสิทธิในการประกอบอาชีพของผูติดเชื้อเอชไอวี ที่ผานมา กลไกในการ
สงเสริมสิทธิของผูติดเชื้อไมสามารถเขาถึงผูติดเชื้อในวงกวาง ในภาคเอกชน พบวากรณีการรับรองมาตรฐาน ASO

Thailand ที่ดูจะเปนกลไกหลักในการสงเสริมสิทธิในการประกอบอาชีพของผูติดเชื้อ ก็ยังมีขอจํากัดในการ
ดําเนินงานที่เนนกลุมเปาหมายเฉพาะกลุมนายจางเปนหลัก ทําใหนายจางมีอํานาจตัดสินใจในการเลือกที่จะเขารวม

หรือไมเขารวมโครงการ ในขณะเดียวกับที่องคกรลูกจางในปจจุบัน ก็ไมไดใหความสนใจในประเด็นสิทธิของ