Page 102 - รายงานการศึกษาวิจัย เรื่อง การเลือกปฏิบัติในการประกอบอาชีพของผู้ติดเชื้อเอชไอวี

รายงานการศึกษาวิจัย 75
การเลือกปฏิบัติในการประกอบอาชีพของผูติดเชื้อเอชไอวี

ความเสมอภาคและการไมเลือกปฏิบัติ อีกทั้งยังมีบทบัญญัติวาดวยการเลือกปฎิบัติที่เปนธรรมเพื่อใชเปนมาตรการ
คุมครองกลุมที่มีความแตกตางในสถานการณที่แตกตาง ซึ่งกรณีของกลุมผูอยูรวมกับเชื้อเอชไอวีก็จะไดรับ

ประโยชนจากบทบัญญัติดังกลาวเชนกัน เมื่อพิจารณาบทบัญญัติของรัฐธรรมนูญแหงราชอาณาจักรไทย
พุทธศักราช 2550 มาตรา 30 วรรคสาม จะพบวาการเลือกปฏิบัติในการประกอบอาชีพ อาทิ การบังคับใหมีการ

ตรวจเลือดเพื่อหาเชื้อเอชไอวีของผูสมัครงานหรือพนักงาน ไมวาระหวางการจัดหางาน การสมัครงานหรือ
การจางงาน รวมตลอดถึงการเลิกจางพนักงานดวยเหตุที่เปนผูอยูรวมกับเชื้อเอชไอวี ถือวาเปนการกระทําที่ขัดตอ

รัฐธรรมนูญ นอกจากการกระทําที่ขัดตอบทบัญญัติแหงรัฐธรรมนูญแลว พบวา การกระทําของนายจางบางประการ
อาทิ การเขาถึงขอมูลดานสุขภาพของลูกจางโดยไมไดรับความยินยอม หรือการขอใหโรงพยาบาลแจงผลการตรวจ

สุขภาพและการตรวจเลือดถือเปนการละเมิดสิทธิสวนบุคคล และเปนทั้งความผิดตามประมวลกฎหมายอาญาและ
ประมวลกฎหมายแพงและพาณิชย

แมรัฐธรรมนูญแหงราชอาณาจักรไทยไดรับรองและคุมครองบุคคลจากการเลือกปฏิบัติจากการ
ศึกษาพบวา ปญหาเชิงโครงสรางของระบบกลไกการรองทุกขภายใตรัฐธรรมนูญ ซึ่งมีกระบวนการและขั้นตอน

ที่ซับซอนและอาจตองใชเวลานานเกินความจําเปน เนื่องจากมีความทับซอนในเขตอํานาจขององคกรที่เกี่ยวของ
หลายองคกร เชน กรณีที่บุคคลถูกละเมิดสิทธิเสรีภาพที่รัฐธรรมนูญรับรองไว หากจะใชสิทธิทางศาลรัฐธรรมนูญ

เพื่อมีคําวินิจฉัยในกรณีมีบทบัญญัติแหงกฎหมายขัดหรือแยงตอรัฐธรรมนูญ จะสามารถกระทําได ก็ตอเมื่อได
ดําเนินการตามชองทางอื่น ๆ (มาตรา 212) เชน ยื่นคํารองผานผูตรวจการแผนดิน (มาตรา 245) คณะกรรมการ

สิทธิมนุษยชนแหงชาติ (มาตรา 257) หรือ ศาล (มาตรา 211) กลายเปนอุปสรรคสําคัญที่ทําใหบุคคลผูถูกกระทบ
สิทธิประสบปญหาการเขาถึงกลไกการรองทุกขและการไดรับการเยียวยาจากการเลือกปฏิบัติ เนื่องจากไมตองการ

ที่จะเขาสูกระบวนการตามกลไกที่มีอยู ดังนั้น ควรมีการพิจารณาพัฒนากลไกการรองทุกขที่มีความสอดคลองกับ
ความตองการของผูติดเชื้อเอชไอวี

นอกจากนี้ จากการศึกษายังพบวา การดําเนินกิจกรรมการสงเสริมการเขาถึงกลไกการรองทุกข
ของหนวยงานที่เกี่ยวของในที่นี้ คือ ภาครัฐและภาคประชาสังคมยังขาดการบูรณาการในมิติตาง ๆ อยางชัดเจน

อาทิ การบริหารจัดการฐานขอมูลรวมกัน แนวปฏิบัติในการสรางกลไกการสงตอ และระบบการติดตามประเมิน
ผลอยางมีประสิทธิภาพ สงผลกระทบตอการกําหนดแผน หรือยุทธศาสตรดานการสงเสริมการเขาถึงกลไกการ

คุมครองอยางเปนระบบ

5.2 ขอเสนอแนะเพื่อการแกไขปญหาการเลือกปฏิบัติในการประกอบอาชีพของผูติดเชื้อเอชไอวี

ในการเสนอแนะรูปแบบที่เหมาะสมในการแกไขปญหาการเลือกปฏิบัติในการประกอบอาชีพของผูติดเชื้อ
เอชไอวีในที่นี้ คณะผูวิจัย แบงขอเสนอเปน 2 แบบ คือ ขอเสนอเชิงนโยบายที่เกี่ยวของกับกฎหมาย ซึ่งไดมาจาก

การทบทวนแนวคิดหลักความเสมอภาคในการประกอบอาชีพ หลักการสิทธิมนุษยชน และมาตรฐานสากลที่
เกี่ยวของกับการคุมครองสิทธิในการประกอบอาชีพของผูติดเชื้อเอชไอวี โดยสังเคราะหรวมกับผลการศึกษาสภาพ

และสาเหตุการเลือกปฏิบัติในการประกอบอาชีพของผูติดเชื้อเอชไอวีในบริบทประเทศไทย และแบบที่สองเปน
ขอเสนอแนะแนวทางและมาตรการที่เหมาะสมในการคุมครองสิทธิในการประกอบอาชีพของผูติดเชื้อ โดยใช

มาตรการอื่น ๆ แตละสวนมีรายละเอียดดังนี้