Page 97 - รายงานการศึกษาวิจัย เรื่อง การเลือกปฏิบัติในการประกอบอาชีพของผู้ติดเชื้อเอชไอวี
P. 97
70 รายงานการศึกษาวิจัย
การเลือกปฏิบัติในการประกอบอาชีพของผูติดเชื้อเอชไอวี
172
ผูติดเชื้อเหมือนกับการรณรงคเพื่อปองกันการแพรระบาดของเชื้อเอชไอวีในทศวรรษกอน ๆ ในสภาวะองคกร
ลูกจางไมไดมีความสนใจและขาดพลังในการผลักดันประเด็น อํานาจการตัดสินใจกลายเปนเรื่องของนายจางที่ให
ความสนใจกับความคุมทุนในการจางงาน มาตรฐาน ASO Thailand จึงไมคอยมีอิทธิพลตอการสงเสริมใหมีการ
คุมครองสิทธิในวงกวาง นอกจากนี้ พบวา หนวยงานภาครัฐที่เกี่ยวของในการสงเสริมการคุมครองสิทธิในการ
ประกอบอาชีพของผูติดเชื้อ โดยเฉพาะในระดับปฏิบัติ ในบางหนวยงานก็ไมมีความรู ความเขาใจในเรื่องโรคเอดส
173
และเชื้อเอชไอวีอยางเพียงพอ จึงไมสามารถคุมครองสิทธิในการประกอบของผูติดเชื้อเอชไอวีได ประกอบกับการ
ไมใหความสําคัญตอมิติการทํางานแบบไตรภาคี (tripartite action) หรือแมกระทั่งการสงเสริมการเจรจาเชิงสังคม
(social dialogue) ของผูมีสวนไดสวนเสียอยางตอเนื่อง ทําใหมาตรการการสงเสริมการคุมครองสิทธิในการ
ประกอบอาชีพของผูติดเชื้อขาดทิศทางและความชัดเจน และไมเปนไปตามแนวปฏิบัติฯ ที่ไดประกาศไว
ปญหาการละเมิดสิทธิของผูติดเชื้อในภาคราชการ กลายเปนสวนที่แกไขไดยากที่สุด ไมวาจะเปนกรณี
ตํารวจชั้นประทวนหรือผูชวยผูพิพากษาก็ตาม เพราะเปนกลไกที่แข็งตัว ไมคอยยอมรับความเปลี่ยนแปลง แมจะมี
ความพยายามในการทําความเขาใจจากคนกลางอยางคณะกรรมการสิทธิมนุษยชนแหงชาติก็ตาม ในกรณีของ
หนวยงานราชการ สํานักงานอัยการสูงสุด จึงเปนตัวอยางเดียวที่มีความเขาใจมากพอ และยกเลิกการบังคับตรวจ
หาเชื้อเอชไอวีในการสอบอัยการผูชวย
สําหรับในภาคเอกชน ขอมูลจากกรณีศึกษาทั้งในสวนกลางและในระดับพื้นที่ พบวา การเลือกปฏิบัติ
ในการประกอบอาชีพของผูติดเชื้อในหลายกรณี เกิดจากการขาดความรูความเขาใจทั้งในเรื่องการแพรระบาดของ
เชื้อเอชไอวีและสิทธิของผูติดเชื้อ ในบางกรณี เมื่อมีการสรางเจรจาเพื่อความเขาใจรวมกัน ระหวาง 3 สวน คือ
นายจาง คนกลาง อยางเชน คณะอนุกรรมการคุมครองสิทธิ ภายใต คช.ปอ. คณะกรรมการสิทธิมนุษยชนแหงชาติ
เครือขายภาคประชาสังคมในพื้นที่ที่มีความรูความเขาใจมากพอ และตัวผูติดเชื้อเอชไอวี ก็ทําใหสามารถแกไข
ปญหาการละเมิดสิทธิของผูติดเชื้อได ในบางกรณีที่เปนองคกรขนาดใหญ การแกปญหาดังกลาว อาจรวมไปถึงการ
ปรับเปลี่ยนนโยบายในการจางงานที่มีผลในวงกวาง แตโดยทั่วไป การแกปญหาที่เกิดขึ้นมักเกิดผลในรายกรณี
มากกวา และในกรณีที่ไมสามารถแกไขปญหาดวยเจรจาได การฟองรองคดีตอศาลกลายเปนเพียงมาตรการเดียว
ที่จะสรางบรรทัดฐานในอนาคตสําหรับผูประกอบการ แตการฟองรองตอศาลก็มีขอจํากัดที่ตองใชระยะเวลานาน
ทั้งสําหรับผูติดเชื้อและกลไกสนับสนุนผูติดเชื้อเอชไอวีดวย
การดําเนินงานเพื่อสงเสริมการคุมครองสิทธิของผูติดเชื้อ ทั้งสิทธิในการประกอบอาชีพและสิทธิมนุษยชน
ดานอื่น ๆ ในลักษณะนี้ จึงจําเปนตองไดรับการยอมรับ รวมถึงอุดหนุนทรัพยากรในการดําเนินงานเพื่อสงเสริมให
ตัวผูติดเชื้อและคนกลางที่มีพลังในการรณรงคสรางความรูความเขาใจในวงกวาง
172 สาวิทย แกวหวาน อดีตเลขาธิการสหภาพแรงงานรัฐวิสาหกิจสัมพันธ ไดยอมรับวา ในชวงปจจุบัน ขบวนการแรงงานไมคอยใหความสนใจกับปญหาเรื่อง
เอชไอวีมากนัก จึงไมมีความเคลื่อนไหวจากขบวนการแรงงงานในเรื่องดังกลาว (การสนทนากลุมเจาหนาที่ของรัฐ เอกชนและองคกรพัฒนาเอกชนที่ทํางาน
เกี่ยวของกับผูติดเชื้อเอชไอวี 1 มีนาคม 2556) ซึ่งสอดคลองกับขอสังเกตที่ไดจากการสนทนากลุมลูกจางในสถานประกอบการ ตัวแทนสหภาพแรงงาน
8 มีนาคม 2556
173 ขอสังเกตจากผูอํานวยการมูลนิธิศูนยคุมครองสิทธิดานเอดส การประชุมเชิงปฏิบัติการเพื่อรับฟงความคิดเห็นตอผลการศึกษา, 16 พฤศจิกายน 2556