Page 196 - รายงานการศึกษาเรื่องโทษประหารชีวิตในประเทศไทย
P. 196
ไม่กล้ากระทำาผิด เพราะโทษที่หนักจะมีผลในการยับยั้งต่อเมื่อการบังคับใช้กฎหมายมีความ
แน่นอน รวดเร็วและเสมอภาค ดังนั้น โทษประหารชีวิตจึงมีผลยับยั้งต่อการกระทำาผิดของบุคคล
ทั่วไป แต่ไม่มีผลในการยับยั้งผู้ร้ายหรือผู้กระทำาผิดที่เป็นอาชญากรมืออาชีพ ซึ่งมีความชำานาญ
และตัดสินใจทำาผิดเพราะคิดว่าตัวเองจะหลุดรอดจากกฎหมายได้ หรือผู้กระทำาผิดที่มีปัญหา
ด้านการควบคุมอารมณ์ที่กระทำาไปโดยไม่ได้คิดไตร่ตรอง หรือมีข้อจำากัดในการคิดไตร่ตรอง เนื่องจาก
ถูกครอบงำาจากสภาพแวดล้อมหรือสิ่งเสพติด
สำาหรับปัจจัยที่ทำาให้ประเทศใดประเทศหนึ่งมีการยกเลิกโทษประหารชีวิตเร็วกว่า
ประเทศอื่น คือ ปัจจัยทางด้านการเมือง ได้แก่ ระดับความเป็นประชาธิปไตย การพัฒนา
ของระบอบประชาธิปไตยของประเทศ โดยการที่ประเทศที่มีระบอบการปกครองแบบ
ประชาธิปไตยจะมีแนวโน้มที่จะยกเลิกโทษประหารชีวิตมากกว่าประเทศที่มีระบอบการปกครอง
แบบเผด็จการ เพราะประเทศที่เป็นประชาธิปไตยมักจะยอมรับรัฐธรรมนูญที่จำากัดอำานาจ
ของรัฐบาลและมีหลักฐานว่ามักจะเคารพในหลักสิทธิมนุษยชนของพลเมือง นอกจากนี้ พื้นฐาน
ทางการเมืองของผู้บริหารประเทศที่ผู้นำาทางการเมืองมีลักษณะความเป็นประชาธิปไตยสูง
รวมทั้ง กล้าตัดสินใจในการยกเลิกโทษประหารชีวิต ประสบการณ์ของประเทศเกี่ยวกับสงคราม
และการถูกกดดันจากประเทศอื่นให้มีการยกเลิกโทษประหารชีวิต ไม่ว่าจะเป็นการเป็นสมาชิก
สภายุโรป การถูกกดดันจากประเทศข้างเคียงในภูมิภาคเดียวกัน จะทำาให้ประเทศดังกล่าวสามารถ
ยกเลิกโทษประหารชีวิตได้ง่าย
ปัจจุบันนี้ประเทศส่วนใหญ่ทั่วโลกได้มีการยกเลิกการใช้โทษประหารชีวิต โดยพบว่า
ประเทศมากกว่าสองในสามของประเทศต่าง ๆ ในโลกได้ยกเลิกโทษประหารชีวิตในทางกฎหมาย
และในทางปฏิบัติ ดังจะเห็นได้จากข้อมูลเมื่อวันที่ ๓๑ ธันวาคม ๒๕๕๕ ปรากฏดังนี้
• ๙๗ ประเทศ ยกเลิกโทษประหารสำาหรับความผิดทางอาญาทุกประเภท
• ๘ ประเทศ ยกเลิกโทษประหารสำาหรับความผิดทางอาญาทั่วไปเท่านั้น
• ๓๕ ประเทศ ยกเลิกโทษประหารในทางปฏิบัติ
• ๑๔๐ ประเทศ ยกเลิกโทษประหารในทางกฎหมายและทางปฏิบัติ
• ๕๘ ประเทศ ยังคงบทลงโทษประหาร
โดยในทางปฏิบัติ มีประเทศสหรัฐอเมริกาที่ยังคงมีโทษประหารชีวิตอยู่ในบางมลรัฐ
แต่มีมลรัฐกว่าครึ่งหนึ่งที่ได้ยกเลิกโทษประหารชีวิตไปแล้ว ในขณะที่ประเทศในกลุ่มอาเซียน
มีประเทศฟิลิปปินส์ และกัมพูชา ที่ได้ยกเลิกโทษประหารชีวิตไปแล้ว
สำาหรับประเทศไทยเป็นหนึ่งในประเทศที่ยังคงโทษประหารชีวิต โดยมีพัฒนาการ
ของการประหารชีวิตตั้งแต่อดีตมาจนกระทั่งถึงปัจจุบันดังเช่นประเทศต่าง ๆ กล่าวคือ มีการ
ประหารชีวิตที่มีความโหดร้ายทารุณในอดีต เพื่อเป็นการแก้แค้นทดแทนเป็นสำาคัญ หากแต่ปัจจุบัน
ได้มีการประหารชีวิตที่มีมนุษยธรรมมากขึ้น ตามแนวคิดในการลงโทษผู้กระทำาผิดที่ได้เปลี่ยนแปลงไป
สำาหรับกฎหมายของประเทศไทยที่เกี่ยวข้องกับการประหารชีวิตในปัจจุบันปรากฏว่า ข้อกำาหนด
โทษประหารชีวิตในประเทศไทย 183