Page 16 - รายงานโครงการศึกษา เรื่อง การจัดทำตัวชี้วัดสิทธิมนุษยชนเบื้องต้นตามปฏิญญาสากลว่าด้วยสิทธิมนุษยชน
P. 16
15
รายงานการศึกษาวิจัย เรื่อง
การจัดทำาตัวชี้วัดสิทธิมนุษยชนเบื้องต้นตามปฏิญญาสากลว่าด้วยสิทธิมนุษยชน
อนึ่ง โครงการ “การจัดทำาตัวชี้วัดการดำาเนินงานด้านสิทธิมนุษยชนตามปฏิญญาสากล
ว่าด้วยสิทธิมนุษยชน” นี้ เป็นโครงการแรกในการพัฒนาตัวชี้วัดด้านสิทธิมนุษยชน เพื่อประเมินและ
ติดตามการดำาเนินงานด้านสิทธิมนุษยชนของรัฐบาล โดยคณะกรรมการฯ ยังมีโครงการจะจัดทำา
ตัวชี้วัดตามสนธิสัญญาสิทธิมนุษยชนทุกฉบับที่ประเทศไทยเป็นภาคี
๑.๒ วัตถุประสงค์ของโครงการ
โครงการนี้มีวัตถุประสงค์หลัก คือ การจัดทำาชุดตัวชี้วัดการดำาเนินการด้านสิทธิมนุษยชนตาม
ปฏิญญาสากลว่าด้วยสิทธิมนุษยชน อย่างไรก็ตาม เพื่อให้บรรลุวัตถุประสงค์ดังกล่าว กสม. ได้กำาหนด
เงื่อนไขข้อสัญญาซึ่งถือว่าเป็นกรอบการดำาเนินการพัฒนาตัวชี้วัดของคณะผู้ศึกษา คือ
• ชุดตัวชี้วัดที่พัฒนาขึ้นเกิดจากการกำาหนดมิติด้านสิทธิมนุษยชนที่เหมาะสมในการ
จัดทำาตัวชี้วัดสำาหรับสังคมไทย
• ชุดตัวชี้วัดที่พัฒนาขึ้นจะช่วยสร้างมาตรฐานเบื้องต้นในการประเมินสถานการณ์
ด้านสิทธิมนุษยชนตามปฏิญญาสากลว่าด้วยสิทธิมนุษยชน และ
• ชุดตัวชี้วัดที่พัฒนาขึ้นจะเป็นเครื่องมือในการตรวจสอบ ประเมินสถานการณ์สิทธิมนุษยชน
ตามปฏิญญาสากลว่าด้วยสิทธิมนุษยชนในประเทศไทย
๑.๓ ขอบเขตการศึกษา
การพัฒนาชุดตัวชี้วัดสิทธิมนุษยชนเบื้องต้นตามปฏิญญาสากลว่าด้วยสิทธิมนุษยชน
ตามโครงการนี้มีขอบเขตการศึกษา ดังนี้
• โครงการนี้มุ่งจะจัดทำา “ชุดตัวชี้วัดเบื้องต้น” ตามปฏิญญาสากลว่าด้วยสิทธิมนุษยชน
เท่านั้น ไม่ได้เป็นการจัดทำาเกณฑ์ “เป้าหมายเพื่อพัฒนาหรือยกระดับเกณฑ์คุณค่า
สิทธิมนุษยชนให้สูงขึ้น” อย่างไรก็ตามคณะผู้ศึกษาตระหนักดีว่าสิทธิมนุษยชนเป็น
ปทัสถานที่มีพลวัตรสูงและการทำาให้บรรลุถึงสิทธิสามารถปรับเปลี่ยนไปตามสภาพ
สังคม ระดับการพัฒนาทางการเมืองและเศรษฐกิจของแต่ละประเทศ นอกจากนั้น
ยังขึ้นอยู่กับการอธิบายความปทัสถานแห่งสิทธิของแต่ละคน
• การศึกษาจำากัดอยู่เพียงสิทธิมนุษยชนที่รับรองโดย “ปฏิญญาสากลว่าด้วยสิทธิมนุษยชน”
ซึ่งเป็นที่ยอมรับในทางวิชาการว่าเกณฑ์ปทัสถานตามปฏิญญาสากลว่าด้วยสิทธิมนุษยชนนี้
ได้ทำาให้ชัดเจนขึ้นโดยสนธิสัญญาสองฉบับ คือ กติการะหว่างประเทศว่าด้วยสิทธิพลเมือง
และสิทธิทางการเมือง (ICCPR) และกติการะหว่างประเทศว่าด้วยสิทธิทางเศรษฐกิจ สังคม
และวัฒนธรรม (ICESCR) ซึ่งถือว่าเป็น “ตราสารสิทธิระหว่างประเทศ (International
๑๔
Bill of Rights) ” ดังนั้น ชุดตัวชี้วัดจึงตั้งอยู่บนพื้นฐานของ “ตราสารสิทธิระหว่างประเทศ”
๑๔ ค�าว่า ตราสารสิทธิมนุษยชนระหว่างประเทศ หรือ “International Bill of Rights” ประกอบด้วย ตราสารสิทธิมนุษยชนหลัก สามฉบับ คือ
ปฏิญญาสากลว่าด้วยสิทธิมนุษยชน กติการะหว่างประเทศว่าด้วยสิทธิพลเมืองและสิทธิทางการเมือง และกติการะหว่างประเทศว่าด้วยสิทธิ
ทางเศรษฐกิจ สังคม และวัฒนธรรม (อย่างไรก็ตาม นักวิชาการบางคนถือว่า พิธีสารเลือกรับของกติการะหว่างประเทศว่าด้วยสิทธิพลเมือง
และสิทธิทางการเมือง (ฉบับที่หนึ่ง) หรือ First Optional Protocol to the ICCPR เข้าเป็น “Bill of Rights” ด้วย