Page 19 - รายงานโครงการศึกษา เรื่อง การจัดทำตัวชี้วัดสิทธิมนุษยชนเบื้องต้นตามปฏิญญาสากลว่าด้วยสิทธิมนุษยชน
P. 19
18
รายงานการศึกษาวิจัย เรื่อง
การจัดทำาตัวชี้วัดสิทธิมนุษยชนเบื้องต้นตามปฏิญญาสากลว่าด้วยสิทธิมนุษยชน
บทที่ ๒
พันธกรณีของรัฐในการดำาเนินการ
ด้านสิทธิมนุษยชนและความหมายของตัวชี้วัด
ในการติดตามตรวจสอบ
การดำาเนินการด้านสิทธิมนุษยชน
โดยที่โครงการนี้ต้องการพัฒนาตัวชี้วัดฯ ตาม “ปฏิญญาสากลว่าด้วยสิทธิมนุษยชน” ดังนั้น
สิ่งที่ต้องทำาความชัดเจนในบทแรกมีดังนี้ คือ ความหมายและขอบเขตของสิทธิมนุษยชนมีอย่างไร
ปฏิญญาสากลว่าด้วยสิทธิมนุษยชนสร้างพันธกรณีระหว่างประเทศหรือไม่และพันธกรณีเหล่านั้น
มีอย่างไร และในลำาดับต่อมาจะชี้ให้เห็นว่า ตัวชี้วัดมีความสำาคัญในการปฏิบัติตามพันธกรณีระหว่าง
ประเทศอย่างไร ตัวชี้วัดสิทธิมนุษยชนที่ดีนั้นควรมีลักษณะอย่างไร และลำาดับท้ายสุด คือ สังคมไทย
ได้มีการพัฒนาตัวชี้วัดที่ใช้สำาหรับงานด้านสิทธิมนุษยชนอย่างไร
ดังนั้น ในบทนี้จึงได้แบ่งหัวข้ออธิบายเป็นสี่หัวข้อ ดังนี้
หนึ่ง ความหมายและขอบเขตของสิทธิมนุษยชน
สอง พันธกรณีของรัฐในการดำาเนินการด้านสิทธิมนุษยชน
สาม ความหมายของตัวชี้วัดสิทธิมนุษยชน
สี่ พัฒนาการของการใช้ตัวชี้วัดในงานด้านสิทธิมนุษยชนในประเทศไทย
๒.๑ ความหมายและขอบเขตของสิทธิมนุษยชน
คำาว่า “สิทธิมนุษยชน” เป็นคำาที่เกิดขึ้นใหม่หลังสงครามโลกครั้งที่สอง แต่อย่างไรก็ตาม
แนวคิดเกี่ยวกับสิทธิมนุษยชนมีมานานแล้วนับตั้งแต่สมัยกรีก สิทธิมนุษยชนเป็นสิทธิที่มิได้อยู่นิ่งเฉย
แต่เป็นผลจากวิวัฒนาการของกระบวนการเรียกร้อง (struggle) ของกลุ่มผลประโยชน์ต่างๆ ที่อ้าง
ความชอบธรรมของประโยชน์นั้นๆ ว่าเป็นสิ่งจำาเป็นต่อความเป็นมนุษย์ (human dignity) โดยมีฐาน
ทางกฎหมายในการเรียกร้อง ๑๕
๑๕ วิชัย ศรีรัตน์, “แนวคิดและพัฒนาการของกฎหมายสิทธิมนุษยชน”, ใน สาขาวิชานิติศาสตร์ มหาวิทยาลัยสุโขทัยธรรมาธิราช เอกสาร
การสอนชุดวิชากฎหมายสิทธิมนุษยชน พิมพ์ครั้งที่ 3 (นนทบุรี: มหาวิทยาลัยสุโขทัยธรรมาธิราช), หน้า ๑๐.