Page 19 - รายงานผลการศึกษาวิจัย ฉบับสมบูรณ์ โครงการศึกษาวิจัยเพื่อการปรับปรุงแก้ไขนโยบายกฎหมายที่ละเมิดสิทธิมนุษยชนด้านที่ดินและป่า
P. 19
ด้วยสิทธิของชนเผ่าพื้นเมือง พ.ศ. 2550 ซึ่งเป็นปฏิญญาสากลของสหประชาชาติที่สําคัญในการ
ส่งเสริมและคุ้มครองสิทธิของชนเผ่าพื้นเมือง ผู้ซึ่งได้รับผลกระทบมาอย่างยาวนานตั้งแต่ในอดีตจนถึง
ั
ยุคปจจุบัน ทั้งการสูญเสียที่ดิน เขตแดนตามประเพณี วัฒนธรรมและการธํารงความเป็นอัตลักษณ์ของตนเอง
่
โดยผ่านกลไกและเงื่อนไขต่าง ๆ ที่ฝายผู้มีอํานาจมากกว่าเป็นผู้สร้างขึ้นมา
1.1) ปฏิญญาสากลว่าด้วยสิทธิมนุษยชน พ.ศ. 2491
ปฏิญญาสากลว่าด้วยสิทธิมนุษยชน พ.ศ. 2491 หลักการเกี่ยวกับสิทธิมนุษยชนสําคัญ 30 ประการ
โดยมีหลักการสําคัญที่เกี่ยวข้องเชื่อมโยงกับสิทธิของประชาชนด้านฐานทรัพยากรและความเป็นชุมชน
อยู่หลายประการ เช่น
ประการที่ 1 มนุษย์ทั้งหลายเกิดมามีอิสระเสรี เท่าเทียมกันทั้งศักดิ์ศรีและสิทธิ ทุกคนได้รับการ
ประสิทธิ์ประสาทเหตุผลและมโนธรรม และควรปฏิบัติต่อกันอย่างฉันพี่น้อง
ประการที่ 3 บุคคลมีสิทธิในการดําเนินชีวิต ในเสรีธรรมและในความมั่นคงแห่งร่างกาย
ประการที่ 7 ทุก ๆ คน ต่างเสมอกันในกฎหมายและชอบที่จะได้รับความคุ้มครองตามกฎหมาย
เท่าเทียมกัน โดยปราศจากการเลือกปฏิบัติใด ๆ ทุกคนชอบที่จะได้รับการคุ้มครองอย่างเสมอหน้า
จากการเลือกปฏิบัติใด ๆ อันเป็นการล่วงละเมิดปฏิญญานี้ และต่อการยุยงส่งเสริมให้เกิดการ
เลือกปฏิบัติเช่นนั้น
1.2) ปฏิญญาสหประชาชาติว่าด้วยสิทธิของชนเผ่าพื้นเมือง
ตามนิยามสหประชาชาติ ชนเผ่าพื้นเมือง (Indigenous People) หมายถึง “ชุมชน ประชาชน
และประชาชาติที่เป็นชนเผ่าพื้นเมือง คือผู้ที่โดยความสืบเนื่องทางประวัติศาสตร์... พิจารณาตนเองว่า
มีความแตกต่างไปจากภาคส่วนอื่น ๆ ของสังคม ที่ขณะนี้อยู่อาศัยในเขตแดนเหล่านั้น... พวกเขามิได้เป็น
กลุ่มครอบงําในสังคม และมีความมุ่งมั่นที่จะอนุรักษ์ พัฒนาและสืบทอดเขตแดนของบรรพบุรุษและ
อัตลักษณ์ทางชาติพันธุ์ของตนสู่คนรุ่นอนาคต ในฐานะที่เป็นรากฐานของการคงอยู่ในสถานะของประชาชน
1
อันสืบเนื่องจากแบบแผนทางวัฒนธรรม สถาบันทางสังคม และระบบนิติธรรมของตน”
แต่ชนเผ่าพื้นเมืองในหลายที่ทั่วโลก กลับตกเป็นผู้ถูกกระทําและถูกเลือกปฏิบัติในหลายลักษณะ
จากทั้งกระบวนการสร้างรัฐชาติ ที่มีกระบวนการกลืนกลายความหลากหลายของชนเผ่าให้เป็นหนึ่งเดียว
ในลักษณะรัฐชาติ ทําให้ชนเผ่าพื้นเมืองถูกปิดกั้น ครอบงํา หรือไม่ก็ถูกกันออกจากกระบวนการพัฒนา
ั
และตกอยู่ในสภาพ “คนชายขอบ” ของสังคม เกิดปญหาถูกพรากจากที่ดิน/ถิ่นที่อยู่ ที่ดินถูกแย่งชิง
ถูกกีดกันการเข้าถึงทรัพยากรและบริการพื้นฐานของรัฐ สูญเสียอัตลักษณ์ทางวัฒนธรรม และเข้าสู่
วังวนของอาชญากรรม
ปฏิญญาสหประชาชาติว่าด้วยสิทธิของชนเผ่าพื้นเมือง พ.ศ. 2550 ประกอบไปด้วยอารัมภบท
24 ย่อหน้าและเนื้อหาหลัก 46 มาตรา เนื้อหาที่สําคัญ คือ สิทธิในการนิยามตนเองในฐานะเป็นชนเผ่าพื้นเมือง
สิทธิในการกําหนดอนาคตตนเอง สิทธิในที่ดิน เขตแดนและทรัพยากรธรรมชาติ สิทธิในการให้การยินยอม
ที่ได้รับการบอกแจ้งล่วงหน้าและเป็นอิสระในกิจกรรมการพัฒนาในที่ดินและเขตแดนของเขา และสิทธิ
ที่มีอยู่ในกฎหมายสิทธิมนุษยชนอื่น ๆ ปฏิญญาฯ ยังมีลักษณะพิเศษเฉพาะคือมีการพูดถึงสิทธิองค์รวม
1
ชูพินิจ เกษมณี อ้างแล้ว
2‐5
