Page 101 - รายงานวิจัยฉบับสมบูรณ์โครงการศึกษาวิจัยผลกระทบธุรกิจค้าปลีกขนาดใหญ่กับการคุ้มครองสิทธิมนุษยชน
P. 101
92
บทที่ 5
บทวิเคราะหถึงผลกระทบธุรกิจการคาปลีกขนาดใหญกับการคุมครองสิทธิมนุษยชน
จากการวิจัยขอเท็จจริงที่ผานมาในบทที่ 3 - 4 มีขอสังเกตสองประการ กลาวคือ ประการแรก คือ
การไมมีกติกาที่เปนธรรม ทําใหเกิดความยากจน และความไมเทาเทียมกัน และเปนการละเมิดตอเสรีภาพ
ในการประกอบอาชีพ เพราะการเปดการคาเสรีซึ่งเปนผลทําใหมีการแขงขันสูงและเปนเหตุใหเกิด
สภาวการณแขงขันในการลดราคาสินคาทําใหเกิดผลกระทบกับธุรกิจขนาดเล็ก (รานคาปลีกดั้งเดิม) ซึ่งไม
สามารถตานทานธุรกิจขนาดใหญซึ่งมีเงินทุนมากไวได ทําใหธุรกิจขนาดเล็กตองปดกิจการ ซึ่งเปนการ
กระทบกระเทือนตอหลักการพื้นฐานที่พึงปฏิบัติตอมนุษยเรื่องความเปนธรรม และเปนการลิดรอนจํากัดตอ
เสรีภาพในการประกอบอาชีพของบุคคล และประการที่สอง คือ ปรากฏการณทําลายคุณคาวิถีชุมชน โดยที่
การขยายตัวของธุรกิจคาปลีกภายใตกติกาที่ไมเปนธรรม ทําใหรานคาปลีกยอยซึ่งเปนเศรษฐกิจพื้นฐานของ
ชุมชนไมสามารถใหอยูรอดได ขาดมิติความหลากหลายของการประกอบอาชีพในชุมชน จึงทําใหเกิดการ
ละเมิดสิทธิมนุษยชนในแงมุมตางๆ
ในบทตอไปนี้ เปนการวิเคราะหถึงผลกระทบธุรกิจการคาปลีกขนาดใหญกับการคุมครอง
สิทธิมนุษยชน ซึ่งผูวิจัยพบวา แนวทางการพัฒนาประเทศเพื่อใหประเทศมีความเจริญนั้นยังขาดความสมดุล
ระหวางการพัฒนาเศรษฐกิจ สังคม และทรัพยากรธรรมชาติและสิ่งแวดลอม ทําใหมีปญหาตางๆ เกิดขึ้น
ตามมา ซึ่งปญหาสวนใหญเปนผลพวงมาจากการพัฒนาที่ไมยั่งยืนและไมสมดุล ตัวอยางเชน การผูกขาดทาง
ธุรกิจ ความสัมพันธระหวางนโยบายของรัฐกับการปกปองผลประโยชนของกลุมทุนในระบบอุปถัมภ เปนตน
และอาจตั้งขอสังเกตไดวา การพัฒนาประเทศของไทยจะใหน้ําหนักความสําคัญที่การพัฒนาทางเศรษฐกิจ โดย
มิติทางสังคมและสิ่งแวดลอมเปนเพียงวาทกรรม (Lip services) และกรอบความคิดทางสังคมและสิ่งแวดลอม
มีไวสําหรับการแกไขปญหามิไดสรางขึ้นในเชิงปองกัน หรือวางระบบโครงสรางพื้นฐานทางสังคมใหเขมแข็ง
ดังจะเห็นไดจากปรากฏการณเปดเสรีในกลุมธุรกิจคาปลีก
5.1 ปญหาการขาดความสมดุลของการพัฒนาประเทศ
ในการพัฒนาประเทศเพื่อใหเปนประเทศที่อุดมสมบูรณนั้น ตองใหความตระหนักถึงความเขมแข็ง
ของสิทธิมนุษยชน (Human Rights) ภาคประชาสังคม (Civil Society) และสิ่งแวดลอม (Environmental)
ซึ่งจากการศึกษาในบทที่ 2 พบวา ประเทศไทยไดมีการจัดทําและใชแผนพัฒนาเศรษฐกิจและสังคมแหงชาติ
อยางเปนระบบครั้งแรกเมื่อป พ.ศ. 2504 มีสาระสําคัญคือ
1) แผนพัฒนาเศรษฐกิจและสังคมแหงชาติ ฉบับที่ 1 (2504 - 2509) มุงเนนการพัฒนาโครงการ
สรางพื้นฐานทางเศรษฐกิจ เชน การพัฒนาสาธารณูปโภค น้ําประปา โทรศัพท การชลประทาน การพัฒนา
ขยายเขตการศึกษาระดับอุดมศึกษาสูภูมิภาค เปนตน
2) แผนพัฒนาเศรษฐกิจและสังคมแหงชาติ ฉบับที่ 2 (2510 - 2514) มุงเนนการปรับปรุงพัฒนา
โครงสรางพื้นฐานทางเศรษฐกิจที่ตอเนื่องจากแผนพัฒนาเศรษฐกิจแหงชาติ ฉบับที่ 1 และสนับสนุนให
เอกชนมีบทบาทในการพัฒนาประเทศ นําทรัพยากรและทุนมาใชใหเกิดประโยชนอยางเต็มที่ มีหนวยงานที่