Page 66 - รายงานฉบับสมบูรณ์ นโยบายการคุ้มครองสิทธิมนุษยชนชายแดนไทย-พม่า : กรณีผู้อพยพจากภัยสงคราม
P. 66
๕๗
รายงานศึกษาวิจัย “นโยบายการคุ้มครองสิทธิมนุษยชนชายแดนไทย – พม่า : กรณีผู้อพยพจากภัยสงคราม”
คิดว่าเราก็ยังมีความไม่ชัดเจนต่อไป ซึ่งทาง อ าเภอแม่สอดจากสภาพปัญหาคนอพยพ ๒๕,๐๐๐ คน
ก็ได้มาวิเคราะห์ปัญหาร่วมกับ NGOs (กลุ่มชาวพม่า) เพื่อวางแผน จัดท าแผนเผชิญเหตุด้านการอพยพ
ผู้ลี้ภัย เราได้แบ่งซอยย่อย คือ พื้นที่พักพิงใน อ าเภอแม่สอด จะไม่เกิน ๕,๐๐๐ คน เพื่อให้ง่ายต่อการ
บริหารจัดการ
สรุป คือ ผู้ลี้ภัยมี ๒ ประเภท คือ
๑) ผู้ลี้ภัยที่อยู่ในศูนย์พักพิงชั่วคราว ๙ แห่ง (ถาวรและอยู่นาน)
๒) ผู้ลี้ภัยตามสถานการณ์/ชั่วคราว (เมื่อมีการสู้รบก็อพยพมา และเมื่อสิ้นสุดก็เดินทางกลับ)
ซึ่งขั้นตอนการดูแลเราก็ยึดหลักเรื่องสิทธิมนุษยชนเป็นหลัก แต่ว่าปัญหาที่ผ่านมาที่ราชการทุก
หน่วยถูกโจมตี คือ เรื่องการส่งกลับ มีการโจมตีว่าทางราชการไทยผลักดันขณะที่สถานการณ์ฝั่งพม่ายังมี
การสู้รบกันอยู่ ตอนนี้เราได้หารือกับ UNHCR และ NGOs ที่เกี่ยวข้องแล้ว โดยมีรูปแบบคณะกรรมการที่
ดูแลเรื่องนี้อยู่ เมื่อมีสถานการณ์เกิดขึ้นก็จะมีการจัดตั้งที่พักรอ ทหารจะเป็นผู้ดูแล คัดกรอง ปลดอาวุธ
แยกแยะว่ากลุ่มไหนเป็นผู้ได้รับผลกระทบจริง หรือกลุ่มไหนเป็นกองก าลังไม่ทราบฝ่าย และก็ส่งต่อให้ฝ่าย
ปกครอง ทางอ าเภอก็จะจัดตั้งพื้นที่พักพิงร่วมกับองค์กรเอกชน (UNHCR) ในการวางแผน รวมทั้ง
วิเคราะห์ปัญหาว่าสถานการณ์จะสิ้นสุดเมื่อไร โดยการประสานงานกับฝ่ายความมั่นคงว่าฝั่งนู้นเป็น
อย่างไร เมื่อสถานการณ์สงบก็จะมีการส่งกลับในแนวทางที่ปลอดภัยโดย UNHCR และ NGOs ที่
เกี่ยวข้อง
ผู้แทนนายอ าเภอเวียงแหง จังหวัดเชียงใหม่
ปลัดอ าเภอเวียงแหง ให้ข้อมูลว่า ที่อ าเภอเวียงแหงก็มีศูนย์พักรอเหมือนกัน แต่ว่าไม่ได้เป็นผู้ลี้ภัย
ตอนนี้มีสถานะถือว่าเป็นผู้หลบหนีเข้าเมือง กลุ่มนี้หลบหนีเข้ามาในลักษณะกระจัดกระจาย อยู่ตามบ้าน
ญาติต่าง ๆ ไม่ได้มาอยู่ร่วมกันตั้งแต่แรก ต่อมาใน พ.ศ. ๒๕๔๖ ฝ่ายปกครองได้ไปรวบรวมให้มาอยู่ที่
ศูนย์พักพิงแห่งนี้ โดยมี NGOs หลาย ๆ หน่วยเข้ามาให้ความช่วยเหลือในการสร้างศูนย์ และ UNHCR ก็
เคยมาสนับสนุนในเรื่องอาหารเป็นเวลา ๑ ปี และก็งดไป ปัจจุบันเหลืออยู่ประมาณ ๔๙๐ คน สถานะก็
ยังคงเป็นผู้หลบหนีเข้าเมือง ไม่ใช้ผู้ลี้ภัย เพราะว่าเราไม่มีงบประมาณก็เลยไม่รับรองเป็นผู้ลี้ภัย มีแต่การ
ให้อาหาร (ข้าว น ้ามัน ฯลฯ) ตามอัตราที่เขาให้ประจ าทุกเดือน สรุปแล้ว คือ ก็ไม่ได้มีผลกระทบอะไรต่อคน