Page 19 - รายงานการศึกษาวิจัยฉบับสมบูรณ์ เรื่อง คณะกรรมการสิทธิมนุษยชนแห่งชาติกับการตรวจสอบการละเมิดสิทธิมนุษยชนในความสัมพันธ์ระหว่างเอกชนด้วยกัน

๑๕

๑.๑.๒ รากฐานความคิดเกี่ยวกับสิทธิมนุษยชน

(๑.๑.๒.๑) แนวคิดเกี่ยวกับกฎหมายธรรมชาติ

แนวคิดเรื่องกฎหมายธรรมชาติเริ่มตนตั้งแตสมัยกรีกโรมันและมีอิทธิพลทาง
ความคิดเกี่ยวกับกฎหมายเรื่อยมาจนกระทั่งปจจุบัน เนื่องจากมนุษยตองการแสวงหาความยุติธรรม

ของมนุษยชาติในฐานะที่เปนอุดมคติของกฎหมายเมื่อสังคมและกฎหมายอยูในสภาพที่ไมพึง
๓๗
ปรารถนา กลาวคือ เมื่อมีวิกฤติการณทางสังคมหรือการเมืองเกิดขึ้นจากความขัดแยงกันระหวางคน
ในสังคมดวยกัน หรือระหวางผูปกครองกับผูถูกปกครองอันเนื่องมาจากการการใชอํานาจที่ปราศจาก

ความเปนธรรมของผูปกครอง และกฎหมายบานเมืองไมสามารถจะแกไขปญหาความขัดแยงดังกลาว

ได กฎหมายธรรมชาติจึงถูกกลาวอางขึ้นในฐานะเปนหลักประสานความขัดแยงระหวางคนในสังคม
และเปนเหตุผลในการเรียกรองสิทธิเสรีภาพและตอสูกับการใชอํานาจรัฐที่ไมเปนธรรมดังกลาว

โดยอางวาในสภาวะธรรมชาติมีกฎเกณฑตางๆ ที่เกิดขึ้นเองโดยไมมีผูใดบงการเรียกวา “เหตุผลของ
เรื่อง” ควบคุมปกครองและผูกมัดมนุษยทุกคน และเหตุผลอันเดียวกันนี้ก็มีอยูในตัวมนุษยดวยเชนกัน

มนุษยจึงสามารถใชเหตุผลที่วานี้ทําความเขาใจและเขาถึงกฎเกณฑตางๆ เหลานั้นได และเหตุผลอัน

เปนกฎเกณฑที่เรียกวากฎหมายธรรมชาติดังกลาว ไดสอนมนุษยทั้งมวลผูพิจารณาเห็นกฎธรรมชาติ
๓๘
นี้วา
“โดยที่ชีวิตทั้งหมดลวนเสมอภาคเทาเทียมกันและเปนอิสระทั่วกัน จึงไมมีผูใดอาจ
ทําอันตรายผูอื่นในดานชีวิต สุขภาพ อิสรภาพ และทรัพยสมบัติ...

และโดยที่มนุษยทุกคนตางลวนไดมาซึ่งคุณสมบัติเดียวกันที่ตางรวมเปนเจาของ

ในสภาวะรวมแหงธรรมชาติ จึงไมอาจยินยอมใหมีการกดบังคับใดๆ ระหวางมนุษยดวยกันซึ่งมี
ลักษณะเปนการใหอํานาจในการทําลายมนุษยดวยกันเองราวกับวาเราถูกสรางขึ้นมาเพื่อประโยชน

ใชสอยของผูอื่นหรือราวกับ (ผูอื่น) เปนสัตวโลกที่ดอยคาตอยต่ํากวาที่ดํารงอยูเพื่อรับใชเรา...

ตามที่พิสูจนมาแลว มนุษยซึ่งกําเนิดขึ้นมาพรอมกับสิทธิเด็ดขาดในเสรีภาพ
อันสมบูรณ และการไมถูกควบคุมซึ่งการใชสิทธิทั้งมวลและอภิสิทธิ์ตามกฎแหงธรรมชาติในสภาพที่

เทาเทียมกับมนุษยอื่นๆ ในโลก ยอมมีอํานาจโดยธรรมชาติไมเพียงการปกปองทรัพยสินของเขา
กลาวคือ ชีวิต อิสรภาพ และทรัพยสมบัติ ตอการถูกทําใหเสียหายหรือความพยายาม (ดังกลาว)

จากผูอื่น แตยังมีอํานาจในการตัดสินและลงโทษการละเมิดกฎแหงธรรมชาตินั้นตอบุคคลอื่น...”

๓๗
สมยศ เชื้อไทย, นิติปรัชญาเบื้องตน,พิมพครั้งที่ ๑๐, (กรุงเทพมหานคร : สํานักพิมพวิญูชน,
๒๕๔๙), น. ๗๓.
๓๘
ในงานเขียนของ John Locke เรื่อง “หนังสือเลมที่ ๒ วาดวยรัฐบาลพลเรือน” (Second Treatise of
Civil Government) ใน จรัญ โฆษณานันท, อางแลว เชิงอรรถที่ ๗, น. ๑๑๐ – ๑๑๒.