Page 45 - คู่มือสำหรับผู้ดำเนินการอบรมสำหรับหลักสูตรอบรมเรื่อง สิทธิและหน้าที่แรงงานข้ามชาติ

o ปฏิญญาสากลวาดวยสิทธิมนุษยชน และการรองรับโดยกฎหมาย อนุสัญญา ขอบังคับ ทั้งระดับ
ชาติและนานาชาติ
เมื่อประเทศไทยเขาเปนภาคีของสนธิสัญญาจึงกอใหเกิดพันธกรณีที่ตองปฏิบัติใหสอดคลองกับ
สนธิสัญญา โดยเฉพาะการสรางหลักประกันเพื่อตรวจสอบและกลั่นกรองการใชอำนาจของเจาพนักงาน
ที่อาจสงผลกระทบตอสิทธิและเสรีภาพของประชาชนโดยเฉพาะการตรวจคน จับกุมและคุมขัง เปนตน

รวมทั้งมาตรการตางๆที่เปนการเยียวยาแกผูถูกกลาวหาที่บริสุทธิ์และผูเสียหายในคดีอาญาและพยาน
นอกจากนี้ รัฐธรรมนูญมาตรา 256 ฉบับปพ.ศ. 2550 กำหนดใหมีองคกรตามรัฐธรรมนูญ เรียกวา
คณะกรรมการสิทธิมนุษยชนแหงชาติ (National Human Rights Commission) มีอำนาจหนาที่ตรวจสอบ
และรายงานการกระทำ หรือละเลยการกระทำอันเปนการละเมิดสิทธิมนุษยชนหรือไมเปนไปตามพันธะกรณี
ระหวางประเทศเกี่ยวกับสิทธิมนุษยชนที่ประเทศไทยเปนภาคี และมีอำนาจเสนอเรื่องพรอมความเห็น
ตอองคกรอิสระอื่นๆ ตามรัฐธรรมนูญ
สิทธิมนุษยชนมีความสัมพันธกับกระบวนการยุติธรรมทางอาญาซึ่งเปน กระบวนการในการ

นำตัวผูกระทำผิดกฎหมายอาญามาลงโทษ จึงไดมีมาตรการทางกฎหมายตางๆ ไวมากมายนับตั้งแต
การจับ การคน การควบคุม การสอบสวน การฟองรองคดีตอศาล การพิจารณาและพิพากษาคดี
ในขั้นตอนตางๆ เหลานี้ กฎหมายไดใหอำนาจรัฐไวอยางรัดกุม ทั้งนี้เพื่อมิใหคนบริสุทธิ์ตองถูกลงโทษ
หรือแมบุคคลดังกลาวจะเปนผูกระทำความผิด แตการปฏิบัติตอผูกระทำความผิดก็จะตองเปนไปอยาง
เปนธรรม ไมโหดราย ทารุณ หรือละเมิดศักดิ์ศรีความเปนมนุษยของเขา กฎหมายตางๆ จึงตองพยายาม

รักษาความสมดุลระหวางอำนาจรัฐและคุมครองสิทธิเสรีภาพของประชาชน
อยางไรก็ดี ปญหาการละเมิดสิทธิมนุษยชนในกระบวนการยุติธรรมทางอาญายังปรากฏขึ้น
ตอเนื่อง เชน กรณีของ นางสาวเชอรี่แอน ดันแคน ที่เจาหนาที่รัฐไดมีการจับกุมและลงโทษผูบริสุทธิ์
กรณีวิสามัญฆาตกรรมหรือฆาตัดตอนบุคคลที่มีสวนเกี่ยวของกับยาเสพติด เปนตน ปญหาที่เกิดขึ้นดัง
ที่ไดกลาวมานี้ถือไดวาเปนการละเมิดสิทธิมนุษยชนอยางรายแรง ที่เห็นไดอยางประจักษชัดในสังคมไทย
และสังคมระหวางประเทศ ทวาชองทางในการรองเรียนการละเมิดสิทธิมนุษยชนในประเทศไทยยังมีขอจำกัด
เชน กระบวนการใชสิทธิทางศาลยุติธรรมที่ซับซอน เสียคาใชจาย และตองใชเวลานานกวาจะไดรับ

ความเปนธรรม คณะกรรมการสิทธิมนุษยชนแหงชาติจึงอาจถือไดวาเปนทางเลือกหนึ่งของประชาชน
ที่จะสามารถแกไข ปองกันและเยียวยาประชาชนที่ถูกละเมิดสิทธิมนุษยชน

ความหมายของสิทธิมนุษยชน
สิทธิ หมายถึง สิ่งที่ไมมีรูปรางซึ่งอยูในตัวมนุษยตั้งแตเกิดหรือกฎหมายกำหนดใหมีขึ้น เปน
1
ประโยชนที่กฎหมายรับรอง คุมครองมิใหผูอื่นลวงละเมิดสิทธิได เชน สิทธิในชีวิตรางกาย สิทธิในทรัพยสิน
สิทธิในเคหสถาน สิทธิในเกียรติยศชื่อเสียง ความเปนอยูสวนตัว เปนตน
หนาที่ หมายถึง สิ่งที่กฎหมายกำหนดใหมนุษยตองปฏิบัติเพื่อประโยชนตอบุคคลอื่นหรือสวนรวม
ถาฝาฝนอาจเสียประโยชนหรือมีความผิดไดรับโทษ ตัวอยางเชน หนาที่ปฏิบัติตามกฎหมาย หนาที่เสีย

ภาษีอากร เปนตน

1 สมบัติ เดียวอิศเรศ "สิทธิมนุษยชนในกระบวนการยุติธรรม" คำบรรยายเนติบัณฑิต สมัยที่ 60
บทที่ 2 สิทธิมนุษยชน 29