Page 120 - รายงานข้อเสนอแนะเชิงนโยบายของคณะกรรมการสิทธิมนุษยชนแห่งชาติต่อกรณีข้อร้องเรียนของเครือข่ายประชาชนภาคตะวันออก
P. 120
รายงานข้อเสนอแนะเชิงนโยบายของคณะกรรมการสิทธิมนุษยชนแห่งชาติ
94 ต่อกรณีข้อร้องเรียนของเครือข่ายประชาชนภาคตะวันออก
- โครงการผันน้ำาเป็นจำานวนมากที่อาจส่งผลกระทบต่อระบบนิเวศและชุมชน
เช่น การผันน้ำาในภาคตะวันออกเฉียงเหนือ ประมาณ ๑๙ โครงการ
โครงการผันน้ำาในภาคเหนืออีกจำานวนมาก เช่น การผันน้ำาแม่งัด-แม่กวง
การผันน้ำากก-น้ำาปิง
ดังนั้น จึงเห็นได้ว่า “เนื้อหา” ของประกาศกระทรวงทรัพยากรธรรมชาติและสิ่งแวดล้อม
ฉบับลงวันที่ ๓๑ สิงหาคม ๒๕๕๓ ยังไม่ครอบคลุมโครงการหรือกิจการที่อาจก่อให้เกิดผลกระทบต่อ
ชุมชนอย่างรุนแรงทั้งทางด้านคุณภาพสิ่งแวดล้อม ทรัพยากรธรรมชาติ และสุขภาพ ทำาให้มีโครงการ
หรือกิจการอีกจำานวนมากที่ไม่เข้าข่ายต้องจัดทำารายงานการวิเคราะห์ผลกระทบสิ่งแวดล้อม และไม่
อาจถือได้ว่าเป็นการปฏิบัติตามเจตนารมณ์ของรัฐธรรมนูญแห่งราชอาณาจักรไทย พุทธศักราช ๒๕๕๐
มาตรา ๖๗ วรรคสอง ซึ่งมีผลกระทบในวงกว้างต่อสิทธิของชุมชน ดังนี้
(๑) ชุมชนมีความเสี่ยงที่จะได้รับผลกระทบมากขึ้นจากโครงการ/กิจกรรมที่อาจ
ก่อให้เกิดผลกระทบต่อชุมชนอย่างรุนแรง เพราะโครงการ/กิจกรรมดังกล่าว
มีโอกาสได้รับการอนุญาตให้ดำาเนินการเพิ่มขึ้น
(๒) ชุมชนมีความเสี่ยงที่จะได้รับผลกระทบมากขึ้นจากโครงการ/กิจกรรมที่อาจ
ก่อให้เกิดผลกระทบต่อชุมชนอย่างรุนแรง ซึ่งตั้งอยู่ในพื้นที่อ่อนไหวประเภท
ต่างๆ เช่น พื้นที่ต้นน้ำา พื้นที่อนุรักษ์ พื้นที่มรดกโลก เพราะโครงการ/
กิจกรรมดังกล่าวมีโอกาสได้รับการอนุญาตให้ดำาเนินการเพิ่มขึ้น
(๓) ชุมชนมีความเสี่ยงที่จะได้รับผลกระทบมากขึ้นจากการที่ประกาศกระทรวงฯ
ไม่กำาหนดเงื่อนไขเรื่องให้มีการทบทวนประกาศประเภทโครงการ/กิจกรรมที่
อาจก่อให้เกิดผลกระทบต่อชุมชนอย่างรุนแรงทุกๆ ๒ ปี
(๔) ชุมชนมีความเสี่ยงที่จะได้รับผลกระทบมากขึ้นจากการที่ประกาศกระทรวงฯ
ไม่กำาหนดกรณีโครงการ/กิจการอื่นๆ เพิ่มเติมนอกเหนือจากที่ประกาศ
ไว้แล้ว หากเป็นกรณีมีหลักฐานและข้อมูลเชิงประจักษ์หรือข้อมูลทาง
วิทยาศาสตร์ที่ชัดเจนว่า โครงการ/กิจการอื่นๆ นั้นอาจก่อให้เกิดผลกระทบ
อย่างรุนแรง
๒) คว�มไม่ถูกต้องเหม�ะสมในเชิง “กระบวนก�ร”
ในการปฏิบัติตามมาตรา ๖๗ วรรคสอง นั้น มีการสับเปลี่ยนบทบาทไปมาระหว่าง
“คณะรัฐมนตรี” ในฐานะที่เป็นรัฐบาลซึ่งต้องมีความรับผิดชอบทางกฎหมาย ตามมาตรา ๓๐๓ ของ
รัฐธรรมนูญ กับ “คณะกรรมการสิ่งแวดล้อมแห่งชาติ” ในฐานะที่เป็นหน่วยงานนโยบายระดับชาติที่มี
อำานาจกำากับดูแลเรื่องสิ่งแวดล้อมตามพระราชบัญญัติส่งเสริมและรักษาคุณภาพสิ่งแวดล้อมแห่งชาติ
พ.ศ. ๒๕๓๕ โดยการสับเปลี่ยนบทบาทไปมาดังกล่าว ทำาไปเพื่อประโยชน์ในการใช้ช่องทางใด
ช่องทางหนึ่งเพียงเพื่อให้ได้ชื่อว่าได้ดำาเนินการตามกฎหมายของอีกช่องทางหนึ่งแล้ว ยกตัวอย่าง

