Page 62 - รายงานฉบับสมบูรณ์ เหลียวหลังแลหน้า 2 ทศวรรษ สิทธิมนุษยชนในสังคมไทย
P. 62
มนุษยชนสากลมาตั้งแต่ปี พ.ศ. 2491 แล้วก็ตาม ดังนั้น บทบาทของภาคประชาชนจึงสำคัญอย่าง
มากในการร่วมมือกันผลักดันเพื่อให้มีการกำหนดในกฎหมายหลักของประเทศให้ได้
ในที่สุดเราก็ได้มาตรา 199 และ 200 ต้องไปดูรัฐธรรมนูญฉบับปี 40
มีสองมาตราที่พูดถึงการจัดตั้งกรรมสิทธิมนุษยชนแห่งชาติ และหมวดที่ 3
มีการพูดถึงเอาไว้ นั้นคือการผลักดันของภาคประชาสังคมล้วน ๆ อาจจะ
ไม่ให้เครดิตกับภาควิชาการมากนัก
พอได้รัฐธรรมนูญมาแล้วสิ่งที่พยายามทำกับภาคประชาสังคมคือ
ร่าง พรบ.สิทธิมนุษยชนแห่งชาติ ตอนนั้นมี 5 - 6 ร่าง พวกเราก็เอาร่าง
มาพยายามศึกษา ผลักดันให้เอาร่างของเราเข้าไป ผลักดันสองสามปีผ่าน
สภา มีร่าง พรบ.สิทธิ์ฯ มันก็คือการประนีประนอม ในที่สุดอาจจะได้มาแค่
50 เปอร์เซนต์ (KO014, 16 พฤศจิกายน 2564)
ความท้าทายในการผลักดันสิทธิมนุษยชนในสังคมไทยนอกเหนือจากการไม่เคยมีการกำหนด
ในทางกฎหมายแล้ว ในทางการเมืองพบว่า นักการเมืองในเวลานั้นนอกจากไม่ได้เป็นผู้สนับสนุน
อย่างเข้าใจและแข็งขันแล้ว ยังมีพรรคการเมืองและนักการเมืองของบางพรรคที่ไม่เห็นด้วยกับการ
ให้มีสถาบันสิทธิมนุษยชนแห่งชาติด้วย และมีวิธีการโจมตีในทางการเมืองดังที่ปรากฏเป็นส่วนหนึ่ง
ที่ได้รับการบอกเล่าจากพยานคนสำคัญในกระบวนการร่างกฎหมายเพื่อเสนอให้รัฐสภาเห็นชอบว่า
พี่อยู่ในกรรมาธิการของสภาผู้แทนราษฎร ในสภาฯ มีการร้องห่ม
ร้องไห้กัน เพราะว่า พวก ส.ส. โดยเฉพาะประชาธิปัตย์ ไม่อยากได้
กรรมการสิทธิฯ
มีหนังสือสนเท่ห์อยู่ตามห้องน้ำเต็มไปหมด เขาบอกถ้าได้กรรมการ
สิทธิฯ มาจะผลาญเงินไปเท่าไหร่เพราะตำแหน่งนี้เงินสูง มีรถเบนซ์นู่นนี่
เราอยู่ในสภาฯ เราโดนชี้หน้าด่าจาก ส.ส.เป็นประจำ แม้แต่ในการประชุม
สภาก็ชี้หน้าด่าเอ็นจีโอ ด่านักวิชาการว่าเป็นข้ารับใช้อเมริกา เพราะเรื่อง
สิทธิมนุษยชนไม่ใช่เรื่องของไทยนี่คือวาทกรรมในสภาสมัยนั้น (KO014,
16 พฤศจิกายน 2564)
เรื่องเล่าข้างต้นสะท้อนให้เห็นความไม่เข้าใจเรื่องสิทธิมนุษยชน การไม่ให้คุณค่าความสำคัญ
ของการมีองค์กรที่จะปกป้องสิทธิมนุษยชนอย่างเป็นสถาบันที่แยกออกมาต่างหาก และสะท้อนภาพ
มายาคติที่ยังคงได้ยินในเวลาต่อมาอีกหลายปี ทั้งที่ในทางที่ควรจะเป็น คือ นักการเมืองที่เป็น
ตัวแทนของประชาชนควรจะสนับสนุนและเห็นคุณค่าการมีองค์กรที่ช่วยปกป้องประชาชน เป็นปาก
เป็นเสียงให้ประชาชน และทำหน้าที่ช่วยนักการเมืองในการตรวจสอบการละเมิดสิทธิของประชาชน
โดยภาครัฐและภาคส่วนอื่น ๆ ด้วย
-55-
