Page 44 - รายงานวิจัยฉบับสมบูรณ์ เรื่อง โครงการศึกษาวิจัยปัญหาการเลือกปฏิบัติโดยไม่เป็นธรรมของบุคคลผู้ที่มีอาการตาบอดสี

35

2.4.3 แนวคิดทฤษฎีความเสมอภาคในสังคม
แนวคิดความเสมอภาคในสังคม เน้นการให้ความหมายไปที่ลักษณะของความยุติธรรมและ
ความเป็นธรรมโดยการให้ความสําคัญกับ “การยอมรับในความแตกต่างหลากหลาย (Diversity)” ของบุคคล

ทั้งในส่วนของสถานสภาพทางสังคมหรือลักษณะเฉพาะที่แตกต่างกันอย่างใดอย่างหนึ่งของแต่ละบุคคล เช่น
กลุ่มชาติพันธุ์ เพศ สถานภาพ ชนชั้น ศาสนา อายุ เป็นต้น เหล่านี้เป็นตัวแทนของการยอมรับในความแตกต่าง
ของคนในสังคม โดยปราศจากเหตุผลในการแบ่งแยกหรือกีดกัน (Kabanoff, 1991) หลักความเสมอภาคมี
ความสัมพันธ์ใกล้ชิดกับหลักเสรีภาพ เนื่องจากเป็นหลักการที่ทําให้การใช้เสรีภาพเป็นไปอย่างเสมอกันทุกคน
หากเสรีภาพสามารถใช้ได้เพียงคนบางกลุ่มบางคนในขณะที่คนบางกลุ่มบางคนเข้าถึงไม่ได้ก็ถือว่าไม่มีเสรีภาพ

แต่ประการใด ความเสมอภาคจึงเป็นฐานของเสรีภาพและเป็นหลักประกันในการทําให้เสรีภาพเกิดขึ้นได้จริง
หลักความเสมอภาคจึงเป็นหลักการที่ทําให้มีการปฏิบัติต่อบุคคลที่เกี่ยวข้องกับเรื่องนั้นๆ อย่างเท่าเทียมกัน
หรือไม่เลือกปฏิบัติ ทั้งนี้การปฏิบัติตามหลักความเสมอภาคจะต้องปฏิบัติต่อสิ่งที่มีสาระสําคัญเหมือนกันอย่าง

เท่าเทียมกันและจะต้องปฏิบัติต่อสิ่งที่มีสาระสําคัญแตกต่างกันให้แตกต่างกันไปตามลักษณะของเรื่องนั้นๆ
จึงจะทําให้เกิดความเป็นธรรมภายใต้หลักความเสมอภาคขึ้นได้

2.4.4 ประเภทของความเสมอภาคในสังคม

ตามแนวคิดหลักสิทธิมนุษยชนและแนวทางของสิทธิเสรีภาพและศักดิ์ศรีความเป็นมนุษย์
ที่บัญญัติรับรองไว้ในรัฐธรรมนูญแห่งราชอาณาจักรไทย พุทธศักราช 2540 เป็นต้นมา จนถึงรัฐธรรมนูญแห่ง
ราชอาณาจักรไทย พุทธศักราช 2550 จําแนกประเภทของความเสมอภาคได้ดังนี้
2.4.4.1 ความเสมอภาคในโอกาส หมายถึง ความเท่าเทียมกันของโอกาสในการได้รับ

บริการสาธารณะของรัฐและไม่ถูกกีดกันออกจากกิจกรรมต่างๆ ของสังคม เช่น โอกาสได้รับการศึกษา โอกาส
ได้รับการจ้างงาน โอกาสในการเข้าถึงบริการสาธารณสุข เป็นต้น
2.4.4.2 ความเสมอภาคทางสังคม หมายถึง ความเท่าเทียมกันทางสังคมของสมาชิกทุกคน
ในสังคม การไม่เลือกปฏิบัติเพราะความแตกต่างทางอัตลักษณ์ของบุคคล หรือกล่าวได้ว่าถิ่นกําเนิด ชาติพันธุ์

ภาษา ผิวสี เพศ ศาสนา รายได้หรือทรัพย์สิน ชนชั้นวรรณะ ความสมบูรณ์ของร่างกาย สุขภาพ ความคิดเห็นที่
แตกต่าง การถูกตัดสินว่ากระทําผิดไม่เป็นเหตุให้เกิดการปฏิบัติอย่างไม่เท่าเทียมกัน
2.4.4.3 ความเสมอภาคทางกฎหมาย หมายถึง สิทธิที่เท่าเทียมกันภายใต้กฎหมายเดียวกัน

มีความหมายรวมถึงกระบวนการทางกฎหมายที่มีผลต่อประชาชนโดยรวม ตั้งแต่การออกกฎหมายที่ต้องเป็นไป
เพื่อประโยชน์ต่อประชาชนอย่างเท่าเทียมกัน การบังคับใช้กฎหมายและการพิจารณาคดีต้องเป็นไปอย่าง
เสมอภาคเท่าเทียมต่อประชาชนทุกคน การได้รับความคุ้มครองตามกฎหมายอย่างเท่าเทียมกันรวมไปถึง
การคุ้มครองทางกฎหมายเพื่อการสร้างโอกาสที่เท่าเทียมกันด้วย
2.4.3.4 ความเสมอภาคทางการเมือง หมายถึง การมีสิทธิทางการเมืองที่เท่าเทียมกัน รวมถึง

การมีส่วนร่วมทางการเมืองผ่านทางตัวแทนและการมีส่วนร่วมทางตรงโดยการกําหนดในกฎหมายให้ผู้มีอายุ
18 ปีบริบูรณ์มีสิทธิในการเลือกตั้งอย่างเท่าเทียมกันและรัฐต้องจัดให้เกิดความสะดวกและเท่าเทียมในโอกาส