Page 43 - รายงานวิจัยฉบับสมบูรณ์ เรื่อง โครงการศึกษาวิจัยปัญหาการเลือกปฏิบัติโดยไม่เป็นธรรมของบุคคลผู้ที่มีอาการตาบอดสี

34

มีชีวิตอยู่โดยอิสระและโดยเสมอกันภายใต้กฎหมาย ความแตกต่างในสังคมจะมีได้ก็เพื่อประโยชน์อันร่วมกัน”
ต่อมาความคิดที่ว่ามนุษย์เกิดมาย่อมเสมอภาคกันตามปฏิญญาว่าด้วยสิทธิมนุษยชนปี ค.ศ.1789 นี้ได้รับการ

ยืนยันและขยายความโดยอารัมภบทของรัฐธรรมนูญปี 1946 และปัจจุบันหลักการดังกล่าวได้ปรากฏอยู่ใน
รัฐธรรมนูญแห่งสาธารณะรัฐฝรั่งเศสฉบับลงวันที่ 3 มิถุนายน 1958 โดยได้แสดงความยึดมั่นในหลักสิทธิ
มนุษยชนและหลักอํานาจอธิปไตยเป็นของชาติโดยรัฐธรรมนูญปี 1958 ได้ยืนยันปฏิญญาว่าด้วยสิทธิมนุษยชน
และพลเมืองปี 1789 และอารัมภบทของรัฐธรรมนูญปี 1946 ไว้ด้วย
ดังนั้น จึงถือได้ว่าความคิดที่เป็นรากฐานของหลักความเสมอภาคภายใต้รัฐธรรมนูญและ

หลักความเสมอภาคภายใต้กฎหมายจึงเป็นเรื่องเดียวกัน คือ เรื่องหลักความเสมอภาค ซึ่งเป็นรากฐานของระบอบ
ประชาธิปไตย ดังจะเห็นได้จากอุดมคติในการปกครองของสาธารณะรัฐฝรั่งเศสอันได้แก่ เสรีภาพ เสมอภาค
และภารดรภาพ ประกอบกับมาตรา 1 แห่งรัฐธรรมนูญนี้ที่ได้รับรองถึงความเสมอภาคตามกฎหมายของประชาชน

โดยไม่แบ่งแยกแหล่งกําเนิด เชื้อชาติ หรือศาสนา สาธารณรัฐเคารพต่อความเชื่อของทุกนิกาย (สํานักงานคณะ
กรรมการวิจัยแห่งชาติ, 2541 : 2) และต่อมาประเทศต่างๆ ก็ได้นําแนวคิดดังกล่าวไประบุในบทบัญญัติของ
รัฐธรรมนูญเพื่อรับรองและคุ้มครองสิทธิเสรีภาพตามหลักความเสมอภาคอย่างเป็นรูปธรรม

2.4.2 ความหมายของความเสมอภาคในสังคม
จากการทบทวนแนวคิดทฤษฎีที่เกี่ยวข้องกับความเสมอภาคในสังคม สามารถแบ่ง
ความหมายได้เป็น 3 มิติดังต่อไปนี้ (ศรัณยู หมั้นทรัพย์ ม.ป.ป.)
2.4.2.1 ความหมายตามหลักสิทธิมนุษยชน ความเสมอภาคในสังคม หมายถึง ความเท่าเทียม

ของมนุษย์ทุกคนในการได้รับสิทธิพื้นฐานตามหลักสิทธิมนุษยชนโดยผ่านการปฏิบัติต่อกันระหว่างมนุษย์ต่อ
มนุษย์ด้วยความเคารพต่อสิทธิและศักดิ์ศรีความเป็นมนุษย์
2.4.2.2 ความหมายตามหลักกฎหมาย ความเสมอภาคในสังคม หมายถึง หลักการพื้นฐาน
ของความยุติธรรมที่กําหนดให้มีการปฏิบัติต่อบุคคลที่เกี่ยวข้องกับเรื่องนั้นๆ อย่างเท่าเทียมกัน

2.4.2.3 ความหมายตามระบอบประชาธิปไตย ความเสมอภาคในสังคม หมายถึง การที่
ประชาชนทุกคนในประเทศมีความเสมอภาคหรือความเท่าเทียมกันในเรื่องสิ่งจําเป็นขั้นพื้นฐาน
หลักความเสมอภาคมีความสัมพันธ์อย่างใกล้ชิดกับหลักเสรีภาพเนื่องจากเป็นหลักการที่จะ

ทําให้การใช้เสรีภาพเป็นไปอย่างเสมอกัน แต่หากเสรีภาพสามารถใช้ได้เพียงบุคคลบางคนเท่านั้น ในขณะที่คน
บางกลุ่มบางคนเข้าถึงไม่ได้ ก็ไม่ถือว่ามีเสรีภาพแต่ประการใด (Claude-Albert COLLIARD, op. cit,p.215,
อ้างถึงในสมคิด เลิศไพฑูรย์, 2543: 165) ความเสมอภาคเป็นฐานของเสรีภาพและเป็นหลักประกันในการทํา
ให้เสรีภาพเกิดขึ้นได้จริง หลักความเสมอภาคใต้กฎหมายจึงเป็นหลักการที่ทําให้มีการปฏิบัติต่อบุคคลที่
เกี่ยวข้องกับเรื่องนั้นๆ อย่างเท่าเทียมกัน หรือไม่เลือกปฏิบัติ (Non-discrimination) ทั้งนี้ การปฏิบัติตามหลัก

ความเสมอภาคจะต้องปฏิบัติต่อสิ่งที่มีสาระสําคัญเหมือนกันอย่างเท่าเทียมกันและจะต้องปฏิบัติต่อสิ่งที่มี
สาระสําคัญแตกต่างกันให้แตกต่างกันไปตามลักษณะของเรื่องนั้นๆ จึงจะทําให้เกิดความยุติธรรมภายใต้หลัก
ความเสมอภาคขึ้นได้