Page 147 - รายงานวิจัยฉบับสมบูรณ์ เรื่อง โครงการศึกษาวิจัยปัญหาการเลือกปฏิบัติโดยไม่เป็นธรรมของบุคคลผู้ที่มีอาการตาบอดสี
P. 147
138
เหมือนกันในสถานการณ์เดียวกันไม่เป็นการเลือกปฏิบัติโดยตรง แต่อาจทําให้ไม่เกิดความเสมอภาคได้ในความ
เป็นจริง ดังนั้น การเลือกปฏิบัติโดยอ้อม นายจ้างไม่จําเป็นต้องมีมูลเหตุจูงใจที่จะเลือกปฏิบัติ ศาลจะพิจารณา
จากหลักเกณฑ์ หรือมาตรฐานของนายจ้าง ที่ส่งผลร้ายต่อบุคคลกลุ่มหนึ่งกลุ่มใดมากกว่าอีกกลุ่มหนึ่ง ปรากฏ
ในกฎหมายสิทธิพลเมืองอเมริกา หมวด 7 ข้อ 703 (k) (1) (a) ว่า
“...การกระทําในการจ้างงานที่ผิดกฎหมายจะเป็นการเลือกปฏิบัติโดยอ้อมเมื่อ
ปรากฏดังนี้
(i) ผู้ฟูองคดีได้แสดงให้ศาลเห็นว่าการกระทําในการจ้างงานของผู้ถูกฟูองเป็น
การเลือกปฏิบัติโดยอ้อม โดยวางพื้นฐานอยู่บนเชื้อชาติ สีผิว ศาสนา เพศ หรือถิ่นกําเนิด และผู้ถูกฟูองพิสูจน์
ไม่ได้ว่าการกระทําดังกล่าวเกี่ยวข้องกับงานในตําแหน่งดังกล่าว (Job related) และเป็นความจําเป็นในทาง
ธุรกิจ (Business necessity) หรือ
(ii) ผู้ฟูองคดีได้แสดงให้ปรากฏตามอนุมาตรา (c) ถึงการปฏิบัติในการจ้างงาน
อย่างอื่นที่ผู้ถูกฟูองอาจกระทําได้ แต่ผู้ถูกฟูองปฏิเสธที่จะกระทําดังกล่าว...”
การเลือกปฏิบัติโดยอ้อมอาจไม่เป็นการกระทําที่ผิดกฎหมายเมื่อนายจ้างพิสูจน์
ได้ว่า หลักเกณฑ์หรือมาตรฐานเช่นนั้นมีความสัมพันธ์อย่างยิ่งกับการทํางาน (Job related) หรือความจําเป็น
สําหรับธุรกิจ (Business necessity)
การคุ้มครองการห้ามเลือกปฏิบัติในการจ้างงานในเหตุแห่งความแตกต่าง 5
ประการ ได้แก่ (1) เชื้อชาติ (2) สีผิว (3) ศาสนา (4) เพศ (5) ถิ่นกําเนิด
กฎหมายสิทธิพลเมืองอเมริกาให้ความคุ้มครองต่อการเลือกปฏิบัติต่อบุคคลใด
บุคคลหนึ่ง ไม่ว่าจะเป็นในขั้นตอนการสมัครงาน หรือในขณะเป็นลูกจ้าง โดยกฎหมายนี้ห้ามมีการกระทําอัน
เป็นการเลือกปฏิบัติในลักษณะต่างๆ
3) มาตรการทางกฎหมายเพื่อแก้ไขปัญหาการเลือกปฏิบัติของประเทศสวีเดน
กฎหมายด้านการเลือกปฏิบัติในประเทศสวีเดนมีเอกลักษณ์สําคัญ คือ ส่วนใหญ่
ของกฎหมายไม่แยกกรณีเฉพาะกลุ่มบุคคลไว้เป็นเอกเทศ แต่ผนวกรวมการเลือกปฏิบัติด้านเพศ ชาติพันธุ์ คน
พิการ คนชราเข้าไว้ด้วยกัน กฎหมายเหล่านี้นอกจากจะมุ่งไปที่การปูองกันและขจัดการเลือกปฏิบัติแล้วยังมี
เจตจํานงที่จะส่งเสริมการมีส่วนร่วมของผู้ด้อยโอกาสในกิจกรรมของสังคมและความเท่าเทียมในสิทธิ กฎหมาย
ห้ามการเลือกปฏิบัติ (The Prohibition of Discrimination Act 2003) นี้ถูกตราขึ้นเพื่อใช้แก้ไขปัญหาการ
เลือกปฏิบัติที่มีมูลเหตุมาจากเพศ ชาติพันธุ์ ศาสนาหรือความเชื่อความโน้มเอียงด้านเพศ และความพิการ
ความหมายของการเลือกปฏิบัติภายใต้กฎหมายนี้แบ่งออกเป็น 2 ประเภท คือ
การเลือกปฏิบัติทางอ้อม หมายถึง การกําหนดกฎเกณฑ์ ระเบียบ คําสั่งและวิธีการ
ขั้นตอนที่แลดูเหมือนกับเป็นกลางและเป็นเหตุเป็นผล แต่ในทางปฏิบัติแล้วกลับเป็นการปฏิบัติอย่างไม่เท่า
เทียมกัน
การเลือกปฏิบัติทางตรง เป็นการปฏิบัติต่อผู้ที่เป็นลูกจ้างหรือผู้สมัครงานไม่เท่า
เทียมกับการปฏิบัติต่อบุคคลอื่นๆ ภายใต้สถานการณ์เดียวกัน