Page 512 - รายงานผลการศึกษาวิจัย ฉบับสมบูรณ์ โครงการศึกษาวิจัยเพื่อการปรับปรุงแก้ไขนโยบายกฎหมายที่ละเมิดสิทธิมนุษยชนด้านที่ดินและป่า

6.1 เรื่องเสร็จที่ 473/2524 บันทึกเรื่อง อํานาจของสํานักงานการปฏิรูปที่ดินเพื่อ

เกษตรกรรมในการดําเนินการปฏิรูปที่ดินในเขตป่าสงวนแห่งชาติ(การตีความพระราชบัญญัติ
การปฏิรูปที่ดินเพื่อการเกษตรกรรม พ.ศ.2518 และพระราชบัญญัติป่าสงวนแห่งชาติ พ.ศ.2507)

คณะกรรมการกฤษฎีกา (กรรมการร่างกฎหมาย คณะที่ 5) ได้พิจารณาประเด็นข้อกฎหมายว่า
ตามพระราชบัญญัติการปฏิรูปที่ดินเพื่อเกษตรกรรม พ.ศ.2518 มาตรา 26 (3) สํานักงานการปฏิรูป
่
ที่ดินเพื่อเกษตรกรรม (ส.ป.ก.) จะมีอํานาจดําเนินการปฏิรูปที่ดินเพื่อเกษตรกรรมในที่ดินที่เป็นปา
่
สงวนแห่งชาติหรือเขตปาไม้ถาวรได้หรือไม่ และมีความเห็นดังนี้
่
(1) สํานักงานการปฏิรูปที่ดินเพื่อเกษตรกรรม (ส.ป.ก.) ไม่มีอํานาจนําที่ดินที่เป็นปาสงวน
่
่
แห่งชาติหรือเขตปาไม้ถาวรมาใช้ในการปฏิรูปที่ดินเพื่อเกษตรกรรม เพราะที่ดินที่อยู่ในเขตปาสงวน
แห่งชาติ ไม่อยู่ภายใต้บังคับของมาตรา 26 (3) แห่งพระราชบัญญัติการปฏิรูปที่ดินเพื่อเกษตรกรรม
พ.ศ. 2518 อีกทั้งบทนิยามคําว่า"การปฏิรูปที่ดินเพื่อเกษตรกรรม" และคําว่า"ที่ดินของรัฐ" ในมาตรา 4
แห่งพระราชบัญญัติการปฏิรูปที่ดินเพื่อเกษตรกรรม พ.ศ. 2518 ไม่ได้ให้อํานาจสํานักงานการปฏิรูป

่
ที่ดินเพื่อเกษตรกรรม (ส.ป.ก.) ที่จะดําเนินการปฏิรูปที่ดินเพื่อเกษตรกรรมในเขตปาสงวนแห่งชาติได้
(2) อํานาจของสํานักงานการปฏิรูปที่ดินเพื่อเกษตรกรรม (ส.ป.ก.) ที่จะดําเนินการปฏิรูป
ที่ดินเพื่อเกษตรกรรมมีบัญญัติไว้แล้วโดยตรงในพระราชบัญญัติการปฏิรูปที่ดินเพื่อเกษตรกรรม พ.ศ.
่
2518 ฉะนั้น จึงใช้อํานาจตามกฎหมายอื่น เช่น มาตรา 16 แห่งพระราชบัญญัติปาสงวนแห่งชาติ พ.ศ.
2507 หรือบทกฎหมายอื่นไม่ได้ และการปฏิรูปที่ดินเพื่อเกษตรกรรมมีลักษณะต่อเนื่องหรือเป็นการ
่
ถาวรไม่ใช่เรื่องชั่วคราวดังที่บัญญัติไว้ในมาตรา 16 แห่งพระราชบัญญัติปาสงวนแห่งชาติ พ.ศ. 2507
โดยสรุป คณะกรรมการกฤษฎีกา (กรรมการร่างกฎหมาย คณะที่ 5) เห็นว่าหากจะดําเนินการ
่
โดยชอบด้วยกฎหมาย ก็ต้องดําเนินการออกกฎกระทรวงเพิกถอนให้เป็นที่ดินอยู่นอกเขตปาสงวน
่
แห่งชาติตามมาตรา 7 แห่งพระราชบัญญัติปาสงวนแห่งชาติ พ.ศ. 2507 เสียก่อน เมื่อเพิกถอนแล้ว ก็
ย่อมดําเนินการได้ตามมาตรา 26 (3) แห่งพระราชบัญญัติการปฏิรูปที่ดินเพื่อเกษตรกรรม พ.ศ.2518
่
เพราะที่นั้นอยู่นอกเขตปาสงวนแห่งชาติแล้ว

6.2 เรื่องเสร็จที่ 291/2525 บันทึกเรื่อง ข้อหารือเกี่ยวกับสิทธิในที่ดินสํานักงานการ
ปฏิรูปที่ดินเพื่อเกษตรกรรม (ส.ป.ก.) (ภายหลังที่ได้มีการประกาศเขตปฏิรูปที่ดินเพื่อ

เกษตรกรรมแล้วพนักงานที่ดินจะออกหนังสือแสดงสิทธิในที่ดินให้แก่ราษฎรผู้มีใบแจ้งการ
ครอบครองที่ดิน(ส.ค.1) อยู่ก่อนแล้วในเขตปฏิรูปที่ดินได้หรือไม่)
คณะกรรมการกฤษฎีกา (กรรมการร่างกฎหมาย คณะที่ 5) เห็นว่า ภายหลังที่ได้มีการประกาศ

เขตปฏิรูปที่ดินตามพระราชบัญญัติการปฏิรูปที่ดินเพื่อเกษตรกรรม พ.ศ. 2518 แล้ว บทบัญญัติแห่ง
ประมวลกฎหมายที่ดินในส่วนที่เกี่ยวกับการออกหนังสือแสดงสิทธิในที่ดินให้แก่ราษฎรผู้มีใบแจ้งการ

ครอบครองที่ดิน (ส.ค.1) ซึ่งมีสิทธิครอบครองที่ดินในเขตปฏิรูปที่ดินดังกล่าวไม่ขัดแย้งกับบทบัญญัติ

8‐77