Page 82 - แด่ศักดิ์ศรีเสมอกันทุกชั้นชน : วรรณกรรมกับสิทธิมนุษยชนศึกษา
P. 82
วรรณกรรมกับสิทธิมนุษยชนศึกษา 81
“อันบุรุษอาจเปรียบได้เสมือนควายโง่ แม้จะรู้ว่าหนองน้ําปลักโคลน
นั้นจะอุดมด้วยทากและปลิงอันอาจสูบเลือดให้ม้วยมรณ์ไปได้
แต่ความกระหายต่อรสน้ําอันมิรู้เหือดก็นํามันสู่มรณะนั้นโดยมิได้
พรั่นพรึงแต่ประการใด”
วรรณกรรมแนวผจญภัยในดินแดนน่าสะพรึงกลัวและเต็มไปด้วยเสน่ห์ของป่าเขาเป็นประเภท
วรรณกรรมผจญภัยที่แยกย่อยออกเป็นงานแนว “ผจญไพร” งานแนวดังกล่าวได้รับความนิยมมากในช่วง
ทศวรรษ 2480 จนถึงประมาณต้นทศวรรษ 2500 วรรณกรรมประเภทนี้เป็นส่วนหนึ่งของการเติบโตของ
วรรณกรรมแนวสัจนิยมหลังทศวรรษ 2480 การที่งานเขียนแนวนี้ได้รับความนิยมนับเป็นการแสดงความ
เติบโตของวงการหนังสือที่ผู้อ่านต้องการความหลากหลายของเนื้อหา และนักเขียนก็สนองความต้องการโดย
การศึกษาค้นคว้า ข้อน่าสังเกตก็คืองานเขียนแนวนี้เกิดจากประสบการณ์จริงของผู้เขียนซึ่งมักเป็น “นักนิยม
ไพร” ผสมผสานกับจินตนาการ
งานแนวผจญภัยนับเป็นเรื่องเล่าแบบดั้งเดิมที่สุดที่มีในสังคมไทย นั่นคือ นิทานที่เกี่ยวกับการผจญ
ภัยของตัวเอกที่เข้าไปในป่าเขาหรือสถานที่แปลกถิ่นและเผชิญกับคนและสัตว์ร้ายนานา มีความสอดคล้องกับ
ความต้องการของมนุษย์ที่เบื่อหน่ายชีวิตประจําวันและต้องการรับรู้เรื่องราวเกี่ยวกับดินแดนที่ลึกลับ น่าค้นหา
เมื่อรูปแบบบันเทิงคดีได้รับความนิยมมากขึ้นในวงวรรณกรรมไทยก็ยังคงลักษณะของวิธีการเล่าเรื่องแบบเดิม
อยู่คือการให้ตัวละครตัวหนึ่ง (มักเป็นพราน/นักผจญภัย) เล่าเรื่องราวเกี่ยวกับการผจญภัยให้ตัวละครอีกตัว
หนึ่งฟัง นวนิยายแนวนี้ได้รับอิทธิพลมาจากตะวันตกผ่านเรื่องแปล และหนังสือประกอบภาพยนตร์
ต่างประเทศ ซึ่งต่อมาได้ทําให้นักเขียนไทยเริ่มแปลงและแต่งเองในที่สุด กรณีที่เห็นได้ชัดก็คืองานวิจัยของ
ทักษ์ เฉลิมเตียรณ ที่ศึกษา “นางเนรมิต: เทพธิดาอียิปต์, เรื่องเพศและความเพ้อฝันของผู้ชายในนวนิยายไทย
ยุคแรก” โดยพบว่าหลวงวิลาศปริวัตรผู้แต่งเรื่อง ความไม่พยาบาท ได้มีผลงานประพันธ์อีกเรื่อง ซึ่งผู้วิจัย
สรุปว่าเป็นนวนิยายเรื่องที่สองของไทยคือเรื่อง นางเนรมิต เป็นงานเขียนที่แปลกตรงที่ไม่มีตัวละครหรือฉาก
เกี่ยวกับไทยเลย เสนอการผจญภัยของคนอังกฤษในอียิปต์ได้อย่างสมจริง มี “การดําเนินเรื่องและโครงเรื่อง
แนวอัศจรรย์น่าจะดึงดูดผู้อ่านชาวไทย เพราะย้ําถึงมุมมองเกี่ยวกับอคติของบุรุษต่อสตรี และใช้การดําเนิน
เรื่องที่คุ้นเคยคือเรื่องผี เวทมนตร์ การมั่วสวาท ฉากสู้รบมโหฬาร และค่านิยมพุทธศาสนา” (ทักษ์ เฉลิมเตียรณ,
2551: 8) ทําให้งานเขียนแนวผจญภัยเริ่มได้รับความนิยมอย่างแพร่หลายในไทยโดยเฉพาะอย่างยิ่งในแนวของ
นักเขียนอังกฤษ เอช. ไรเดอร์ แฮกการ์ด (Sir Henry Rider Haggard, 1856 – 1925) ครูเหลี่ยมมีผลงาน
แปลของนักเขียนผู้นี้สองเรื่อง คือ สาวสองพันปี (She) และ King Solomon’s Mines แต่สํานวนแปลของ