Page 410 - รายงานฉบับสมบูรณ์โครงการศึกษาวิจัยเพื่อจัดทำข้อเสนอแนะนโยบายหรือมาตรการเพื่อคุ้มครองและส่งเสริมสิทธิของผู้สูงอายุ: กรณีการเลือกปฏิบัติในผู้สูงอายุ
P. 410
352 | รายงานวิจัยฉบับสมบูรณ์ (Final Report)
ดังนั้น คณะผู้วิจัยจึงได้จัดให้มีการสัมภาษณ์ผู้ทรงคุณวุฒิและนักวิชาการจ านวน 7 ท่าน ที่มี
ประสบการณ์และความรู้ความสามารถ หรือมีบทบาทหน้าที่ในการคุ้มครองสิทธิของผู้สูงอายุในกระบวนการ
ยุติธรรม ซึ่งข้อมูลที่ได้จากการสัมภาษณ์ดังกล่าวนั้น สามารถสรุปเป็นประเด็นได้ดังนี้
ประเด็นที่ 1 สถานการณ์ในการคุ้มครองและส่งเสริมสิทธิของผู้สูงอายุในปัจจุบัน และแนวโน้มใน
อนาคต
ปัจจุบัน ประเทศไทยก าลังเข้าสู่ยุคที่ประชากรส่วนใหญ่อยู่ในวัยผู้สูงอายุหรือเรียกได้ว่าเป็นสังคม
ผู้สูงอายุ ซึ่งก าลังจะเป็นสังคมผู้สูงอายุสมบูรณ์ในปี 2564 ซึ่งไม่เพียงแต่ประเทศไทยเท่านั้น ประเทศต่าง ๆ ทั่ว
โลก เช่น ญี่ปุ่น สหรัฐอเมริกา หรือแม้แต่สิงคโปร์ ก็อยู่ในสถานการณ์ดังกล่าวแบบเดียวกัน แต่แตกต่างกันใน
ส่วนที่ประเทศไทยนั้นไม่ได้มีการเตรียมพร้อมมาก่อนในระยะยาว ท าให้พบปัญหาการละเมิดสิทธิของผู้สูงอายุ
อยู่ในปัจจุบันและมีแนวโน้มที่จะมีการละเมิดอย่างต่อเนื่องในอนาคต
การละเมิดสิทธิผู้สูงอายุนั้น มีหลายรูปแบบด้วยกัน ไม่ว่าจะเป็นการละเมิดสิทธิทางกาย เช่นการท า
ร้ายร่างกาย การล่วงละเมิดทางเพศ การข่มขืน การละเมิดสิทธิทางจิตใจ เช่น พูดจาใส่ร้าย ท าให้ผู้สูงอายุรู้สึก
ด้วยค่า หรือการละเมิดทางด้านทรัพย์สิน เช่น การขโมย ยักยอก ฉ้อโกงทรัพย์สินหรือผลประโยชน์ของ
ผู้สูงอายุ
ในสถานการณ์การคุ้มครองสิทธิของผู้สูงอายุในระดับโลกก็มีการพัฒนาไปในทิศทางที่เรียกว่าสมบูรณ์
แบบ อันเห็นได้จากการที่มีแผนปฏิบัติการนานาชาติเกี่ยวกับผู้สูงอายุ ซึ่งด าเนินการโดยองค์การสหประชาชาติ
แผนของการปฏิบัติการนานาชาติเกี่ยวกับผู้สูงอายุ ได้มีการก าหนดในเชิงเรียกร้องให้เกิดการเปลี่ยนแปลงด้าน
ทัศนคติ นโยบาย รวมถึงการปฏิบัติงานของเจ้าหน้าที่ในทุกระดับหรือทุกภาคส่วนเพื่อคุ้มครองสิทธิของ
ผู้สูงอายุ ให้สามารถด ารงชีพได้อย่างมีคุณภาพและศักยภาพ โดยเป็นการเตรียมพร้อมให้ทุกคนเข้าสู่วัยผู้สูงอายุ
อย่างมีเกียรติ มีคุณค่า โดยแผนของการปฏิบัติการนานาชาตินั้นมีการกล่าวถึงข้อเสนอแนะเพื่อเป็นหลักในการ
พัฒนางานที่เกี่ยวข้องกับผู้สูงอายุ อยู่ 3 ประเด็นใหญ่ คือ
ประเด็น ผู้สูงอายุกับการพัฒนา หมายถึงผู้สูงอายุจะต้องเข้ามามีส่วนในการพัฒนา ขับเคลื่อนประเทศ
หรือจะต้องเป็นบุคคลที่ได้รับประโยชน์ สนับสนุนให้ผู้สูงอายุมีความรู้ มีการศึกษาและมีอาชีพ มีงานท า มี
รายได้ สามารถเลี้ยงดูตนเองได้ และรู้สึกมีคุณค่ารวมถึงมีความสามารถที่จะการใด ๆ เพื่อไม่ให้เป็นภาระต่อ
สังคมและครอบครัว
ในประเด็นที่สอง เป็นเรื่องของสุขภาพ เพราะสุขภาพเป็นสิ่งส าคัญของบุคคลทุกวัย โดยเฉพาะวัย
สูงอายุ โดยแผนปฏิบัติการขององค์กรสหประชาชาตินี้ได้มียุทธศาสตร์ในการส่งเสริมสุขภาพ ลดการเกิดโรค
และอัตราการเสียชีวิตของผู้สูงอายุ
ประเด็นสุดท้าย เป็นยุทธศาสตร์การสร้างสภาพแวดล้อมที่เกื้อหนุนและเหมาะสมต่อชีวิตของผู้สูงอายุ
ผู้สูงอายุมักจะมีนิสัยอย่างหนึ่งที่เป็นเอกลักษณ์คือ มีความติดบ้าน มักกล่าวเสมอว่า ฉันเกิดที่นี่ โตที่นี้ ขอตาย
ที่นี้ ดังนั้นเรื่องบ้านและสภาพแวดล้อมที่อยู่อาศัยของผู้สูงอายุจึงเป็นสิ่งส าคัญและส่งผลต่อสภาพจิตใจ บ้านที่
