Page 394 - รายงานฉบับสมบูรณ์โครงการศึกษาวิจัยเพื่อจัดทำข้อเสนอแนะนโยบายหรือมาตรการเพื่อคุ้มครองและส่งเสริมสิทธิของผู้สูงอายุ: กรณีการเลือกปฏิบัติในผู้สูงอายุ

336 | รายงานวิจัยฉบับสมบูรณ์ (Final Report)

ประเด็นที่ 2 ท่านคิดว่ามาตรการเกี่ยวกับการสาธารณสุขของภาครัฐ ในปัจจุบันมีปัญหาในการดูแล
สุขภาพและคุณภาพชีวิตผู้สูงอายุหรือไม่ อย่างไร (ทั้งมาตรการเชิงนโยบายและมาตรการทางกฎหมาย)
(1) ยังคงมีผู้สูงอายุตกส ารวจ ไม่มีข้อมูลในทะเบียนราษฎร์ ไม่มีบัตรประชาชน จึงไม่ได้รับสิทธิใด ๆ

(2) ผู้สูงอายุที่ป่วยหนักจะถูกทิ้งไว้ที่โรงพยาบาลสถานสงเคราะห์จึงต้องรับมาดูแล แต่ยังขาดความ
พร้อมของอุปกรณ์ บุคลากรไม่เพียงพอ ยากต่อการดูแล แต่ผู้ป่วยมีจ านวนมากขึ้นเรื่อย ๆ เตียงในสถาน
สงเคราะห์จึงเริ่มแออัดและไม่เพียงพอ ปัญหาคือ ผู้ที่ไม่ได้เข้ามาในสถานสงเคราะห์จะน าคนเหล่านี้ไปฝากไว้
กับหน่วยงานได้บ้าง ซึ่งต้องมีนโยบาย รวมถึงขั้นตอนที่ชัดเจน

(3) กรมต่าง ๆ มีบทบาทเป็นกรมวิชาการไม่ใช่ผู้ปฏิบัติ ผู้ปฏิบัติคือโรงพยาบาลและอยู่ภายใต้การ
ก ากับดูแลจากกระทรวงสาธารณสุข ค าสั่งจึงส่งผ่านจากกระทรวงฯ กรมดูแลระดับโครงสร้างไม่ใช่การรักษา
แต่ข้อเท็จจริงกรมกลับเป็นผู้ปฏิบัติเสียเอง ผลที่ตามมาคือหน่วยปฏิบัติในพื้นที่สับสนว่าต้องรับค าสั่งจากใคร
เพราะเดิมทีหน่วยปฏิบัติก็รับค าสั่งจากหลายหน่วยงาน ดังนั้น ภาครัฐควรทบทวนภารกิจตนเองเสียใหม่ว่าจะมี

บทบาทเป็นผู้ด าเนินการ (Operator) หรือเป็นผู้ก ากับดูแลหรือผู้คุมกฎ (Regulator) ในขณะเดียวกันก็ต้อง
ช่วยอ านวยความสะดวก (Facilitator)
(4) การส่งเสริมป้องกันในภาพรวมไม่มีประสิทธิภาพและเอกภาพ หลายหน่วยงานลงไปส่งเสริมแต่ยัง
ขาดมาตรฐาน แม้ว่ามีกิจกรรม มีบริการอยู่จริง แต่ไม่มีผลลัพธ์ ถือเป็นการใช้งบประมาณที่ไม่คุ้มค่า

ประเด็นที่ 3 ระบบการดูแลผู้สูงอายุระยะยาวและระยะสุดท้ายของไทยในปัจจุบันมีปัญหาหรือไม่
อย่างไร
(1) แพทย์เฉพาะทางส าหรับผู้สูงอายุมีน้อยปัจจุบันประเทศไทยมีแพทย์ด้านดังกล่าวประมาณ 40 ท่าน

อยู่ภาครัฐประมาณ 10 ท่าน ภาคเอกชนและมหาวิทยาลัยประมาณ 30 ท่าน พยาบาลเชี่ยวชาญผู้สูงอายุมี
ประมาณ 100 ท่าน ดังนั้น บุคลากรที่ท าหน้าที่ดูแลรักษาในภาพรวมจึงไม่เพียงพอ
(2) ในการรักษาผู้สูงอายุ ยิ่งมีอายุมากขึ้นย่อมป่วยมากขึ้น จึงเกิดการรักษาหลายหมอ ควรให้มีแพทย์
ที่สามารถหรือเป็นไปได้ให้สามารถดูแลได้ทุกโรคในเบื้องต้นโดยใช้แพทย์เพียง 1 คน และให้เป็นแพทย์

ประจ าตัว ดังนั้น แพทย์จึงควรท าตนเป็นเจ้าของไข้มิใช่ผู้เชี่ยวชาญ
(3) ปัจจุบันยังเน้นระบบ acute care มากเกินไปจนละเลยระบบ self-care ผลที่ตามมาคือ
ประชาชนจึงไปพึ่งพาหน่วยบริการมาก ดังนั้น ถึงจะมีผู้ให้บริการมากเท่าไรก็ไม่เพียงพอ จึงควรเน้นให้
ประชาชนดูแลตนเองเสียก่อน โดยเริ่มตั้งแต่ก่อนป่วย ทั้งการให้ความรู้ สอนวิธีการค้นหาความรู้ เน้นการ

ประชาสัมพันธ์ให้ข้อมูลข่าวสารแก่ประชาชนอย่างทั่วถึง ซึ่งจะช่วยหลีกเลี่ยงภาวการณ์เจ็บป่วยระยะยาวได้