Page 116 - รายงานฉบับสมบูรณ์โครงการศึกษาวิจัยเพื่อจัดทำข้อเสนอแนะนโยบายหรือมาตรการเพื่อคุ้มครองและส่งเสริมสิทธิของผู้สูงอายุ: กรณีการเลือกปฏิบัติในผู้สูงอายุ

58 | รายงานวิจัยฉบับสมบูรณ์ (Final Report)

ผลประโยชน์ (Beneficiaries) ของการเปลี่ยนแปลงและเป็นผู้ที่มีบทบาทส าคัญในการพัฒนาสังคมของผู้สูงอายุ
นอกเหนือจากนั้น ผู้สูงอายุควรได้รับการพิจารณาว่าเป็นผู้ที่มีสิทธิเฉพาะ (Specific rights) เพื่อสามารถมีส่วน
ร่วมได้เต็มที่ในชีวิตทางสังคม เศรษฐกิจ วัฒนธรรม และการเมือง ในขณะที่การสูงอายุของประชากรก็เป็น

แนวโน้มส าคัญของโลก การพัฒนาน าไปสู่การที่คนมีชีวิตขัยยืนยาวขึ้น ท าให้ผู้สูงอายุสามารถมีบทบาทต่อ
สังคมยาวนานขึ้น และส่วนใหญ่ยังสามารถมีชิวิตอยู่อย่างอิสระ
ในบริบทข้างต้น ที่ประชุมมีความเห็นว่าการท าให้ผู้สูงอายุมีความเท่าเทียมในการได้รับสิทธิ
มนุษยชนและไม่ถูกเลือกปฏิบัติในรูปแบบใดๆเนื่องจากอายุ จะเป็นปัจจัยพื้นฐานในการเพิ่มการมีส่วนร่วมใน

สังคมของผู้สูงอายุ
ในประเด็นของกรอบกฎหมายระหว่างประเทศที่เกี่ยวข้องกับสิทธิในความเท่าเทียมกันและการไม่
ถูกเลือกปฏิบัติ ถึงแม้หลักการทั่วไปจะมีการรวมอยู่ในรัฐธรรมนูญของรัฐและกฎหมายประเทศโดยส่วนใหญ่
(แต่ไม่ทั้งหมด) รวมทั้งสนธิสัญญาสิทธิมนุษยชนต่างๆ แต่เกือบทุกกรณีไม่มีการระบุถึงสิทธิของความเท่าเทียม

กันของผู้สูงอายุและการไม่เลือกปฏิบัติต่ออายุปรากฏอยู่ ยิ่งกว่านั้น ในกรณีที่มีการระบุ ก็มักจะจ ากัดขอบเขต
ของการใช้ปฏิบัติ เช่น การจ้างงาน หรือ อนุสัญญาว่าด้วยการคุ้มครองสิทธิของคนงานย้ายถิ่นและสมาชิกใน
ครอบครัว ถึงแม้จะมีกรณีการระบุเฉพาะในกฎหมายประเทศหรือภูมิภาค (เช่น the Inter-American
Convention of Protecting the Human Rights of Older Persons, the Protocol to the African

Charter on Human and People’s Rights on the Rights of Older Persons in Africa) และในสหภาพ
ยุโรป ก็แตกต่างกันไปตามแต่ละกรณี เป็นการแสดงให้อย่างชัดเจนเห็นถึงการไม่มีมาตรฐานทีใช้อย่างเป็นสากล
หรือส าหรับระหว่างประเทศที่สามารถน าไปใช้อ้างอิงได้ในการพัฒนากฎหมายระดับประเทศ ภูมิภาค และ
ระหว่างประเทศ เพื่อคุ้มครองสิทธิดังกล่าว รวมถึงการน าไปใช้ส าหรับเป็นพื้นฐานในการติดตามการปฏิบัติตาม

ความพร้อมรับผิด (Accountability) และกลไกในการปรับปรุง
ในที่ประชุมยังเห็นพ้องว่า ภายใต้กรอบที่มีอยู่ของกฎหมายสิทธิมนุษยชนระหว่างประเทศ มี
ความล้มเหลวอย่างเป็นระบบ (Systematic failure) ในการยอมรับการห้ามการเลือกปฏิบัติบนฐานของอายุ
อย่างชัดเจน ซึ่งเป็นช่องว่างที่เกิดขึ้นในระบบที่เป็นอยู่ในปัจจุบัน และน าไปสู่การไม่เห็นหรือรับรู้การละเมิด

สิทธิมนุษยชนต่อผู้สูงอายุที่เกิดขึ้นอย่างมากมาย เนื่องจากการขาดการวิจัยเฉพาะเรื่อง ข้อมูลสารสนเทศ
(Information) ข้อมูลหลากมิติ (Disaggregated data) และการวิเคราะห์อย่างเป็นระบบ
ที่ประชุมยังกล่าวถึงความจริงที่ว่า ปัจจุบันยังไม่มีเครื่องมือของกรอบกฎหมายระหว่างประเทศที่
มีอยู่ เช่น สนธิสัญญาว่าด้วยสิทธิมนุษยชนหลัก หรือ MIPAA ที่ใช้เป็นมาตรฐานสากลในการคุ้มครองสิทธิของ

ผู้สูงอายุด้านความเท่าเทียมและการไม่ถูกเลือกปฏิบัติ หรือใช้ในการให้แนวทางส าหรับการพัฒนากฎหมาย
เฉพาะในระดับประเทศและระดับภูมิภาค และให้กลไกการติดตามการปฏิบัติงานและความพร้อมรับผิดอย่างมี
ประสิทธิภาพ แต่ถึงแม้จะมีเครื่องมืออยู่ใช้ทั่วโลกและสิทธิมนุษยชนของผู้สูงอายุจะปรากฏในสนธิสัญญาที่มีอยู่
ทั้งหมด และมีกลไกในการรายงาน (เช่น the Universal Periodic Review) ก็ยังคงมีความแตกต่างทาง

บรรทัดฐาน (a normative dispersion) และการขาดความสอดคล้องในแนวทางของกรอบกฎหมายทางสิทธิ