Page 77 - รายงานผลการประเมินสถานการณ์ด้านสิทธิมนุษยชนของประเทศไทย ปี 2565

รายงานผลการประเมินสถานการณ์ 75
ด้านสิทธิมนุษยชนของประเทศไทย ปี 2565

พยาบาล กรณีเด็กได้รับกัญชาทั้งโดยตั้งใจและไม่ตั้งใจ ผู้ที่มีอายุต�่ากว่า 20 ปี สตรีตั้งครรภ์และให้นมบุตร
300
จนต้องเข้ารับการรักษาพยาบาล กรณีหญิงสาวเข้า นักเรียน นักศึกษาได้
301
รักษาตัวในห้องฉุกเฉินจากการรับประทานขนมผสมกัญชา แม้จะมีกฎหมายเพื่อคุ้มครองสุขภาพของ
โดยไม่รู้ตัว กรณีนักเรียนสูบกัญชาในโรงเรียน 303, 304 ประชาชนจากการใช้กัญชาหลายฉบับ แต่ยังไม่มีกลไก
302
เป็นต้น ในเรื่องดังกล่าว กสม. จึงได้ประชุมรับฟัง บังคับใช้ที่ชัดเจนและยังไม่ครอบคลุมเพียงพอ

ความคิดเห็นจากภาคส่วนต่าง ๆ และจัดท�ารายงาน ที่จะป้องกันผลกระทบได้อย่างมีประสิทธิผล
ข้อเสนอแนะต่อรัฐบาลและรัฐสภาเพื่อคุ้มครองสิทธิ
ด้านสุขภาพและสิทธิเด็กในสถานการณ์การใช้กัญชา นอกจากนี้ ในปี 2565 ยังปรากฏรายงานผลกระทบ

ในประเทศไทย จากการใช้กัญชาของประชาชน สะท้อนจากสถิติผู้ป่วยนอก
305
กำรประเมินสถำนกำรณ์สิทธิมนุษยชน ที่มีความผิดปกติจากการใช้กัญชาที่สูงขึ้นเกือบ
สามเท่าตัวจากปี 2563 รวมถึงเด็กและเยาวชนผ่านทาง
นับแต่มีนโยบายในการใช้กัญชาในทางการแพทย์ สื่อต่าง ๆ อย่างต่อเนื่อง ซึ่งสะท้อนให้เห็นถึงการขาด
พบว่า มีจ�านวนผู้ป่วยที่ได้รับการรักษาด้วยกัญชาเพิ่มขึ้น ความรู้ความเข้าใจและการได้รับทราบข้อมูลที่ถูกต้อง
มากกว่าเท่าตัวในปี 2565 จากปีก่อนหน้า อย่างไรก็ตาม เพียงพอต่อการใช้กัญชา ซึ่งเป็นหน้าที่ของรัฐในการ

การประกาศให้กัญชาและกัญชงไม่เป็นยาเสพติดให้โทษ คุ้มครองสิทธิด้านสุขภาพและสิทธิเด็ก รัฐธรรมนูญ
เมื่อวันที่ 9 มิถุนายน 2565 มีรายงานการใช้กัญชา แห่งราชอาณาจักรไทย พุทธศักราช 2560 มาตรา 55
นอกเหนือจากการใช้ทางการแพทย์และรายงานผลกระทบ และมาตรา 61 ก�าหนดให้รัฐมีหน้าที่ต้องเสริมสร้าง

ต่อสุขภาพที่อาจเกี่ยวเนื่องจากการใช้กัญชาออกมา ให้ประชาชนมีความรู้พื้นฐานเกี่ยวกับการส่งเสริมสุขภาพ
เป็นระยะ โดยเฉพาะในเด็กและเยาวชน สตรีตั้งครรภ์ บุคคล และการป้องกันโรค รวมทั้งต้องจัดให้มีมาตรการหรือกลไก

ที่มีโรคประจ�าตัวบางโรค และผู้บริโภคทั่วไป ซึ่งขณะนี้รัฐสภา ที่มีประสิทธิภาพในการคุ้มครองและพิทักษ์สิทธิของ
อยู่ระหว่างการพิจารณากฎหมายเพื่อคุ้มครองผู้บริโภค ผู้บริโภคด้านต่าง ๆ ไม่ว่าจะเป็นด้านการรู้ข้อมูลที่เป็นจริง
จากการใช้กัญชา กัญชง ที่ไม่เหมาะสมและอาจส่งผลกระทบ ด้านความปลอดภัย หรือด้านอื่นใดอันเป็นประโยชน์ต่อ

ต่อสุขภาพ อย่างไรก็ตาม ในระหว่างจัดท�ากฎหมายเฉพาะ ผู้บริโภค นอกจากนี้ ในฐานะรัฐภาคีกติกา ICESCR รัฐยังมี
เพื่อควบคุมและก�ากับดูแลการใช้กัญชา กัญชง หน่วยงาน พันธกรณีตามข้อ 12 ที่ต้องรับรองสิทธิของทุกคนที่จะมี

ที่เกี่ยวข้องแม้จะมีกฎหมายเพื่อคุ้มครองสุขภาพของ สุขภาพกายและสุขภาพจิตตามมาตรฐานสูงสุดเท่าที่เป็น
ได้ ซึ่งรวมถึงการท�าให้ประชาชนเข้าถึงข้อมูลข่าวสาร
ประชาชนจากการใช้กัญชาหลายฉบับ แต่ยังไม่มีกลไก ที่มีผลกระทบด้านสุขภาพด้วย อีกทั้งมีพันธกรณีตาม
บังคับใช้ที่ชัดเจนและยังไม่ครอบคลุมเพียงพอที่จะสามารถ อนุสัญญา CRC ที่ก�าหนดให้การกระท�าทั้งปวงของรัฐภาคี

306
ป้องกันผลกระทบได้อย่างมีประสิทธิผล โดยเฉพาะ ต้องค�านึงถึงประโยชน์สูงสุดของเด็กเป็นล�าดับแรก และ
อย่างยิ่งเมื่อมีการออกประกาศกระทรวงสาธารณสุข ต้องประกันอย่างเต็มที่เท่าที่จะท�าได้ให้มีการอยู่รอดและ
เรื่อง สมุนไพรควบคุม (กัญชา) พ.ศ. 2565 ลงวันที่ 11 การพัฒนาของเด็ก รวมถึงจะต้องด�าเนินมาตรการที่เหมาะสม

พฤศจิกายน 2565 โดยยกเลิกประกาศฉบับเดิม และ ทั้งปวงที่จะคุ้มครองเด็กจากการใช้โดยผิดกฎหมาย
ก�าหนดให้เฉพาะส่วนของช่อดอกกัญชาเป็นสมุนไพร ซึ่งยาเสพติด รวมทั้งสารที่มีพิษต่อจิตประสาทอื่น ๆ ตาม
ควบคุม ส่งผลให้ใบกัญชาและสารสกัดหรือส่วนอื่น ๆ ซึ่งมี ข้อ 3 ข้อ 6 ข้อ 24 และข้อ 33 ดังนั้น รัฐจึงต้องให้ความ

สาร THC ไม่ถูกควบคุมโดยประกาศฉบับนี้ อาจส่งผล ส�าคัญในการก�าหนดนโยบายและการตรากฎหมายใด ๆ
ให้มีการจ�าหน่ายกัญชาส่วนอื่นที่ไม่ใช่ช่อดอกให้แก่ ที่จะมีผลกระทบต่อสุขภาพของประชาชน โดยเฉพาะ

001-234 V9 CS6.indd 75 3/14/23 8:40 PM