Page 75 - รายงานผลการประเมินสถานการณ์ด้านสิทธิมนุษยชนของประเทศไทย ปี 2565

รายงานผลการประเมินสถานการณ์ 73
ด้านสิทธิมนุษยชนของประเทศไทย ปี 2565

นอกเหนือจากปัญหาสุขภาพจิตแล้วปัจจัย
ในการฆ่าตัวตายยังมีอีกหลายสาเหตุ เช่น ปัญหาเศรษฐกิจ ปัญหาสุขภาพจิตของประชาชนได้มีแนวโน้ม

(อาทิ ตกงาน ถูกทวงถามหนี้นอกระบบ) ปัญหาด้านกฎหมาย เพิ่มสูงขึ้นมาตั้งแต่ที่เกิดสถานการณ์
(อาทิ ถูกฟ้องล้มละลาย หรือเป็นคดีความ ถูกยึดทรัพย์) การแพร่ระบาดของโรคโควิด 19 ในขณะที่
ปัญหาอาชีพการงาน ปัญหาการเรียน เป็นต้น ดังนั้น การเข้าถึงการรักษาหรือการรับคำาปรึกษา

แนวทางการแก้ไขปัญหาการฆ่าตัวตายจึงควรใช้การ ยังไม่เพียงพอต่อความต้องการของประชาชน
วิเคราะห์กลุ่มเสี่ยงที่ต้องเฝ้าระวัง พัฒนาทักษะของญาติ บุคลากรทางการแพทย์ด้านสุขภาพจิต โดยการเพิ่มช่องทาง
ในการมีส่วนร่วมในการเฝ้าระวังจับสัญญาณเตือนการ ในการดูแลผู้ที่มีปัญหาสุขภาพจิต และน�าเทคโนโลยี

ฆ่าตัวตายและทักษะส�าหรับการช่วยเหลือเบื้องต้น รวมทั้ง มาใช้ในการประเมินคัดกรอง รวมทั้งให้ค�าปรึกษาในเบื้องต้น
มีช่องทางให้สามารถติดต่อกับเจ้าหน้าที่เพื่อขอรับค�าแนะน�า โดยด�าเนินการต่อเนื่องมาจนในปี 2565 และได้เพิ่ม

หรือการช่วยเหลือได้อย่างรวดเร็ว รวมถึงการช่วยเหลือ ช่องทางให้หลากหลายมากขึ้น เช่น ระบบแชทบอทใน
289
ที่ต้องอาศัยผู้เชี่ยวชาญจากหลายสาขาอาชีพ
แอปพลิเคชันหมอพร้อมที่ใช้ระบบปัญญาประดิษฐ์
ในส่วนของกลุ่มเด็กและเยาวชน ข้อมูลจากศูนย์ (Artificial Intelligence หรือ AI) มาใช้ในการคัดกรอง เป็นต้น

ป้องกันการฆ่าตัวตายแห่งชาติ กรมสุขภาพจิต พ.ศ. 2560 - เพื่อให้สอดคล้องกับหน้าที่ของรัฐในการดูแลสุขภาพจิต
2564 พบว่า จ�านวนผู้ที่ฆ่าตัวตายส�าเร็จและท�าร้าย ของประชาชนตามกติกา ICESCR ข้อ 12 ที่รับรองสิทธิ
ร่างกายตนเองในวัยเรียน และวัยท�างานตอนต้นหรือ ของทุกคนที่จะมีสุขภาพกายและสุขภาพจิตตามมาตรฐาน

ช่วงอายุ 15 - 34 ปี เพิ่มมากขึ้นกว่าวัยท�างานที่อายุเกิน สูงสุดเท่าที่เป็นไปได้ อย่างไรก็ตาม ยังคงมีความท้าทาย
290
34 ปีขึ้นไปถึง 4 เท่า ในขณะที่การส�ารวจในระบบ ในการดูแลปัญหาสุขภาพจิตของกลุ่มเด็กและเยาวชน
Mental Health Check In ในกลุ่มประชากรอายุต�่ากว่า ที่ในปี 2565 พบว่ามีความเสี่ยงในการฆ่าตัวตายร้อยละ
18 ปี ตั้งแต่วันที่ 1 มกราคม - 23 พฤศจิกายน 2565 พบว่า 16.02 ซึ่งสูงกว่าการประเมินสุขภาพจิตในภาพรวมที่มี
เสี่ยงซึมเศร้าร้อยละ 9.27 เสี่ยงฆ่าตัวตายร้อยละ 16.02 291 ความเสี่ยงในการฆ่าตัวตายเพียงร้อยละ 2.88 เท่านั้น และ

นอกจากนี้ ยังพบการรายงานข่าวการฆ่าตัวตายของเด็ก อัตราการฆ่าตัวตายส�าเร็จของประชาชนที่ยังคงเพิ่มสูงขึ้น
และเยาวชนอย่างต่อเนื่อง โดยความเสี่ยงต่อพฤติกรรม ในทุกปี ซึ่งรัฐต้องด�าเนินการเชิงรุกในการเข้าถึงกลุ่มเสี่ยง

การฆ่าตัวตายเกิดขึ้นได้จากหลายปัจจัย เช่น ไม่ได้รับ และให้ความช่วยเหลือได้ทันท่วงทีและมีประสิทธิภาพ
ความอบอุ่นจากครอบครัวเท่าที่ควร หรือเข้มงวดกับเด็ก
มากเกินไป ได้รับบาดแผลทางจิตใจร้ายแรงอื่น ๆ เป็นต้น 292 ข้อเสนอแนะในกำรส่งเสริมและคุ้มครอง
สิทธิมนุษยชน
กำรประเมินสถำนกำรณ์สิทธิมนุษยชน
กสม. เห็นควรมีข้อเสนอแนะ ดังนี้

ปัญหาสุขภาพจิตของประชาชนได้มีแนวโน้ม 1) รัฐบาล โดย สธ. และหน่วยงานที่เกี่ยวข้อง
เพิ่มสูงขึ้นมาตั้งแต่ปี 2563 ที่เกิดสถานการณ์การแพร่ระบาด ควรสร้างระบบการแก้ไขปัญหาการฆ่าตัวตายที่ต้นเหตุ
ของโรคโควิด 19 ในขณะที่การเข้าถึงการรักษาพยาบาล และเชิงรุกในชุมชนเพื่อน�ามาวิเคราะห์และก�าหนดกลไก

หรือการรับค�าปรึกษาด้านสุขภาพจิตยังไม่เพียงพอ ให้สอดคล้องกับปัญหาในแต่ละพื้นที่ในระดับจังหวัด
ต่อความต้องการของประชาชน รวมถึงการขาดแคลน โดยใช้การบูรณาการความร่วมมือจากภาคส่วนต่าง ๆ รวมถึง

บุคลากรทางการแพทย์ด้านสุขภาพจิต อย่างไรก็ตาม รัฐได้มี ต้องพัฒนาทักษะของญาติในการมีส่วนร่วมในการเฝ้าระวัง
ความพยายามในการแก้ไขปัญหาความขาดแคลนของ จับสัญญาณเตือนการฆ่าตัวตายและทักษะส�าหรับ

001-234 V9 CS6.indd 73 3/14/23 8:40 PM