Page 72 - รายงานผลการประเมินสถานการณ์ด้านสิทธิมนุษยชนของประเทศไทย ปี 2565

70

สิทธิในสุขภำพ

ในปี 2565 มีสถานการณ์สิทธิในสุขภาพที่ส�าคัญ ในส่วนของความครอบคลุมของแรงงานข้ามชาติ

หลายประเด็น ดังนี้ ที่มีหลักประกันสุขภาพทั้ง 2 ระบบ พบว่า ในปี 2563
มีผู้ประกันตนในระบบประกันสังคมประมาณ 1.06 ล้านคน
1. กำรเข้ำถึงบริกำรด้ำนสุขภำพของกลุ่ม และระบบประกันสุขภาพแรงงานต่างด้าวและคนต่างด้าว

แรงงำนข้ำมชำติและเด็กติดตำมแรงงำน ประมาณ 0.78 ล้านคน จากแรงงานข้ามชาติที่ได้รับ
ข้ำมชำติ ใบอนุญาตท�างานประมาณ 2.51 ล้านคน ทั้งนี้ ยังพบ
280

สถำนกำรณ์ ปัญหำหรืออุปสรรค ข้อจ�ากัดของระบบประกันสังคมคือ การเข้าถึงสิทธิประโยชน์
ตามระบบประกันสังคม เนื่องจากแรงงานข้ามชาติ
ในประเทศไทยมีหลักประกันสุขภาพของแรงงาน ขาดความรู้ความเข้าใจและการใช้บริการมีความซับซ้อน

ข้ามชาติ 2 ระบบ คือ 1) ระบบประกันสังคม และ ยุ่งยาก ระบบไม่รองรับกลุ่มที่ท�างานในประเภทงาน
2) ระบบกองทุนประกันสุขภาพคนต่างด้าวและแรงงาน รับใช้ในบ้าน เกษตร ปศุสัตว์ ประมง ค้าขายที่มิใช่

ต่างด้าว การด�าเนินการเพื่อให้แรงงานกลุ่มนี้รวมถึง ธุรกิจ และแรงงานข้ามชาติไม่สามารถสมัครเป็น
281
เด็กติดตามแรงงานข้ามชาติเข้าถึงสิทธิด้านสุขภาพ พบว่า ผู้ประกันตนได้ด้วยตนเอง ส่วนข้อจ�ากัดของระบบกองทุน
รัฐได้มีความพยายามให้แรงงานกลุ่มนี้ขึ้นทะเบียน ประกันสุขภาพคนต่างด้าวและแรงงานต่างด้าวคือ การมี

ให้ถูกต้องตามกฎหมายเพื่อให้ได้รับความคุ้มครองทั้งด้าน อัตราเบี้ยประกันสุขภาพต�่ากว่างบประมาณรายหัว
277
แรงงานและด้านสุขภาพ และจัดระบบประกันสุขภาพ ในระบบประกันสุขภาพถ้วนหน้า การไม่ครอบคลุม
ที่มีคุณภาพส�าหรับแรงงานข้ามชาติที่ไม่ได้อยู่ในระบบ กลุ่มแรงงานข้ามชาติที่ไม่มีเอกสาร การที่โรงพยาบาล
282
ประกันสังคมพร้อมผู้ติดตามทุกราย อย่างไรก็ตาม รัฐยังคง ไม่ขายบัตรประกันสุขภาพ การมีปัญหาในการบริหาร
มีปัญหาอุปสรรคในการดูแลแรงงานข้ามชาติในระบบ กองทุน ทั้งนี้ แบ่งกลุ่มแรงงานข้ามชาติและผู้ติดตามที่อาจ
ประกันสุขภาพ อาทิ การเข้าถึงบริการสุขภาพของแรงงาน ประสบปัญหาการเข้าถึงสิทธิด้านสุขภาพได้ ดังนี้ 1) กลุ่ม

ข้ามชาติที่ไม่มีประกันสุขภาพ การไม่มีกฎหมายก�าหนด แรงงานข้ามชาติที่ไม่มีเอกสาร 2) กลุ่มแรงงานข้ามชาติ
ให้บุคคลที่ไม่ใช่คนไทยต้องเข้าสู่ระบบประกันสุขภาพ ที่เดิมเข้าเมืองถูกกฎหมายและมีใบอนุญาตท�างาน แต่ในช่วง

ท�าให้มีบุคคลหลีกเลี่ยงการเข้าสู่ระบบประกันสุขภาพ สถานการณ์การแพร่ระบาดของโรคโควิด 19 ตกงานและ
เมื่อต้องเข้ารับการรักษาพยาบาลส่งผลให้ต้องใช้ ไม่สามารถหางานท�าหรือนายจ้างใหม่ภายใน 30 วัน ท�าให้
งบประมาณ รวมถึงการขาดการเชื่อมโยงฐานข้อมูลที่เป็น มีสถานะการเข้าเมืองผิดกฎหมาย 3) กลุ่มแรงงานข้ามชาติ

278
ระบบเดียวกันของบุคคลทุกกลุ่ม นอกจากนี้ ในเวที ที่ได้รับอนุญาตท�างาน แต่ไม่เป็นผู้ประกันตนในระบบ
การประชุมสมัชชาสุขภาพได้มีข้อเสนอในการขับเคลื่อน ประกันสังคมหรือระบบประกันสุขภาพแรงงานต่างด้าว

การเข้าถึงสิทธิด้านสุขภาพของกลุ่มแรงงานข้ามชาติ เช่น อาทิ กลุ่มที่นายจ้างหลีกเลี่ยงไม่ส่งเงินสมทบเข้า
บูรณาการแรงงานข้ามชาติเข้าสู่นโยบายพัฒนาประเทศ ประกันสังคม หรือแรงงานไม่ต่ออายุบัตรประกันสุขภาพ
283
พัฒนาหลักประกันสุขภาพที่มีคุณภาพครอบคลุมแรงงาน 4) กลุ่มเด็กติดตามแรงงานข้ามชาติ ทั้งในกลุ่มที่ไม่มีเอกสาร

ข้ามชาติทุกกลุ่ม พัฒนาการบริการสุขภาพปฐมภูมิเชิงรุก หรือไม่ได้ซื้อหรือต่อประกันสุขภาพหรือสถานบริการ
และมีอาสาสมัครครอบคลุมแรงงานข้ามชาติ ตลอดจน ไม่จัดจ�าหน่ายหรือไม่ต่ออายุบัตรประกันสุขภาพ และ
284
พัฒนาฐานข้อมูลของแรงงานข้ามชาติให้เป็นมาตรฐาน เด็กที่มีปัญหาความล่าช้าในการจดทะเบียนการเกิดในช่วง

เดียวกันทั้งระบบ เป็นต้น 279
สถานการณ์การแพร่ระบาดของโรคโควิด 19 นอกจากนี้
285

001-234 V9 CS6.indd 70 3/14/23 8:40 PM