Page 215 - รายงานผลการดำเนินงานคณะกรรมการสิทธิมนุษยชนแห่งชาติ ชุดที่ 3 (วันที่ 26 พฤศจิกายน 2558 ถึง 25 พฤษภาคม 2564)

จากการตรวจเยี่ยมศูนย์ฝึกและอบรมฯ พบว่า ช่วยเหลือสนับสนุนให้พ่อแม่/ผู้ปกครองมีส่วนในการท�าแผน
สถิติการส่งเด็กและเยาวชนเข้ารับการอบรมที่ศูนย์ฝึกฯ และร่วมกิจกรรม นอกเหนือจากวันปฐมนิเทศ รวมถึง 1
ลดลงจากสถิติการส่งเด็กและเยาวชนเข้ารับการอบรม ให้มีการท�ากิจกรรมร่วมชุมชน ในลักษณะจิตอาสา เพื่อให้
ที่ศูนย์ฝึกฯ มีแนวโน้มลดลง อาจมีสาเหตุมาจาก เด็กไปปรับเปลี่ยนความคิดเชิงบวก รู้จักปรับตัวเข้ากับสังคม 2
การกระท�าความผิดลดลง หรืออาจเป็นเพราะมาตรการ ชุมชน/สังคมได้มีเห็นด้านบวกและยอมรับเด็กกลับเข้าสังคม
เบี่ยงเบนทางคดี ซึ่งหากเป็นเช่นนั้น ข้อน่ากังวลคือ กรณีการออกเอกสารรับรองของสถานพยาบาล กรณีจ�าเป็น 3
มาตรการอื่น ช่วยแก้ไข บ�าบัด ฟื้นฟูเด็กไปมาก/น้อยกว่ากัน ต้องเข้ารับการบ�าบัดรักษาเนื่องจากติดสารเสพติด บางแห่ง
อย่างไร สถิติการกระท�าความผิดเกี่ยวกับยาเสพติด สูงสุด ใช้เวลานานหลายเดือน-เกือบปี ท�าให้ไม่ได้เข้ารับ

ยกเว้นแห่งเดียวเท่านั้นที่สถิติสูงสุด เป็นความผิดต่อชีวิต การรักษาอย่างรวดเร็ว กรณีการเตรียมความพร้อมก่อนปล่อย 4
ลักษณะการกระท�าของเด็ก ส่วนหนึ่งมาจากอิทธิพล หากพบว่า ครอบครัวไม่มีความพร้อม ควรมีแผนรองรับ
แวดล้อม เช่น ชุมชน สังคมแวดล้อมมีความรุนแรง ในช่วงเตรียมความพร้อมก่อนปล่อย และในช่วงหลังปล่อย 5
เด็กย่อมซึมซับการใช้ความรุนแรง และมีโอกาสท�ามากขึ้น เช่น ดึงชุมชน โรงเรียน วัด เข้ามาช่วยเหลือดูแลเด็ก
ศูนย์ฝึกฯ ที่จัดตั้งไม่นาน ยังไม่มีความพร้อม เช่น การประสานกองทะเบียนประวัติอาชญากร ส�านักงาน
ยังขาดแคลนอัตราก�าลัง เจ้าหน้าที่ยังมีประสบการณ์ ต�ารวจแห่งชาติ บางแห่งด�าเนินการให้ บางแห่งใช้วิธีแนะน�า
การเรียนรู้ลักษณะนิสัยของเด็กในภูมิภาคไม่เพียงพอ เนื่องจากผู้ปกครองต้องการไปติดต่อเอง สถานพินิจฯ
แต่สังคมภายนอกมีความคาดหวังสูงไม่แตกต่างจากศูนย์ฝึกฯ ควรมีการประสานกองทะเบียนประวัติอาชญากรอย่างเป็นระบบ

ที่มีความพร้อม มีเด็กบางรายหลบหนีจากศูนย์ฝึกฯ
พบว่า เด็กมีความเครียดสะสมและเป็นห่วงพ่อ/แม่ที่มี บทสรุป จากการลงพื้นที่เก็บข้อมูลและตรวจเยี่ยม
ปัญหา กรณีการเตรียมความพร้อมก่อนปล่อย หากพบว่า สถานที่เสี่ยงต่อการละเมิดสิทธิเด็กและเยาวชนทั้งศูนย์ฝึก
ครอบครัวไม่มีความพร้อม ควรมีแผนรองรับในช่วง และอบรมเด็กและเยาวชน และสถานพินิจและคุ้มครอง
เตรียมความพร้อมความก่อนปล่อย และในช่วงหลังปล่อย เด็กและเยาวชน ของคณะอนุกรรมการด้านสิทธิเด็กและ
เช่น ดึงชุมชน โรงเรียน วัด เข้ามาช่วยเหลือดูแลเด็ก การศึกษา และเจ้าหน้าที่ส�านักงาน กสม. ตามประเด็น
เด็กจ�านวนมากที่กลับออกมาและตั้งใจศึกษาเล่าเรียน ที่ได้ก�าหนดจากการศึกษามาตรฐานการดูแลเด็กและ
จนจบการศึกษา แต่ไม่สามารถท�างาน/ประกอบอาชีพ เยาวชนที่ถูกลิดรอนสิทธิและเสรีภาพ ซึ่งจากข้อมูลที่ได้

สุจริตได้ เนื่องจากพบประวัติในทะเบียนประวัติอาชญากร ทั้งจากกฎหมาย ระเบียบ และแนวปฏิบัติของหน่วยงาน
ซึ่งการเปิดเผยประวัติ อาจขัดต่อหลักการที่ไม่ถือว่าอยู่ใน และความเห็นของเจ้าหน้าที่ที่เกี่ยวข้อง รวมทั้งปัญหาและ
ศูนย์ฝึกฯ มาตรการเบี่ยงเบนคืออื่น ๆ ไม่ถือว่าเป็นการ อุปสรรคในการปฏิบัติ ตลอดทั้งข้อมูลจากเด็กและเยาวชน ผลการดำาเนินงานที่สำาคัญ
ลงโทษ เนื่องจากกระท�าในขณะที่ยังมีวุฒิภาวะไม่เพียงพอ และจากโครงสร้างทางกายภาพของสถานที่ควบคุมอันเป็น
และเมื่อได้รับการฟื้นฟูแล้วย่อมมีความพร้อมที่จะกลับมาเป็น ปัจจัยพื้นฐานในการปกป้องคุ้มครองมิให้เด็กถูกละเมิด
“คนดี” ของสังคม ดังนั้น การหาพื้นที่ให้ “คนดี” ได้มีที่ยืน สิทธิมนุษยชน การบริการด้านการแพทย์และสาธารณสุข
ในสังคมจึงเป็นความจ�าเป็นอย่างยิ่ง ศูนย์ฝึกฯ หลายแห่ง สถานที่ให้ญาติมาเยี่ยม ความถี่และระยะเวลาการให้เข้าเยี่ยม
น�าแนวคิดและวิธีการของบ้านกาญจนาภิเษกมาปรับใช้ ความใกล้ชิดในการเยี่ยม การติดต่อกับโลกภายนอก ช่องทาง
ซึ่งเป็นการปรับใช้ได้เพียงบางกิจกรรม ภายใต้เงื่อนไขและ การร้องทุกข์/ร้องเรียน สันทนาการ พบว่า หน่วยงานมี

ข้อจ�ากัดที่แตกต่าง ระเบียบกฎเกณฑ์โครงสร้างทางกายภาพ และแนวทาง
ด�าเนินการที่เอื้อต่อการฟื้นฟูดูแลเด็กและเยาวชนมากขึ้น
จากการตรวจเยี่ยมสถานพินิจฯ พบว่า มีการประเมิน มีการจัดท�าคู่มือปฏิบัติงานของเจ้าหน้าที่แต่ก็ยังมีหลาย
เพื่อจัดท�าแผนฟื้นฟู โดยสัมภาษณ์ประวัติ ประเมินการศึกษา ประเด็นที่หน่วยงานก�าหนดนโยบายและเจ้าหน้าที่
และอาชีพ ประเมินสุขภาพ คัดกรองการใช้ยาเสพติด ผู้เกี่ยวข้องควรได้มีการปรับปรุงและพัฒนาระบบการฟื้นฟู
ประเมินสุขภาพจิต บางแห่งให้เด็กและเยาวชนมีส่วนร่วม ดูแลเด็กและเยาวชนให้กลับมาใช้ชีวิตในสังคมได้อย่าง
ควรให้เด็กและเยาวชนมีส่วนร่วมในการเลือกแนวทางการ ปกติสุข ต่อไป อาทิ ปัญหาที่ท�าให้เด็กกลับมากระท�า

บ�าบัด แก้ไข ฟื้นฟู ของตนเองมากขึ้น และพยายามเปิดโอกาส ความผิดซ�้า ปัญหาสภาพแวดล้อมและครอบครัวที่เด็ก

213