Page 52 - เอกสาร/สื่อเผยแพร่และขับเคลื่อนพัฒนาจากรายงานการศึกษาวิจัยในประเด็น “ธุรกิจกับสิทธิมนุษยชน”

๕๐

การตรวจสอบดานสิทธิมนุษยชนอยางรอบดาน (Human Rights Due Diligence: HRDD) เปนเครื่องมือที่ใช
สนับสนุนใหผูประการธุรกิจ หวงโซอุปทาน ตลอดจนหนวยงานภาครัฐ หรือเอกชนที่เกี่ยวของ ปฏิบัติตามมาตรฐานตาง ๆ
ที่ดําเนินการไดจริงและสามารถวัดผลได โดยเปนแนวทางหนึ่งที่หลักการ UNGP แนะนําใหดําเนินการในหลักการ
ขอที่ ๑๗ – ๒๒ กําหนดกรอบเพื่อใหผูประกอบการธุรกิจ หวงโซอุปทาน และหนวยงานรัฐ หรือเอกชนที่เกี่ยวของ ไดติดตาม
ประเด็นสิทธิมนุษยชนอยางจริงจัง แสดงความรับผิดชอบ โดยยึดหลักการปองกัน การลดความสูญเสีย และมีการประเมิน
ผลกะทบตอการละเมิดสิทธิมนุษยชนที่เกิดขึ้นอยางจริง และอาจเกิดขึ้นได พรอมการติดตามผลกระทบอยางใกลชิด
รวมถึงการสื่อสารตอสาธารณะ เพื่อใหแนใจวา ผูไดรับผลกระทบจะไดรับการดูแลและเยียวยาอยางใสใจ

กระบวนการ HRDD กําหนดใหการเคารพสิทธิมนุษยชนเปนความรับผิดชอบของผูประกอบการธุรกิจ หวงโซอุปทาน
และหนวยงานรัฐ หรือเอกชนที่เกี่ยวของ โดยตอง “รูและแสดง (know and show)” และเปนกระบวนการตอเนื่อง
ในการสรางความรับผิดชอบและการมีสวนรวมจากทุกฝายที่เกี่ยวของ โดยมี ๕ องคประกอบหลัก คือ

๑ การประกาศนโยบายและหลักการที่เคารพตอการเคารพสิทธิมนุษยชน โดยอธิบายตอสาธารณะวา
จะดําเนินการอยางไรในการคุมครองสิทธิมนุษยชนตอผูมีสวนไดสวนเสียภายในและภายนอก รวมถึง
การระบุความรับผิดชอบของผูที่เกี่ยวของในโครงสรางการทํางานของธุรกิจ
๒ การประเมินผลกระทบที่เกิดขึ้นจริง หรือมีแนวโนมอาจจะเกิดขึ้นจากกิจกรรม โดยพิจารณาวา
ใครที่ไดรับ/มีแนวโนมไดรับผลกระทบดานสิทธิมนุษยชนจากการดําเนินงาน ซึ่งธุรกิจจะตองทํางานรวมกัน
โดยตรงกับผูที่ไดรับหรืออาจจะไดรับผลกระทบ เชน พนักงาน/แรงงาน ผูจัดหาวัตถุดิบ นักลงทุน
ชุมชน ทองถิ่น เปนตน

๓ การบูรณาการนโยบายเขากับการประเมิน รวมถึงกลไกควบคุมภายในและภายนอก เมื่อมีการระบุปญหา
และจัดลําดับความสําคัญแลว ตองหาทางบรรเทาปญหาผานการบูรณาการ การเขาถึงการดําเนินงานตาง ๆ
โดยวิธีการขึ้นอยูกับประเด็น แตสวนใหญมักดําเนินการผานการใหความรูและฝกอบรมดวยเครื่องมือ
และกระบวนการตาง ๆ โดยประเด็นคาบเกี่ยวตั้งแตแรงงานไปจนถึงธรรมาภิบาลของสถานประกอบการธุรกิจ
หวงโซอุปทาน และหนวยงานรัฐ หรือเอกชนที่เกี่ยวของ หากมีการทํางานรวมกับผูมีสวนไดสวนเสียจะชวย
พัฒนานโยบายและกระบวนการตาง ๆ ไดครอบคลุมมากยิ่งขึ้น
๔ การติดตามและการรายงานผลการดําเนินงาน การรายงานทําใหผูมีสวนไดสวนเสียโดยเฉพาะอยางยิ่ง นักลงทุน
เขาใจวา ทําไมบริษัทจึงใหความสําคัญกับประเด็นสิทธิมนุษยชนและมีประโยชนตอผูใดบาง รวมทั้งการเผยแพร
รายงานการประเมินผลกระทบดานสิทธิมนุษยชน ซึ่งแสดงถึงความโปรงใสของการปฏิบัติงานของสถานประกอบ
การธุรกิจ หวงโซอุปทาน และหนวยงานรัฐ หรือเอกชนที่เกี่ยวของ

๕ การแกไขใหถูกตองและเยียวยา โดยหากพบวา เปนผูกอใหเกิดหรือมีสวนกอใหเกิดผลกระทบเชิงลบดาน
สิทธิมนุษยชน ควรแกไขใหถูกตอง หรือมีสวนรวมกับการแกไขผานกระบวนการที่ชอบธรรม โดยจัดตั้งหรือมีสวน
ในการจัดตั้งกลไกรับเรื่องรองเรียนสําหรับผูมีสวนไดสวนเสียที่อาจไดรับผลกระทบเชิงลบจากกิจกรรมของตนเอง
เพื่อใหเรื่องรองเรียนเหลานั้น ไดรับการจัดการอยางทันทวงที และมีการเยียวยาโดยตรง