Page 118 - รายงานผลการปฏิบัติงานคณะกรรมการสิทธิมนุษยชนแห่งชาติ ประจำปีงบประมาณ พ.ศ. 2563

รายงานผลการปฎิบัติงานคณะกรรมการสิทธิมนุษยชนแห่งชาติ 117
ประจ�าปีงบประมาณ พ.ศ. 2563

ของคณะกรรมการสิทธิมนุษยชนแห่งชาติ 2 คน เนื่องจาก การข่มขืนคือการใช้อวัยวะเพศชายล่วงล�้าผู้อื่นทางกาย ส่งผลให้
ความไม่พอใจวิธีด�าเนินการภายในที่ขัดขวางไม่ให้กรรมการรับ ผู้เสียหายที่ถูกล่วงละเมิดโดยการใช้อวัยวะอื่นหรือวัตถุต่าง ๆ
ค�าร้องนั้น ระเบียบคณะกรรมการสิทธิมนุษยชนแห่งชาติว่าด้วย ไม่ได้รับการเยียวยาตามกฎหมาย ได้ชี้แจงว่า กรณีรายงาน

หลักเกณฑ์และวิธีการในการตรวจสอบการละเมิดสิทธิมนุษยชน กล่าวอ้างว่าผู้กระท�าผิดในคดีใช้ก�าลังท�าร้ายทางเพศผู้มีอายุ
พ.ศ. 2561 ข้อ 13 (2) ก�าหนดให้การยื่นเรื่องร้องเรียนสามารถ ต�่ากว่า 18 ปี สามารถหลีกเลี่ยงการด�าเนินคดีหากประสบความ
ยื่นต่อกรรมการคนใดคนหนึ่งได้ การขัดขวางไม่ให้กรรมการ ส�าเร็จในการเข้าร่วมโครงการบ�าบัดฟื้นฟูนั้น ประมวลกฎหมาย
รับเรื่องร้องเรียนโดยตรงจึงไม่สามารถกระท�าได้ ส่วนท�างาน อาญา มาตรา 277 ที่แก้ไขเมื่อเดือนพฤษภาคม 2562 มิได้

กับภาคประชาสังคม คณะกรรมการสิทธิมนุษยชนแห่งชาติ ยกเว้นโทษการข่มขืนเด็ก แต่ในกรณีที่เด็กมีเพศสัมพันธ์กัน
ได้มีการด�าเนินงานร่วมกับภาคส่วนต่าง ๆ ตามเจตนารมณ์ โดยสมัครใจ กฎหมายให้ศาลมีอ�านาจพิจารณาให้มีการคุ้มครอง
ของพระราชบัญญัติประกอบรัฐธรรมนูญว่าด้วยคณะกรรมการ สวัสดิภาพเด็ก ทั้งเด็กผู้กระท�าและเด็กผู้ถูกกระท�า กรณีการ
สิทธิมนุษยชนแห่งชาติ พ.ศ. 2560 มาตรา 33 วรรคสอง และ แก้ไขนิยามการข่มขืนให้แคบลงโดยไม่รวมถึงการล่วงละเมิด

4) กรณีแต่งตั้งกรรมการเพื่อปฏิบัติหน้าที่ชั่วคราวและ ที่ใช้อวัยวะหรือวัตถุอื่นนั้นการล่วงละเมิดในลักษณะดังกล่าว
กระบวนการคัดเลือกคณะกรรมการสิทธิมนุษยชนแห่งชาติ ได้ถูกก�าหนดให้เป็นความผิดเกี่ยวกับการกระท�าอนาจารตาม บทที่
ชุดใหม่ควรเกิดขึ้นในปี 2560 นั้น กรณีการแต่งตั้งกรรมการ ประมวลกฎหมายอาญา มาตรา 278 วรรคสอง 3
เพื่อปฏิบัติหน้าที่ชั่วคราวเป็นไปตามกระบวนการที่ก�าหนด

ในพระราชบัญญัติประกอบรัฐธรรมนูญว่าด้วยคณะกรรมการ กรณีรายงานระบุว่า องค์กรที่ไม่ใช่องค์กรภาครัฐและ
สิทธิมนุษยชนแห่งชาติ พ.ศ. 2560 มาตรา 60 วรรคสาม ประกอบ สหประชาชาติรายงานว่า บุคคลที่มีความหลากหลายทางเพศ
มาตรา 22 ส่วนการสรรหา คณะกรรมการสิทธิมนุษยชน ถูกเลือกปฏิบัติในหลายภาคส่วน รวมทั้งในกระบวนการ
แห่งชาตินั้น ได้เริ่มด�าเนินการภายหลังพระราชบัญญัติประกอบ การเกณฑ์ทหาร ขณะถูกคุมขัง และจากนโยบายที่เคร่งครัด

รัฐธรรมนูญว่าด้วยคณะกรรมการสิทธิมนุษยชนแห่งชาติ มีผล เกี่ยวกับเครื่องแบบของโรงเรียนและมหาวิทยาลัย ซึ่งก�าหนด
ใช้บังคับ เช่น ออกระเบียบจดแจ้ง การรับจดแจ้งองค์กรเอกชน ให้นักเรียนนักศึกษาต้องสวมเครื่องแบบที่ตรงกับเพศก�าเนิด
ด้านสิทธิมนุษยชนและสภาวิชาชีพ ด�าเนินการจดแจ้ง จัดประชุม ผู้ที่ไม่ปฏิบัติตามระเบียบการแต่งกายของโรงเรียนหรือ
ผู้แทนองค์กรเอกชนและสภาวิชาชีพที่จดแจ้งเพื่อเลือกผู้แทน มหาวิทยาลัย อาจถูกปฏิเสธไม่ให้เอกสารแสดงการจบการ

เป็นกรรมการสรรหา เป็นต้น ทั้งนี้ คณะกรรมการสรรหาได้ ศึกษา ถูกลดเกรด หรือทั้งสองอย่าง ได้ชี้แจงว่า คณะกรรมการ
เริ่มกระบวนการสรรหาตั้งแต่วันที่ 17 พฤษภาคม 2561 จนถึง สิทธิมนุษยชนแห่งชาติ ได้มีข้อเสนอแนะไปยังสถานศึกษาและ
ปัจจุบัน หน่วยงานของรัฐที่เกี่ยวข้องขอให้พิจารณาแก้ไขกฎหรือระเบียบ
ข้อบังคับเกี่ยวกับการแต่งกายในการเข้าเรียน สอบ ฝึกปฏิบัติ

กรณีที่รายงานว่า องค์กรที่ไม่ใช่องค์กรภาครัฐยืนยันว่า งาน และการเข้ารับพระราชทานปริญญาบัตรให้สอดคล้อง
การข่มขืนเป็นปัญหาร้ายแรง และเห็นชอบต่อการแก้ไขเพิ่มเติม ตามพระราชบัญญัติความเท่าเทียมระหว่างเพศ พ.ศ. 2558
ประมวลกฎหมายอาญาในเดือนพฤษภาคม ซึ่งยกเลิกมาตรการ ซึ่งได้มีมหาวิทยาลัยจ�านวนหนึ่งยอมรับและด�าเนินการตามข้อ
ตามกฎหมายเดิมที่ผ่อนผันให้ผู้กระท�าผิดในคดีใช้ก�าลังท�าร้าย เสนอแนะดังกล่าวแล้ว กรณีรายงานระบุว่า การคุกคามทางเพศ

ทางเพศที่อายุต�่ากว่า 18 ปีสามารถหลีกเลี่ยงการด�าเนินคดี เป็นการกระท�าที่ผิดกฎหมายทั้งในภาครัฐและภาคเอกชน
ได้ด้วยการเลือกที่จะแต่งงานกับผู้เสียหาย การแก้ไขเพิ่มเติม ค�าจ�ากัดความตามกฎหมายของค�าว่าการคุกคามทางเพศมีความ
ดังกล่าวก�าหนดให้ผู้กระท�าผิดที่เป็นเยาวชนสามารถหลีกเลี่ยง คลุมเครือและท�าให้การด�าเนินคดีประเภทนี้เป็นเรื่องล�าบาก
การด�าเนินคดีได้ภายหลังส�าเร็จโครงการบ�าบัดแก้ไขฟื้นฟูที่ศาล ซึ่งท�าให้การบังคับใช้กฎหมายดังกล่าวไม่มีประสิทธิผล ได้ชี้แจง

เยาวชนและครอบครัวก�าหนดให้เข้าร่วมเท่านั้น อย่างไรก็ตาม ว่าประเด็นความคลุมเครือของค�าจ�ากัดความของการคุกคาม
องค์กรพัฒนาเอกชนแสดงความกังวลว่า การแก้ไขเพิ่มเติม ทางเพศนั้น เมื่อเดือนกุมภาพันธ์ 2558 ได้มีการแก้ไขเพิ่มเติม
ในครั้งนี้ได้ท�าให้ค�านิยามของการข่มขืนแคบลง โดยระบุว่า ประมวลกฎหมายอาญา มาตรา 397 ก�าหนดโทษส�าหรับการ