Page 157 - รายงานฉบับสมบูรณ์ โครงการศึกษาวิจัย เรื่อง การประเมินข้อมูลพื้นฐานระดับชาติด้านธุรกิจและสิทธิมนุษยชน : นโยบาย กฎหมาย และมาตรการที่เกี่ยวข้องกับการลงทุนของประเทศ
P. 157
3. ภาครัฐควรที่จะมีกลไกในการดูแลติดตามให้การออกกฎหมาย ระเบียบ ข้อบังคับต่าง ๆ มีการ
คำนึงถึงมิติทางด้านสิทธิมนุษยชนและไม่ได้มีการละเมิดสิทธิเกินจำเป็น ซึ่งเป็นกลไกที่สำคัญที่ช่วยในการ
คุ้มครองมิให้ภาครัฐเองเป็นผู้ละเมิดสิทธิผ่านการออกกฎระเบียบ ข้อบังคับ ข้อกฎหมายใด ๆ อย่างเกินความ
สมเหตุสมผล
4. ควรมีหน่วยงานที่พิจารณาความเหมาะสมในการตีความข้อจำกัดและข้อยกเว้นเรื่องสิทธิแห่ง
รัฐธรรมนูญในมาตรา 25 และ 26 เพื่อให้เกิดความชัดเจนในภาคปฏิบัติ
4.2.2 สิทธิผู้ถือหุ้น
ประเด็นปัญหาในส่วนของสิทธิผู้ถือหุ้น สามารถสรุปได้ดังนี้
ประเด็นปัญหาแรก คือ ปัญหาการอาศัยข้อมูลที่ไม่เท่าเทียมกัน หรือ ข้อมูลลวง เพื่อแสวงหา
ผลประโยชน์จากผู้ถือหุ้น เป็นปัญหาที่ถูกพิจารณาว่าสำคัญเนื่องจากเป็นปัญหาที่เกิดขึ้นบ่อย และบางครั้ง
ความเสียหายจะเกิดขึ้นในวงกว้าง (โดยพิจารณาจากจำนวนนักลงทุนที่ได้รับผลกระทบ) ซึ่งเกิดขึ้นได้หลาย
ลักษณะ เช่น การปกปิดข้อมูลไม่ส่งงบการเงินตามกำหนด การจงใจบิดเบือนข้อมูลฐานะการเงินของธุรกิจ การ
อาศัยข้อมูลภายในเพื่อความได้เปรียบในการซื้อขายหุ้น ตลอดจน การปล่อยข่าวลือต่าง ๆ เพื่อปั่นราคาหุ้นให้
แตกต่างไปจากราคาพื้นฐานที่ควรจะเป็น
ปัญหาที่สอง คือ ปัญหานักลงทุนรายย่อยมีสัดส่วนการลงทุนในระดับสูงเมื่อเทียบกับนักลงทุนกลุ่ม
กองทุน ประเด็นนี้เป็นประเด็นปัญหาพื้นฐานที่นำไปสู่ความเสี่ยงที่จะถูกละเมิดของผู้ถือหุ้น เนื่องจากนักลงทุน
รายย่อยมักจะมีเวลาและความชำนาญการในการลงทุนที่น้อยกว่าผู้ที่ทำงานมืออาชีพ เช่น ผู้บริหารกองทุนหุ้น
ดังนั้น การที่สัดส่วนการลงทุนของไทยในตลาดหุ้นยังดำเนินการอยู่ภายใต้การดูแลของนักลงทุนรายย่อย หรือก็
คือนักลงทุนดูแลด้วยตนเองจึงสะท้อนความเสี่ยงที่จะถูกละเมิดสิทธิผู้ถือหุ้นที่มากขึ้น
ปัญหาที่สาม คือ ปัญหาการโกงในลักษณะของแชร์ลูกโซ่ เป็นปัญหาที่มีขนาดใหญ่โดยพิจารณาจาก
ความเสียหายทางตัวเงินที่เกิดขึ้นและจำนวนผู้ที่ได้รับผลกระทบ เป็นปัญหาที่เกิดขึ้นจากการลงทุนที่ไม่ได้มี
กิจกรรมทางเศรษฐกิจที่แท้จริง แต่เป็นการต่อยอดเอาเงินของผู้ที่ลงทุนไปจ่ายยังผู้ลงทุนก่อนหน้าจนกระทั่งไม่
มีผู้ลงทุนรายใหม่เข้ามาลงทุนจึงเกิดการผิดนัดชำระหนี้ และกลายเป็นการลงทุนที่สูญเสียสำหรับผู้ที่ลงทุน
ตามมาที่หลัง ซึ่งมักจะมีจำนวนมากในลักษณะของการเป็นฐานปิระมิดที่จ่ายให้กับคนก่อน ๆ ด้านบน
ปัญหาที่สี่ คือ ปัญหาความซับซ้อนของการลงทุนสมัยใหม่ ซึ่งทำให้เกิดความเสี่ยงที่จะเป็นการโกงใน
ลักษณะของแชร์ลูกโซ่ แต่ในขณะเดียวกันก็อาจจะเป็นกรณีที่มีการลงทุนเกิดขึ้นอย่างแท้จริง แต่รูปแบบการ
ลงทุนมีความเสี่ยงค่อนข้างสูง และเป็นธุรกิจสมัยใหม่ที่เข้าใจได้ยาก แม้กระทั่งกลไกการกำกับดูแลก็ยังไม่มี
ความชัดเจน อาทิ เช่น การลงทุนในสกุลเงิน Cryptocurrency (Initial Coin Offering) การลงทุนผ่านระบบ
คราวด์ฟันดิง (crowdfunding) การลงทุนในรูปแบบคราวด์ซอสซิ่ง (crowdsourcing) เป็นต้น ปัญหาของการ
97