Page 155 - รายงานฉบับสมบูรณ์ โครงการศึกษาวิจัย เรื่อง การประเมินข้อมูลพื้นฐานระดับชาติด้านธุรกิจและสิทธิมนุษยชน : นโยบาย กฎหมาย และมาตรการที่เกี่ยวข้องกับการลงทุนของประเทศ
P. 155
ร่วม การสร้างงานหรือการแบ่งปัน
ผลประโยชน์
4.2 ช่องว่างและกลไกการคุ้มครองทางด้านสิทธิมนุษยชนและการประกอบธุรกิจของภาครัฐที่
ควรจะเป็น
ในส่วนนี้จะเป็นการอธิบายถึงประเด็นปัญหาที่สำคัญของรัฐธรรมนูญแห่งราชอาณาจักรไทย
พุทธศักราช 2560 และปัญหาของแต่ละสิทธิ และวิเคราะห์เชื่อมโยงไปถึงกลไกของภาครัฐที่ควรจะเป็น ซึ่งมี
รายละเอียด ดังนี้
4.2.1 รัฐธรรมนูญแห่งราชอาณาจักรไทย พุทธศักราช 2560
ช่องว่างในการคุ้มครองด้านสิทธิมนุษยชนและการประกอบธุรกิจ สามารถที่จะสรุปได้ดังนี้
ช่องว่างกลุ่มแรก เป็นช่องว่างที่เกิดขึ้นจากขอบเขตอำนาจการบังคับใช้ของรัฐธรรมนูญ ซึ่งให้ความ
คุ้มครองเฉพาะคนไทยที่อยู่ในประเทศไทยเป็นสำคัญ จึงส่งผลทำให้
1. ขอบเขตการครอบคลุมไม่ถึงคนต่างด้าวที่ทำงานในไทย โดยคนต่างด้าวที่ทำงานในไทยจะได้รับการ
คุ้มครองเฉพาะที่มีบทบัญญัติเอาไว้ในกฎหมายที่ชัดเจนเท่านั้น อาทิ เช่น กฎหมายแรงงานที่ไม่มีการเลือก
ปฏิบัติระหว่างแรงงานไทยและแรงงานต่างด้าว
2. ขอบเขตเชิงพื้นที่จะไม่มีอำนาจบังคับใช้นอกราชอาณาจักร ซึ่งจะทำให้เกิดปัญหาการละเมิดสิทธิใน
ส่วนที่เกี่ยวข้องกับการดำเนินธุรกิจได้ใน 2 รูปแบบ คือ ธุรกิจไทยที่ไปลงทุนในต่างประเทศมีการละเมิดสิทธิ
มนุษยชนในต่างประเทศ และ คนไทยที่ทำงานอยู่ต่างประเทศถูกละเมิดสิทธิมนุษยชนภายใต้กฎระเบียบ ข้อ
กฎหมาย หรือข้อกำหนดต่างประเทศ ซึ่งทั้งสองกรณี กลไกการคุ้มครองจะขึ้นอยู่กับกฎหมายของต่างประเทศ
ในการคุ้มครองสิทธิ หากต่างประเทศมีกลไกการคุ้มครองที่ค่อนข้างเข้มแข็ง เช่นในกรณีของกลุ่มประเทศที่
พัฒนาแล้ว ก็อาจจะมีปัญหาไม่มากนัก อาจจะมีปัญหาการเลือกปฏิบัติระหว่างแรงงานท้องถิ่นกับแรงงานต่าง
ด้าวที่รวมคนไทยเข้าไป หรือมีปัญหาการเข้าไม่ถึงกลไกการคุ้มครองช่วยเหลือ เนื่องจากปัญหาอุปสรรค
ทางด้านภาษา หรือมีการลักลอบเข้าไปทำงานแบบผิดกฎหมาย แต่ในกรณีของกลุ่มประเทศที่กำลังพัฒนา
หรือด้อยพัฒนาอาจจะมีปัญหาที่มากขึ้น เนื่องจากกลไกการคุ้มครองด้านสิทธิมนุษยชนมีอยู่อย่างจำกัด และ
ธุรกิจโดยมากมักจะเลือกดำเนินการภายใต้ขอบเขตการคุ้มครองที่จำกัดนั้น ๆ
ช่องว่างในกลุ่มที่สอง เกิดขึ้นจากสาระสำคัญของบทบัญญัติตามรัฐธรรมนูญตามมาตรา 25 และ
มาตรา 26 ซึ่งมีประเด็นช่องว่างที่สำคัญ ดังนี้
1. แม้ว่าการกำหนดสิทธิในรูปแบบของข้อจำกัด (negative list) จะทำให้สิทธิที่ไม่ถูกระงับทั้งหมด
ได้รับการคุ้มครองตามกฎหมาย แต่การที่ไม่ระบุสิทธิเอาไว้อย่างชัดเจนก็อาจจะทำให้เกิดปัญหาในแง่ปฏิบัติ
95
