Page 39 - รายงานผลการประเมินสถานการณ์ด้านสิทธิมนุษยชนของประเทศไทย ปี 2561
P. 39
รายงานผลการประเมินสถานการณ์ด้านสิทธิมนุษยชนของประเทศไทย ปี ๒๕๖๑
๒. สิทธิและเสรีภาพท่ี่พึงได้รับการคุ้มครองของไทย
๒.๑ สิทธิและเสรีภาพที่ได้รับการรับรองตามรัฐธรรมนูญแห่งราชอาณาจักรไทย
สิทธิและเสรีภาพท่ี่ได้รับการรับรองในรัฐธรรมนูญแห่งราชอาณาจักรไทย พุทธศักราช ๒๕๖๐ ปรากฏอยู่ในบทบัญญัติ
๑
หลายส่วน บทบัญญัติหลักปรากฏในหมวดที่ ๑ บททั่วไป และหมวดที่ ๓ สิทธิและเสรีภาพของปวงชนชาวไทย นอกจากนี้
ยังมีปรากฏในส่วนท่ี่เกี่ยวกับหน้าที่ของรัฐในหมวดท่ี่ ๕ และแนวนโยบายแห่งรัฐในหมวดท่ี่ ๖ ดังนี้
หมวดที่ ๑ บท ทั่วไป • ศักดิ์ศรีความเป็นมนุษย์สิทธิเสรีภาพและความเสมอภาคของบุคคลย่อมได้รับความคุ้มครอง
หมวดที่ ๓ สิทธิ (มาตรา ๔)
และเสรีภาพของปวงชน • สิทธิและเสรีภาพของปวงชนชาวไทย นอกจากที่บัญญัติคุ้มครองไว้เป็นการเฉพาะในรัฐธรรมนูญแล้ว
ชาวไทย (มาตรา ๒๕-๔๙) การใดที่มิได้ห้ามหรือจ�ากัดไว้ในรัฐธรรมนูญหรือในกฎหมายอื่น ๆ บุคคลย่อมมีสิทธิและเสรีภาพที่จะ
ท�าการนั้นได้ และได้รับความคุ้มครองตามรัฐธรรมนูญ ตราบเท่าที่การใช้สิทธิหรือเสรีภาพเช่นว่านั้น
ไม่กระทบกระเทือน หรือเป็นอันตรายต่อความมั่นคงของรัฐ ความสงบเรียบร้อย หรือศีลธรรมอันดี
ของประชาชน และไม่ละเมิดสิทธิหรือเสรีภาพของบุคคลอื่น (มาตรา ๒๕)
• การตรากฎหมายที่มีผลเป็นการจ�ากัดสิทธิหรือเสรีภาพของบุคคลต้องเป็นไปตามเงื่อนไขในรัฐธรรมนูญ
ไม่ขัดต่อหลักนิติธรรม ไม่เพิ่มภาระหรือจ�ากัดสิทธิหรือเสรีภาพเกินสมควรแก่เหตุ และจะกระทบศักดิ์ศรี
ความเป็นมนุษย์ของบุคคลมิได้ รวมทั้งต้องระบุเหตุผลความจ�าเป็นในการจ�ากัดสิทธิและเสรีภาพไว้ด้วย
ทั้งนี้ต้องมีผลใช้บังคับเป็นการทั่วไป (มาตรา ๒๖)
• บุคคลย่อมเสมอกันในกฎหมาย สิทธิและเสรีภาพได้รับความคุ้มครองตามกฎหมายเท่าเทียมกัน
ชายและหญิงเท่าเทียมกัน ห้ามเลือกปฏิบัติโดยไม่เป็นธรรมต่อบุคคลโดยเหตุต่าง ๆ มาตรการที่รัฐ
ก�าหนดขึ้นเพื่อขจัดอุปสรรค หรือส่งเสริมให้บุคคลสามารถใช้สิทธิหรือเสรีภาพได้เช่นเดียวกับบุคคลอื่น
ไม่ถือเป็นการเลือกปฏิบัติโดยไม่เป็นธรรม เจ้าหน้าที่รัฐอาจจะถูกจ�ากัดสิทธิและเสรีภาพในส่วนที่เกี่ยวกับ
การเมือง สมรรถภาพ วินัย จริยธรรม (มาตรา ๒๗)
• สิทธิและเสรีภาพในชีวิตและร่างกาย (มาตรา ๒๘)
• สิทธิในกระบวนการยุติธรรม (มาตรา ๒๙)
• สิทธิในการไม่ถูกเกณฑ์แรงงานในภาวะทั่วไปยกเว้นภาวะที่ไม่ปกติ (มาตรา ๓๐)
• เสรีภาพในการถือศาสนา (มาตรา ๓๑)
• สิทธิในความเป็นอยู่ส่วนตัว (มาตรา ๓๒)
• เสรีภาพในเคหะสถาน (มาตรา ๓๓)
• เสรีภาพในการแสดงออกซึ่งความคิดเห็นและเสรีภาพทางวิชาการ (มาตรา ๓๔)
• เสรีภาพสื่อมวลชน (มาตรา ๓๕)
• เสรีภาพในการติดต่อสื่อสาร (มาตรา ๓๖)
• สิทธิในทรัพย์สินและการสืบมรดก (มาตรา ๓๗)
• เสรีภาพการเดินทางและการเลือกถิ่นที่อยู่ (มาตรา ๓๘)
• เสรีภาพในการประกอบอาชีพ (มาตรา ๔๐)
• สิทธิของบุคคลและชุมชนในการรับทราบและเข้าถึงข้อมูล หรือข่าวสารสาธารณะ การเสนอ
เรื่องร้องทุกข์ต่อหน่วยงานของรัฐ และได้รับแจ้งผลการพิจารณาโดยเร็ว การฟ้องหน่วยงาน
ของรัฐให้รับผิดเนื่องจากการกระท�าหรือการละเว้นการกระท�าของข้าราชการ พนักงาน
หรือลูกจ้างของหน่วยงานของรัฐ (มาตรา ๔๑)
• เสรีภาพในการรวมกันเป็นสมาคม สหกรณ์ สหภาพ องค์กร ชุมชน หรือหมู่คณะ (มาตรา ๔๒)
• สิทธิของบุคคลและชุมชนในการรักษาดูแลจารีตท้องถิ่นอันดีงาม ในการจัดการ บ�ารุง ใช้ประโยชน์
ทรัพยากรธรรมชาติ สิ่งแวดล้อม และความหลากหลายทางชีวภาพอย่างยั่งยืน การเข้าช่ื่อกันเสนอแนะรัฐ
การจัดระบบสวัสดิการชุมชน (มาตรา ๔๓)
38
๑ รัฐธรรมนูญแห่งราชอาณาจักรไทย พุทธศักราช ๒๕๖๐ ประกาศใช้เมื่อวันที่ ๖ เมษายน ๒๕๖๐.
