Page 561 - รายงานวิจัยฉบับสมบูรณ์ เรื่อง กฎหมายว่าด้วยความเสมอภาคและการไม่เลือกปฏิบัติ
P. 561
537
เป็นพิเศษที่สอดคล๎องกับข๎อบัญญัติของหลักการฉบับนี้ และมีความจําเป็นในการคุ๎มครองสิทธิมนุษยชนของ
บุคคลซึ่งเจ็บปุวยทางจิตหรือปัจเจกบุคคลอื่น
พระราชบัญญัติสุขภาพจิต พ.ศ. 2551
หมวด 2 สิทธิผู๎ปุวย
มาตรา 15 ผู๎ปุวยยํอมมีสิทธิดังตํอไปนี้
....
(4) ได๎รับการคุ๎มครองในระบบประกันสุขภาพและประกันสังคมและระบบอื่นๆของรัฐอยํางเสมอ
ภาคและเทําเทียมกัน
เมื่อเปรียบเทียบพระราชบัญญัติสุขภาพจิต พ.ศ. 2551 กับ หลักการวําด๎วยการคุ๎มครองผู๎ปุวยทาง
จิตและการปรับปรุงการดูแลสุขภาพจิต รับรองโดยข๎อมติสมัชชาใหญํแหํงสหประชาชาติที่ 46/119 จะเห็น
ได๎วํา หลักการห๎ามเลือกปฏิบัติตํอผู๎ปุวยทางจิตซึ่งได๎รับการเน๎นย้ําตามข๎อมติดังกลําวนั้น ปรากฏใน
พระราชบัญญัติสุขภาพจิตเฉพาะในสํวนของมาตรา 15 ที่รับรองสิทธิผู๎ปุวยในการได๎รับความคุ๎มครองใน
ระบบประกันสุขภาพ ประกันสังคม และระบบอื่นของรัฐอยําง “เสมอภาคและเทําเทียมกัน” ซึ่งกฎหมาย
ฉบับนี้ยังคงมีปัญหาความครอบคลุมในมิติของการเลือกปฏิบัติ เชํน
- ปัญหาการตีความวํา “ระบบอื่นๆของรัฐ” มีความหมายเพียงใด ทั้งนี้หากตีความสอดคล๎องไป
ในทางเดียวกับ ระบบอื่นๆในมาตรา 15(4) นี้จะเห็นได๎วํา คําวํา ระบบอื่นๆ หมายถึงระบบเกี่ยวกับการ
สาธารณะสุข เชํนเดียวกับ “ระบบประกันสุขภาพและประกันสังคม” ดังนั้น ระบบอื่นๆ จะครอบคลุมระบบ
เชํน ระบบสวัสดิการข๎าราชการ ระบบบริการสาธารณสุขของพนักงานองค์กรปกครองสํวนท๎องถิ่น เป็นต๎น
ดังนั้นจะเห็นได๎วํา หลักความเสมอภาคและเทําเทียมกันตามมาตรา 15 (4) นี้มีขอบเขตจํากัดเฉพาะความ
เสมอภาคและเทําเทียมสําหรับผู๎ปุวยทางจิต ในมิติของบริการสาธารณสุขเทํานั้น ไมํครอบคลุมถึง “บริการ
อื่นๆของภาครัฐ” ด๎วย นอกจากนี้ยังไมํครอบคลุมบริการอื่นของภาคเอกชน
- แม๎วําพระราชบัญญัติสุขภาพจิต พ.ศ. 2551 มีขอบเขตด๎านเหตุแหํงการเลือกปฏิบัติอยําง
เฉพาะเจาะจงตํอผู๎ปุวยทางจิต แตํสําหรับมิติของการเลือกปฏิบัตินั้น กําหนดไว๎เฉพาะในด๎านการระบบ
บริการสาธารณสุขเทํานั้น ไมํครอบคลุมมิติอื่นๆ เชํน การจ๎างแรงงาน การศึกษา การซื้อสินค๎าบริการ เป็น
ต๎น อยํางไรก็ตาม หากผู๎ปุวยทางจิตเข๎าองค์ประกอบของคนพิการตามกฎหมายเกี่ยวกับคนพิการแล๎ว ก็จะ
ได๎รับความคุ๎มครองตามกฎหมาย แตํหากผู๎ปุวยทางจิตนั้นไมํเข๎าองค์ประกอบของคนพิการ ก็จะไมํมี
กฎหมายคุ๎มครองการเลือกปฏิบัติตํอบุคคลกลุํมนี้ในมิติอื่นๆนอกเหนือจากระบบบริการสาธารณสุขดังกลําว
