Page 88 - รายงานการประเมินสถานการณ์สิทธิมนุษยชนในประเทศไทย ประจำปี 2558

รายงานการประเมินสถานการณ์สิทธิมนุษยชนในประเทศไทย ปี ๒๕๕๘

๓.๒.๕ สถานการณ์สิทธิมนุษยชนในพื้นที่จังหวัดชายแดนภาคใต้

๑ หลักการด้านสิทธิมนุษยชน

กติการะหว่างประเทศว่าด้วยสิทธิพลเมืองและสิทธิทางการเมือง (International Covenant on Civil and Political Rights :
ICCPR) ให้การรับรองสิทธิพลเมืองและสิทธิทางการเมือง ได้แก่ สิทธิในการมีชีวิตอยู่ เสรีภาพจากการถูกทรมาน การห้ามบุคคลมิให้ตก
อยู่ในภาวะเยี่ยงทาส การห้ามบุคคลมิให้ถูกจับกุมตามอ�าเภอใจ การปฏิบัติต่อผู้ถูกลิดรอนเสรีภาพอย่างมีมนุษยธรรม ความเสมอภาค
ของบุคคลภายใต้กฎหมาย การห้ามมิให้มีการบังคับใช้กฎหมายอาญาย้อนหลัง สิทธิการได้รับรองเป็นบุคคลตามกฎหมาย การ
ห้ามแทรกแซงความเป็นส่วนตัว การคุ้มครองเสรีภาพทางความคิด เสรีภาพในการแสดงความคิดเห็นและการแสดงออก
เป็นต้น ประเทศไทยได้เข้าเป็นภาคีกติกา ICCPR โดยการภาคยานุวัติ เมื่อวันที่ ๒๙ ตุลาคม ๒๕๓๙ และมีผลใช้บังคับกับ
ประเทศไทย เมื่อวันที่ ๓๐ มกราคม ๒๕๔๐ โดยไม่มีการตั้งข้อสงวน แต่ได้ท�าค�าแถลงตีความไว้ ๔ ประเด็น ได้แก่ (๑)
ข้อบทที่ ๑ วรรค ๑ เรื่องการใช้สิทธิในการก�าหนดเจตจ�านงของตนเอง การก�าหนดสถานะทางการเมือง การด�าเนินการ
ทางเศรษฐกิจ สังคม และวัฒนธรรมอย่างเสรี (๒) ข้อบทที่ ๖ วรรค ๕ การพิพากษาประหารชีวิตบุคคลอายุต�่ากว่า ๑๘ ปี (๓) ข้อบทที่
๙ วรรค ๓ ระยะเวลาในการน�าผู้ถูกจับกุมไปศาล และ (๔) ข้อบทที่ ๒๐ วรรค ๑ การห้ามโฆษณาชวนเชื่อเพื่อสงคราม โดยต่อมา
ประเทศไทยได้ถอนค�าแถลงตีความข้อบทที่ ๖ วรรค ๕ และข้อบทที่ ๙ วรรค ๓ มีผลตั้งแต่ ๖ กรกฎาคม ๒๕๕๕

อนุสัญญาต่อต้านการทรมาน และการประติบัติ หรือการลงโทษอื่น ของค�าว่าการเลือกปฏิบัติต่อสตรี (discrimination against
ที่โหดร้าย ไร้มนุษยธรรมหรือที่ย�่ายีศักดิ์ศรี (CAT) ซึ่งมุ่งประสงค์ women) พันธกรณีของรัฐภาคีมาตรการที่รัฐภาคี
ในการระงับและยับยั้งการกระท�าการทรมานและทารุณกรรม ต้องด�าเนินการเพื่อสนับสนุนความก้าวหน้าของสตรี มาตรการ
ในทุกรูปแบบและทุกสถานการณ์ และให้มีการจัดตั้งคณะกรรมการ เร่งด่วนชั่วคราวเพื่อสร้างความเท่าเทียมกันระหว่าง
ต่อต้านการทรมานขึ้น เพื่อดูแลไม่ให้มีการกระท�าการทรมานใน บุรุษและสตรีอย่างแท้จริง การปรับรูปแบบทางสังคม
รัฐภาคี และให้รัฐภาคีออกมาตรการทางกฎหมายหรือมาตรการต่าง ๆ และวัฒนธรรมเพื่อให้เอื้อต่อการขจัดการเลือกปฏิบัติต่อสตรี บทที่ ๓ สถานการณ์สิทธิพลเมืองและสิทธิทางการเมือง
ที่จ�าเป็นเพื่อป้องกันไม่ให้มีการกระท�าการทรมานในประเทศตน การสร้างความเท่าเทียมกันระหว่างบุรุษและสตรีในด้าน
ประเทศไทยได้เข้าเป็นภาคีอนุสัญญาต่อต้านการทรมานฯ โดย การเมืองและการด�ารงชีวิต (public life) ทั้งในระดับ
การภาคยานุวัติเมื่อวันที่ ๒ ตุลาคม ๒๕๕๐ และมีผลบังคับใช้ ประเทศและระหว่างประเทศ เช่น สิทธิในการเลือกตั้ง
กับประเทศไทยตั้งแต่วันที่ ๑ พฤศจิกายน ๒๕๕๐ การสนับสนุนให้ด�ารงต�าแหน่งที่ส�าคัญ ความเท่าเทียมกัน

อนุสัญญาว่าด้วยสิทธิเด็ก (CRC) ได้ประกันสิทธิของเด็กโดยเน้น ในกฎหมายว่าด้วยสัญชาติ และการศึกษาการที่สตรีจะได้รับ
หลักพื้นฐาน ๔ ประการ ได้แก่ (๑) การห้ามเลือกประติบัติต่อเด็ก การดูแลทางเศรษฐกิจ โดยได้รับความเท่าเทียมกันในด้าน
และการให้ความส�าคัญแก่เด็กทุกคนอย่างเท่าเทียม โดยไม่ สิทธิและโอกาสที่จะได้รับการจ้างงานและสิทธิด้านแรงงาน
ค�านึงถึงความแตกต่างของเด็ก ในเรื่องเชื้อชาติ สีผิว เพศ ภาษา รวมถึงการป้องกันความรุนแรงต่อสตรี ในสถานที่ท�างาน
ศาสนา ความคิดเห็นทางการเมือง ชาติพันธุ์ หรือสังคม ทรัพย์สิน การให้ความส�าคัญแก่สตรีในชนบท ทั้งในด้านแรงงานและ
ความทุพพลภาพ การเกิด หรือสถานะอื่นๆ ของเด็ก หรือบิดามารดา ความเป็นอยู่ ความเท่าเทียมกันของบุรุษและสตรีในด้าน
หรือผู้ปกครองทางกฎหมาย ทั้งนี้ เพื่อให้เด็กมีโอกาสที่เท่าเทียมกัน กฎหมาย โดยเฉพาะในด้านกฎหมายแพ่ง และกฎหมาย
(๒) การกระท�าหรือการด�าเนินการทั้งหลายต้องค�านึงถึงประโยชน์ ครอบครัว
สูงสุดของเด็กเป็นอันดับแรก (๓) สิทธิในการมีชีวิต การอยู่รอด และ รัฐธรรมนูญแห่งราชอาณาจักรไทย พุทธศักราช ๒๕๕๐ และ
การพัฒนาทางด้านจิตใจ อารมณ์ สังคม และ (๔) สิทธิในการแสดง พุทธศักราช ๒๕๕๗ (ฉบับชั่วคราว) ได้ให้ความคุ้มครองศักดิ์ศรี
ความคิดเห็นของเด็ก และการให้ความส�าคัญกับความคิด ตลอดจน ความเป็นมนุษย์ สิทธิ เสรีภาพ และความเสมอภาคของบุคคล
พิธีสารเลือกรับฯ เรื่อง ความเกี่ยวพันของเด็กในความขัดแย้งกัน โดยที่รัฐธรรมนูญแห่งราชอาณาจักรไทย พุทธศักราช ๒๕๕๐
ด้วยอาวุธที่รัฐจะต้องมีมาตรการ ป้องกัน ติดตาม คุ้มครองไม่ให้ ได้บัญญัติหลักการส�าคัญ ๆ หลายประการ ที่ให้การคุ้มครอง
เด็กเข้าไปอยู่ในสถานการณ์ความขัดแย้ง หรือสถานการณ์การสู้รบ สิทธิของประชาชน อาทิ การรับรองสิทธิและเสรีภาพในชีวิต

อนุสัญญาว่าด้วยการขจัดการเลือกประติบัติต่อสตรีในทุกรูปแบบ และร่างกาย การห้ามการทรมาน ทารุณกรรม หรือการลงโทษ
(CEDAW) ซึ่งมุ่งประสงค์ในการขจัดการเลือกปฏิบัติต่อสตรีทุกรูปแบบ ด้วยวิธีการโหดร้ายหรือไร้มนุษยธรรม สิทธิในกระบวนการ
รวมทั้งการประกันว่าสตรีและบุรุษมีสิทธิที่จะได้รับการปฏิบัติ ยุติธรรม เป็นต้น
และดูแลจากรัฐอย่างเสมอภาคกัน การก�าหนดค�าจ�ากัดความ

58