Page 121 - รายงานการประเมินสถานการณ์สิทธิมนุษยชนในประเทศไทย ประจำปี 2558
P. 121
รายงานการประเมินสถานการณ์สิทธิมนุษยชนในประเทศ ปี ๒๕๕๘
ภาพรวมเกี่ยวกับสถานการณ์การเข้าถึงสิทธิในการรับบริการด้านสุขภาพของประเทศไทย จากข้อมูลในปี ๒๕๕๘ ประชากรไทยทั่วทั้งประเทศ
พบว่า คนไทยเข้าถึงสิทธิในการรับบริการด้านสุขภาพโดยเป็นผู้มีสิทธิในระบบหลักประกันสุขภาพถ้วนหน้า (UHC) คิดเป็นร้อยละ ๙๙.๙๒
จากจ�านวนประชากรทั้งหมด ๖๕.๕๘ ล้านคน โดยรัฐบาลได้จัดสรรงบประมาณสนับสนุนการจัดการบริการด้านสาธารณสุขผ่านกองทุนหลัก
ประกันสุขภาพแห่งชาติ เป็นจ�านวนเงิน ๑๕๓,๑๕๑ ล้านบาท ซึ่งคิดเป็นอัตราเหมาจ่ายเฉลี่ย ๒,๘๙๕ บาทต่อหัวของประชากรผู้มีสิทธิตาม
พระราชบัญญัติหลักประกันสุขภาพแห่งชาติ พ.ศ. ๒๕๔๘ จากการจ�าแนกตามประเภทสิทธิในการรับบริการสุขภาพตามสิทธิของตน พบว่า
เป็นผู้มีสิทธิตามระบบประกันสุขภาพแห่งชาติ ร้อยละ ๗๓.๘๒ เป็นผู้มีสิทธิตามระบบประกันสังคม ร้อยละ ๑๖.๙๒ เป็นผู้มีสิทธิตามระบบ
สวัสดิการข้าราชการ/รัฐวิสาหกิจ ร้อยละ ๗.๔๓ เป็นผู้ที่อยู่ในระบบอื่นๆ ร้อยละ ๐.๗๔ และเป็นผู้ที่ยังไม่ได้ลงทะเบียนสิทธิในหลักประกันใด ๆ
ร้อยละ ๑.๐๙ ๑๒๘ โดยในปี ๒๕๕๘ ส�านักงานสถิติแห่งชาติได้ส�ารวจอนามัยและสวัสดิการเกี่ยวกับการรับสวัสดิการค่ารักษาพยาบาลของ
ประเทศไทย พบว่า ประชากรไทยได้รับสวัสดิการค่ารักษาพยาบาลผ่านระบบหลักประกันสุขภาพแห่งชาติ (บัตรประกันสุขภาพ) ร้อยละ
๗๕.๔ ได้รับสวัสดิการค่ารักษาพยาบาลผ่านระบบประกันสังคม ร้อยละ ๑๖.๔ และได้รับสวัสดิการผ่านระบบสวัสดิการข้าราชการ/ข้าราชการ
บ�านาญ ร้อยละ ๗.๕ นอกจากนี้ ยังพบว่าประชากรร้อยละ ๖.๗ รับสวัสดิการค่ารักษาพยาบาลผ่านการประกันสุขภาพกับบริษัทประกัน
ซึ่งถือเป็นสวัสดิการที่มิใช่ของรัฐ ๑๒๙
ในเรื่องของการเข้าถึงสิทธิทางด้านสุขภาพในระบบหลักประกัน ส่วนสถานการณ์ด้านสิทธิด้านสุขภาพในกลุ่มวัยรุ่น มีประเด็น
สุขภาพแห่งชาติ พบว่า เป็นผู้มีสิทธิลงทะเบียนเข้ารับบริการสุขภาพ ที่เกี่ยวกับการตั้งครรภ์และการยุติการตั้งครรภ์ของวัยรุ่น โดยกลุ่ม
ในหน่วยบริการสาธารณสุข สังกัดกระทรวงสาธารณสุข ร้อยละ วัยรุ่นไทยมีอัตราการคลอดสูงกว่ากลุ่มวัยรุ่นของประเทศอื่น ๆ
๘๘.๑๙ จากหน่วยบริการสาธารณสุขนอกสังกัดกระทรวงสาธารณสุข ในภูมิภาคเอเชียและแปซิฟิก ซึ่งมีค่าเฉลี่ย ๓๕ รายต่อประชากร
ร้อยละ ๕.๐๒ และหน่วยงานของเอกชนร้อยละ ๖.๗๙ โดยหน่วย ๑,๐๐๐ คน ในวัยเดียวกัน (UNFPA State of World Population) ๑๓๓
บริการปฐมภูมิในสังกัดของกระทรวงสาธารณสุขมีเพียงร้อยละ ซึ่งในปี ๒๕๕๖ อัตราการคลอดของวัยรุ่นไทยอายุ ๑๕-๑๙ ปี
๕.๔๘ ของหน่วยบริการปฐมภูมินอกสังกัดกระทรวงสาธารณสุข (ต�่ากว่า ๒๐ ปี) อยู่ที่ ๕๑.๒ รายต่อประชากร ๑,๐๐๐ คน
และอยู่ในสังกัดเอกชน และมีหน่วยบริการประจ�านอกสังกัด ในช่วงอายุ ๑๕-๑๙ ปี โดยพบว่า วัยรุ่นที่มีอายุต�่ากว่า ๒๐ ปี
กระทรวงสาธารณสุข ร้อยละ ๖ และหน่วยบริการประจ�าของเอกชน มีการคลอดบุตรรวมทั้งสิ้นจ�านวน ๑๒๕,๓๗๑ ราย หรือคิดเป็น
ร้อยละ ๑๙.๕๙ ส่วนหน่วยบริการรับส่งตัวเป็นหน่วยบริการนอก ร้อยละ ๑๖.๘ จากการคลอดทั้งหมดจ�านวน ๗๔๘,๐๖๗ ราย
สังกัดกระทรวงสาธารณสุข ร้อยละ ๙ และเป็นหน่วยบริการเอกชน ซึ่งเพิ่มขึ้นร้อยละ ๑๑.๒๗ เทียบจากการคลอดบุตรของวัยรุ่น
ร้อยละ ๗ นอกจากนี้ องค์กรปกครองส่วนท้องถิ่นยังได้มีส่วนร่วม จ�านวน ๑๑๒,๖๗๕ ราย ในปี พ.ศ. ๒๕๔๗ อีกทั้งยังพบว่า
ในการพัฒนากองทุนหลักประกันสุขภาพแห่งชาติ ร้อยละ ๙๙.๗๙ กลุ่มวัยรุ่นที่ตั้งครรภ์และคลอดบุตร เป็นการคลอดซ�้าจ�านวน
ของจ�านวนองค์กรปกครองส่วนท้องถิ่นทั้งหมด ๗,๗๗๖ แห่ง ๑๓๐ ๑๕,๒๒๙ ราย คิดเป็นร้อยละ ๑๒.๑ จากการคลอดบุตร
ในเรื่องคุณภาพในการให้บริการด้านสุขภาพโดยรัฐนั้น พบว่า ของวัยรุ่นที่มีอายุต�่ากว่า ๒๐ ปี จ�านวน ๑๒๕,๑๗๑ ราย โดยเพิ่มขึ้น
๑๓๔
โรงพยาบาลในระบบหลักประกันสุขภาพแห่งชาติเป็นโรงพยาบาล ร้อยละ ๑๑.๐ เมื่อเทียบกับข้อมูลในปี พ.ศ. ๒๕๕๓ นอกจากนี้
ที่ผ่านการรับรองคุณภาพตามมาตรฐานโดยใช้กระบวนการรับรอง จากรายงานการเฝ้าระวังการยุติการตั้งครรภ์ในประเทศไทย
คุณภาพโรงพยาบาล (Hospital Accreditation) มีเพียง ร้อยละ เมื่อปี ๒๕๕๖ ของส�านักอนามัยการเจริญพันธุ์ กรมอนามัย
๑๓๑
๔๖.๕๓ อีกทั้งข้อมูลในปี ๒๕๕๗ บ่งชี้ว่าจ�านวนแพทย์ที่มีอยู่ พบว่า กลุ่มวัยรุ่นอายุ ๑๕ - ๑๙ ปี เป็นผู้ป่วยที่ยุติการตั้งครรภ์
ยังไม่เพียงพอในการให้บริการ โดยประเทศไทยมีแพทย์ ๑ คน ต่อ ในสถานพยาบาลร้อยละ ๒๘.๑ โดยมีการยุติการตั้งครรภ์ซ�้าถึง
๑๓๕
๑๓๒
การดูแลประชาชน ๒,๑๒๕ คน ร้อยละ ๖.๙
๑๒๘ ผลการด�าเนินงานการสร้างหลักประกันสุขภาพแห่งชาติ ปีงบประมาณ ๒๕๕๘
๑๒๙ บทสรุปผู้บริหาร การส�ารวจอนามัยและสวัสดิการ พ.ศ. ๒๕๕๘ ส�านักงานสถิติแห่งชาติ
๑๓๐ อ้างอิงแหล่งเดิม ๓
๑๓๑ อ้างอิงแหล่งเดิม ๓
๑๓๒ http://social.nesdb.go.th/SocialStat/StatDefault_Final.aspx
๑๓๓ ส�านักงานนโยบายและยุทธศาสตร์ กระทรวงสาธารณสุข ภาคผนวก แม่วัยใส ความท้าทายการตั้งครรภ์ในวัยรุ่น กองทุนประชากรแห่งสหประชาชาติประจ�าประเทศไทย อาคาร
สหประชาชาติ ชั้น ๑๒ ถนนราชด�าเนินนอก กรุงเทพฯ ๑๐๒๐๐ http://countryo-ce.unfpa.org/thailand/
๑๓๔ สถิติการคลอดของแม่วัยรุ่นในประเทศไทย ปี พ.ศ. ๒๕๕๖ ส�านักอนามัยการเจริญพันธุ์ กรมอนามัย กระทรวงสาธารณสุข
๑๓๕ รายงานการเฝ้าระวังการแท้งในประเทศไทย ปี พ.ศ. ๒๕๕๖ ส�านักอนามัยการเจริญพันธุ์ กรมอนามัย กระทรวงสาธารณสุข
91
