Page 79 - รายงานการศึกษา ปัญหาและผลกระทบด้านสิทธิมนุษยชนจากนโยบายของรัฐบาลในการประกาศสงครามต่อสู้เพื่อเอาชนะยาเสพติด เมื่อปี พ.ศ. 2546

101
บุคคลให้สูญหาย ปี ค.ศ. ๑๙๙๔ (The Inter-Amercian Convention on Forced Disappearance of Persons) และอนุสัญญา
ระหว่างประเทศว่าด้วยการป้องกันบุคคลทุกคนจากการหายสาบสูญโดยถูกบังคับ ค.ศ. ๒๐๐๖ (International Convention on the
Protection of All Persons from Enforced Disappearance) ซึ่งมีผลใช้บังคับในปี ค.ศ. ๒๐๑๐ ซึ่งประเทศเม็กซิโกได้เข้าเป็นภาคี
แห่งอนุสัญญาทั้งสองฉบับดังกล่าวด้วย

ดังนั้น รัฐบาลแห่งประเทศเม็กซิโกจึงมีหน้าที่ที่จะต้องปฏิบัติให้เป็นไปตามพันธกรณีตามที่ก�าหนดไว้ในอนุสัญญา
ทุกฉบับที่เกี่ยวข้องกับการคุ้มครองสิทธิมนุษยชนและการกระท�าอันเป็นการบังคับบุคคลให้สูญหาย ซึ่งนอกจากการปรับปรุงกฎหมาย
ภายในประเทศให้สอดคล้องกับหลักเกณฑ์การคุ้มครองมิให้บุคคลถูกบังคับให้สูญหายตามที่ก�าหนดในอนุสัญญาทั้งหลายดังกล่าว

แล้ว 102 รัฐบาลแห่งประเทศเม็กซิโกยังมีหน้าที่ส�าคัญอีกสองประการ ได้แก่ (๑) การด�าเนินการสืบสวนสอบสวนคดีเกี่ยวกับการบังคับ
บุคคลให้สูญหาย และ (๒) การเยียวยาความเสียหายแก่เหยื่อหรือผู้ได้รับผลกระทบ

(๑) การด�าเนินการสืบสวนสอบสวนเรื่องการบังคับบุคคลให้สูญหาย
หน้าที่ประการนี้ของรัฐบาลแห่งประเทศเม็กซิโกเป็นผลมาจากสิทธิของบุคคลที่ได้รับการรับรองในกฎหมายหรือ
กฎเกณฑ์ระหว่างประเทศต่างๆ ดังกล่าวข้างต้น ทั้งกฎเกณฑ์ทั่วไปว่าด้วยการคุ้มครองสิทธิมนุษยชน และกฎเกณฑ์คุ้มครองมิให้บุคคล

ถูกบังคับให้สูญหายเป็นการเฉพาะ
กติการะหว่างประเทศว่าด้วยสิทธิพลเมืองและสิทธิทางการเมือง (International Covenant on Civil and

Political Rights - ICCPR) รับรองสิทธิของพลเมืองและสิทธิทางการเมืองของบุคคล โดยก�าหนดหลักการพื้นฐานว่าประชาชนทุกคน
มีสิทธิในการก�าหนดเจตจ�านงของตนเอง (self-determination) โดยอาศัยอ�านาจแห่งสิทธิดังกล่าว ประชาชนย่อมสามารถก�าหนด
สถานะทางการเมืองของตนได้โดยเสรี และด�าเนินกิจกรรมทางเศรษฐกิจ สังคม และวัฒนธรรมได้โดยเสรี 103 กติการะหว่างประเทศ

ดังกล่าวจึงก�าหนดหน้าที่ในประการต่างๆ ของรัฐภาคีในอันที่จะต้องด�าเนินการให้การสนับสนุนการตระหนักถึงสิทธิของบุคคลในการ
ก�าหนดเจตจ�านงของตนเอง และต้องเคารพต่อสิทธิดังกล่าวตามบทบัญญัติแห่งกฎบัตรสหประชาชาติ 104 และต้องท�าให้เกิดความ

แน่ใจเกี่ยวกับสิทธิที่เท่าเทียมกันระหว่างชายและหญิงในการใช้สิทธิพลเมืองและสิทธิทางการเมืองในประการต่างๆ ตามที่ก�าหนดไว้
105
ในกติการะหว่างประเทศนี้ ในส่วนที่เกี่ยวกับการกระท�าอันเป็นการละเมิดสิทธิมนุษยชนของบุคคล รัฐภาคีมีหน้าที่เฉพาะที่ส�าคัญ
ที่จะต้องด�าเนินมาตรการที่ท�าให้เกิดความแน่ใจว่าบุคคลใดๆ ที่ถูกละเมิดสิทธิหรือเสรีภาพต่างๆ ตามที่ก�าหนดไว้ในกติการะหว่าง

ประเทศนี้จะต้องได้รับการเยียวยาอย่างแท้จริง (effective remedy) โดยไม่ค�านึงว่าการละเมิดเช่นนั้นกระท�าโดยบุคคลซึ่งกระท�า
ในขณะปฏิบัติหน้าที่ทางราชการ (acting in an official capacity) อีกทั้งบุคคลที่ร้องขอการเยียวยาเช่นนั้นมีสิทธิที่จะได้รับการ
พิจารณาโดยองค์กรทางกระบวนการยุติธรรมทางปกครอง หรือทางกฎหมายที่มีอ�านาจหน้าที่ หรือโดยองค์กรอื่นใดที่มีอ�านาจหน้าที่

ตามที่ระบบกฎหมายของรัฐภาคีก�าหนด และการได้รับการเยียวยาทางกระบวนการยุติธรรม และเมื่ออนุมัติการเยียวยาเช่นนั้น องค์กร
ที่มีอ�านาจหน้าที่ดังกล่าวจะต้องด�าเนินการให้มีการเยียวยาที่แท้จริง 106

101
Inter-American Covention on Forced Disappearance of Persons 1994 มีผลใช้บังคับเมื่อวันที่ ๒๘ มีนาคม ค.ศ. ๑๙๙๖ ประเทศเม็กซิโก
ได้ให้สัตยาบันอนุสัญญาดังกล่าว เมื่อวันที่ ๑๘ มีนาคม ค.ศ. ๒๐๐๘
102
รายละเอียด โปรดดู การแก้ไขปรับปรุงกฎหมายอาญาและกฎหมายวิธีพิจารณาความอาญาของประเทศเม็กซิโกให้เป็นไปตามข้อผูกพันตามอนุสัญญา
ทั้งสองฉบับดังกล่าว ในหัวข้อ ๒.๒.๑ การแก้ไขปัญหาโดยมาตรการภายในประเทศ (๑) การปฏิรูปเชิงสถาบัน (Institutional Reform) ที่เกี่ยวข้องกับการกระท�า
อันเป็นการบังคับบุคคลให้สูญหาย (๑.๑) การแก้ไขปรับปรุงกฎหมายอาญาเพื่อรองรับการกระท�าอันเป็นการบังคับบุคคลให้สูญหาย
103
International Covenant on Civil and Political Rights, Art. 1, paragraph 1.
“1. All peoples have the right of self-determination. By virture of that right they freely determine their political status and freely
pursue their economic, social and cultural development.”
104
International Covenant on Civil and Political Rights, Art. 1, paragraph 3.
105
International Covenant on Civil and Political Rights, Art. 3 ,
106
International Covenant on Civil and Political Rights, Article 2, paragraph 3 (a) (b) (c)
58
ปัญหาและผลกระทบด้านสิทธิมนุษยชนจากนโยบายของรัฐบาลในการประกาศสงครามต่อสู้เพื่อเอาชนะยาเสพติด เมื่อปี พ.ศ. ๒๕๔๖