Page 165 - รายงานการศึกษา ปัญหาและผลกระทบด้านสิทธิมนุษยชนจากนโยบายของรัฐบาลในการประกาศสงครามต่อสู้เพื่อเอาชนะยาเสพติด เมื่อปี พ.ศ. 2546
P. 165
และล�าตัวด้วยปืนไม่ทราบขนาด มีเลือดและหัวกระสุนตกอยู่ที่พื้น ได้ท�าการถ่ายภาพ ตรวจสถานที่เกิดเหตุ แผนที่สังเขป เก็บหัว
กระสุนปืน แล้วได้ร่วมกับนายแพทย์ประจ�าโรงพยาบาลธวัชบุรีชันสูตรพลิกศพผู้ตาย แล้วมอบให้ญาติรับไป จากการสอบสวนเบื้องต้น
ทราบว่าหนี่งในผู้ตาย คือ นาย ม. เจ้าของบ้าน เป็นชาวบังคลาเทศซึ่งมีภริยาเป็นคนไทย มีคดีอยู่ระหว่างการพิจารณาของศาลจังหวัด
สุรินทร์ฐานมียาเสพติดให้โทษ (ยาบ้า) ไว้ในความครอบครองเพื่อจ�าหน่าย ภริยาก็เกี่ยวข้องกับยาเสพติดเช่นกัน สาเหตุเบื้องต้น
สันนิษฐานว่าการเกี่ยวข้องกับยาเสพติดอาจเป็นสาเหตุน�าไปสู่การเสียชีวิต
• เรื่องร้องเรียนการเสียชีวิตของนาย อ. จังหวัดล�าปาง
ข้อเท็จจริงโดยย่อ นาย อ. เป็นประธานสภาองค์การบริหารส่วนต�าบลสบป้าด (อบต. สบป้าด) อ�าเภอแม่เมาะ
จังหวัดล�าปาง มีหน้าที่บริหารงบประมาณขององค์การบริหารส่วนต�าบล จึงมีความขัดแย้งกับทางอ�าเภอ เนื่องจากการจัดสรร
งบประมาณส่วนใหญ่เจ้าหน้าที่ฝ่ายปกครองจะของบประมาณในจ�านวนที่สูงกว่าที่ทางอ�าเภอควรจะได้รับตามระเบียบของ
องค์การบริหารส่วนต�าบล แต่นาย อ. ไม่อนุมัติให้ ในขณะที่องค์การบริหารส่วนต�าบลอื่นยอมอนุมัติให้ นาย อ. เคยถูกเจ้าหน้าที่ฝ่าย
ปกครองเรียกไปตักเตือนให้ลาออกหลายครั้ง
ในวันเกิดเหตุ เวลาประมาณ ๑๖.๐๐ น. เจ้าหน้าที่ฝ่ายปกครองอ�าเภอแม่เมาะ คือ นาย ป. ได้เรียกให้นาย
อ. มาพบที่ที่ว่าอ�าเภอแม่เมาะเพื่อหารือ เนื่องจากตนทราบว่านาย อ. มีชื่ออยู่ในบัญชีรายชื่อผู้เกี่ยวข้องกับยาเสพติด และหน่วยงาน
มีนโยบายว่าหากเจ้าหน้าที่ของรัฐผู้ใดเข้าไปมีส่วนเกี่ยวข้องกับยาเสพติด ให้ด�าเนินการให้พ้นจากต�าแหน่ง ทั้งนี้ จะด�าเนินการอย่างไร
ตามแต่วิธีการของแต่ละหน่วยงาน อย่างไรก็ตาม เมื่อได้พูดคุยกันเป็นเวลาประมาณ ๓๐ นาที นาย อ. ปฏิเสธว่าไม่เคยค้า
แต่เคยเสพ จึงไม่ขอลาออก และแจ้งว่าตนเองถูกกลั่นแกล้งเนื่องจากเป็นนักการเมือง หลังจากนั้นมีโทรศัพท์เข้ามาที่โทรศัพท์มือถือ
ของนาย อ. ต่อมา นาย อ. จึงขับรถออกไปหลังจากได้รับโทรศัพท์ดังกล่าว เมื่อออกมาถึงถนนห่างจากหน้าที่ว่าการอ�าเภอไม่ถึง ๑
กิโลเมตร นาย อ. ก็ถูกคนร้ายยิงเสียชีวิต ในเบื้องต้นเจ้าหน้าที่ต�ารวจ สถานีต�ารวจอ�าเภอแม่เมาะ จังหวัดล�าปาง เข้าใจว่าเป็นคดี
อุบัติเหตุธรรมดา แต่ต่อมาภายหลังทราบว่าถูกยิงเสียชีวิต และเมื่อตรวจค้นรถยนต์ของผู้ตายพบยาเสพติดจ�านวนหนึ่ง จึงคาดว่า
การถูกยิงครั้งนี้น่าจะมีสาเหตุมาจากการที่ผู้ตายเข้าไปเกี่ยวข้องกับยาเสพติด อย่างไรก็ตาม ภรรยาของผู้ตายสงสัยว่า การเสียชีวิต
ของสามีน่าจะมีสาเหตุมาจากนโยบายปราบปรามยาเสพติด และสามีเลิกยุ่งเกี่ยวกับยาเสพติดมานานแล้ว ซึ่งเดิมเคยเป็นเพียงผู้เสพ
เท่านั้น ต่อมา ญาติได้เดินทางไปดูศพ จึงพบว่านาย อ. ถูกยิงเสียชีวิต และพยานหลักฐานส�าคัญ คือ โทรศัพท์มือถือของผู้ตาย
ได้หายไปและพยานในที่เกิดเหตุอ้างว่าไม่เห็นคนร้าย
(๒) เป็นการด�าเนินการโดยใช้ก�าลังประทุษร้ายและ/หรืออาวุธต่อชีวิต ร่างกาย หรือทรัพย์สิน
ของผู้เสียหายซึ่งเป็นประชากรพลเรือน
ข้อเท็จจริงและพฤติการณ์ที่ก่อให้เกิดการสูญเสียหรือความเสียหายแก่ประชากรพลเรือน
ในวงกว้างแสดงถึงลักษณะของการด�าเนินการซึ่งเป็นไปในแนวทางเดียวกันหรือคล้ายคลึงกันอย่างมาก กล่าวคือ เป็นการกระท�า
โดยการประทุษร้ายโดยใช้ก�าลัง หรือใช้อาวุธ และเป็นการกระท�าต่อชีวิต ร่างกาย หรือทรัพย์สินของประชากรพลเรือน อันเป็น
การกระท�าที่ใช้ความรุนแรงต่อประชากรพลเรือน
(๒.๑) การกระท�าโดยการประทุษร้ายโดยใช้ก�าลังหรือใช้อาวุธ
เมื่อพิจารณาเรื่องร้องเรียนทุกเรื่อง จะเห็นได้ว่าข้อเท็จจริงและพฤติการณ์ที่เกิด
ขึ้นในเรื่องร้องเรียนทุกเรื่องมีลักษณะร่วมกันหรือคล้ายคลึงกันอย่างมากเกี่ยวกับวิธีด�าเนินการ ได้แก่ การใช้ก�าลังประทุษร้ายหรือ
ใช้อาวุธในการด�าเนินการทั้งต่อผู้เสียหายและต่อญาติของผู้เสียหาย เพื่อให้บรรลุเป้าหมาย ดังจะเห็นได้ว่า ตามเรื่องร้องเรียนแทบ
ทุกเรื่อง มีบุคคลกลุ่มหนึ่งหรือหลายคนกระท�าการร่วมกัน โดยใช้ก�าลังประทุษร้ายและใช้อาวุธในการกระท�าการ อันน�ามาซึ่งการ
สูญเสียชีวิตและการสูญเสียทรัพย์สิน อันเป็นการก่อให้เกิดความเดือดร้อนเสียหายแก่ประชาชนพลเรือน
144
ปัญหาและผลกระทบด้านสิทธิมนุษยชนจากนโยบายของรัฐบาลในการประกาศสงครามต่อสู้เพื่อเอาชนะยาเสพติด เมื่อปี พ.ศ. ๒๕๔๖
