Page 156 - รายงานการศึกษา ปัญหาและผลกระทบด้านสิทธิมนุษยชนจากนโยบายของรัฐบาลในการประกาศสงครามต่อสู้เพื่อเอาชนะยาเสพติด เมื่อปี พ.ศ. 2546
P. 156
• เรื่องร้องเรียนกรณีการเสียชีวิตของนาย พ. และนาง อ.จังหวัดตาก
• เรื่องร้องเรียนกรณีการเสียชีวิตของ เด็กชาย ฟ. ซึ่งถูกเจ้าหน้าที่ต�ารวจยิงพร้อมกับบิดา
ระหว่างการเข้าจับกุม และการหายตัวไปโดยไม่ทราบสาเหตุและไร้ร่องรอยของนางสาว พ. มารดาของ เด็กชาย ฟ.
๔.๑.๒ ข้อเท็จจริงร่วมกันของเรื่องร้องเรียนอันเป็นกรณีศึกษาและคดีความผิดทางอาญาที่เกิดขึ้น
เมื่อได้พิจารณาข้อเท็จจริงและพฤติการณ์โดยรวมของเรื่องร้องเรียนอันเป็นกรณีศึกษาและคดีความผิด
ทางอาญาที่มีการร้องเรียนต่อพนักงานสอบสวนดังกล่าวข้างต้นแล้ว จะเห็นได้ว่าแม้การสูญเสียต่อชีวิตและทรัพย์สินของผู้เสียหาย
และครอบครัวหรือญาติของผู้เสียหายจะเกิดขึ้นกับบุคคลจ�านวนมากซึ่งเป็นประชากรพลเรือนและเกิดขึ้นในพื้นที่ต่างๆ ทั่วประเทศ
แต่อย่างไรก็ตาม จะสังเกตได้ว่าการสูญเสียต่อชีวิตและทรัพย์สินของประชากรพลเรือนเหล่านั้นเกิดขึ้นภายใต้ “บริบทเฉพาะร่วมกัน”
และเมื่อพิจารณาสภาพการณ์โดยรวมของการสูญเสียต่อชีวิตและทรัพย์สินในกรณีต่างๆ ที่เกิดขึ้นนั้น จะเห็นได้ว่ามีลักษณะหรือข้อ
เท็จจริงร่วมกันหรือคล้ายคลึงกันในหลายประการ
โดยนัยดังกล่าว ในส่วนนี้จะได้กล่าวถึงข้อพิจารณาส�าคัญสองประการเกี่ยวกับเรื่องร้องเรียนและ
คดีความผิดทางอาญาต่างๆ ดังกล่าว ได้แก่ (๑) บริบทเฉพาะร่วมกันของการสูญเสียต่อชีวิตและทรัพย์สินที่เกิดขึ้นแก่ผู้เสียหาย
อย่างกว้างขวางในพื้นที่ทั่วประเทศ และ (๒) ลักษณะหรือข้อเท็จจริงร่วมกันหรือคล้ายคลึงกันของการสูญเสียต่อชีวิตและทรัพย์สิน
ที่เกิดขึ้น
(๑) บริบทเฉพาะร่วมกันของการสูญเสียต่อชีวิตและทรัพย์สินที่เกิดขึ้นแก่ผู้เสียหายอย่างกว้างขวางใน
พื้นที่ทั่วประเทศ
การสูญเสียต่อชีวิตและทรัพย์สินที่เกิดขึ้นกับผู้เสียหาย (และครอบครัวหรือญาติของผู้เสียหาย) ซึ่งเป็น
ประชากรพลเรือนในพื้นที่ต่างๆ ทั่วประเทศ มิใช่เรื่องบังเอิญที่เกิดขึ้นพร้อมๆ กันโดยไม่มีจุดเกาะเกี่ยวร่วมกันแต่อย่างใด หากแต่ใน
ความเป็นจริงการสูญเสียต่อชีวิตและทรัพย์สินที่เกิดขึ้นอย่างกว้างขวางดังกล่าวเกิดขึ้นภายใต้ “บริบทเฉพาะร่วมกัน” กล่าวคือ การ
ด�าเนินนโยบายในการปราบปรามยาเสพติดของรัฐบาลที่มี พ.ต.ท. ทักษิณ ชินวัตร เป็นนายกรัฐมนตรี
การด�าเนินนโยบายในการปราบปรามยาเสพติดของรัฐบาลภายใต้การน�าของ พ.ต.ท. ทักษิณ ชินวัตร
นายกรัฐมนตรีในขณะนั้นเป็น “มูลเหตุพื้นฐาน” ที่น�ามาซึ่งการสูญเสียต่อชีวิตและทรัพย์สินที่เกิดขึ้นกับผู้เสียหายซึ่งเป็นประชากร
พลเรือนอย่างกว้างขวางในพื้นที่ต่าง ๆ ทั่วประเทศ ด้วยปัจจัยส�าคัญๆ หลายประการ ดังนี้
(๑.๑) การก�าหนดนโยบายในการปราบปรามยาเสพติดโดยใช้ความรุนแรงเป็นหลัก
รัฐบาลประกาศท�าสงครามกับยาเสพติด และก�าหนดให้เป็นวาระแห่งชาติ ซึ่งเจ้าหน้าที่ของรัฐ
ทุกฝ่ายจะต้องร่วมรบชนิด “ตาต่อตา ฟันต่อฟัน” และปฏิบัติหน้าที่ในการปราบปรามยาเสพติดอย่างเข้มงวดกวดขันและจริงจัง
โดย พ.ต.ท. ทักษิณ ชินวัตร นายกรัฐมนตรีในขณะนั้น ได้ประกาศตัวเป็น “แม่ทัพใหญ่ในการท�าสงครามขั้นแตกหักกับยาเสพติด”
เพื่อการท�าสงครามกับยาเสพติด พ.ต.ท. ทักษิณ ชินวัตร ได้ใช้วาทกรรมและพิธีกรรมที่ยั่วยุ
ให้เกิดการใช้ความรุนแรงในการด�าเนินการหรือปฏิบัติการให้เป็นไปตามนโยบายของรัฐบาล ดังจะเห็นได้ว่า ในการมอบหมายและชี้แจง
นโยบายของรัฐบาล พ.ต.ท. ทักษิณ ชินวัตร ใช้ถ้อยค�าในลักษณะ “ชี้น�า” “ปลุกเร้า” และ “กดดัน” ให้เจ้าหน้าที่ของรัฐ “ใช้ความ
รุนแรง” ในการปฏิบัติการให้เป็นไปตามนโยบายของรัฐบาลในการปราบปรามยาเสพติด เพื่อจัดการกับปัญหาแบบเบ็ดเสร็จเด็ดขาด
โดยไร้ความปรานี ดังที่เคยเกิดขึ้นแล้วในอดีต ดังตัวอย่างต่อไปนี้
399
“เพื่อประกาศสงครามขั้นแตกหักกับยาเสพติด ผมขอประกาศตัวเป็นแม่ทัพใหญ่ในสงครามนี้”
400
“ในโอกาสนี้ถือเป็นวาระแห่งชาติที่ชาวไทยทุกคนต้องผนึกก�าลังร่วมรบชนิดตาต่อตา ฟันต่อฟัน”
399
ค�ากล่าวของ พ.ต.ท. ทักษิณ ชินวัตร เนื่องในพิธีประกาศสงครามขั้นแตกหักเพื่อเอาชนะยาเสพติด ณ ลานพระราชวังดุสิต เมื่อวันที่ ๓๑
มกราคม ๒๕๔๖
400
เรื่องเดียวกัน เพิ่งอ้าง
135
ปัญหาและผลกระทบด้านสิทธิมนุษยชนจากนโยบายของรัฐบาลในการประกาศสงครามต่อสู้เพื่อเอาชนะยาเสพติด เมื่อปี พ.ศ. ๒๕๔๖