Page 155 - รายงานการศึกษา ปัญหาและผลกระทบด้านสิทธิมนุษยชนจากนโยบายของรัฐบาลในการประกาศสงครามต่อสู้เพื่อเอาชนะยาเสพติด เมื่อปี พ.ศ. 2546
P. 155
(๒.๑) คดีความผิดทางอาญาทั่วไป
ตามสรุปรายงานคดีความผิดทางอาญาที่หน่วยงานของรัฐด้านการปราบปรามยาเสพติด
398
(ส�านักงาน ป.ป.ส.) ได้รวบรวมไว้ (ซึ่งคณะอนุกรรมการตรวจสอบข้อเท็จจริง ๑ ใช้เป็นข้อมูลพื้นฐานในการศึกษาและอ้างอิง) คดี
ความผิดทางอาญาทั่วไปที่มีการร้องเรียนและด�าเนินคดีต่อเจ้าพนักงานสอบสวนล้วนเป็น “คดีฆาตกรรม” ซึ่งอาจเป็นการกระท�าโดย
บุคคลธรรมดา คนอื่น หรือเป็นการกระท�าของเจ้าหน้าที่ของรัฐ (เจ้าหน้าที่ต�ารวจ) คดีฆาตกรรมที่เกิดขึ้นในช่วงระยะเวลาดังกล่าวมี
เป็นจ�านวนรวมทั้งสิ้น ๒,๖๐๔ คดี และมีผู้เสียชีวิต ๒,๘๗๓ คน ทั้งนี้ แบ่งออกเป็นสองลักษณะคดี ได้แก่ ก) คดีฆาตกรรม และ ข)
คดีวิสามัญฆาตกรรม ซึ่งในคดีแต่ละลักษณะครอบคลุมทั้งคดีที่เกี่ยวข้องกับยาเสพติด และที่ไม่เกี่ยวข้องกับยาเสพติด และทั้งที่ทราบ
ตัวผู้กระท�าความผิดและที่ไม่ทราบตัวผู้กระท�าความผิด ดังนี้
ก) คดีฆาตกรรม
คดีฆาตกรรมมีจ�านวนทั้งสิ้น ๒,๕๕๙ คดี มีผู้เสียชีวิตจ�านวน ๒,๘๑๙ คน และผู้ต้องหา
๑,๓๐๒ คน แบ่งออกเป็น ดังนี้
• คดีที่เกี่ยวข้องกับยาเสพติด จ�านวน ๑,๑๘๗ คดี มีผู้เสียชีวิตจ�านวน ๑,๓๗๐ คน และ
ผู้ต้องหา ๑๘๗ คน (ไม่ทราบตัวผู้กระท�าความผิด ๑,๑๑๑ คดี)
• คดีที่ไม่เกี่ยวข้องกับยาเสพติด จ�านวน ๘๓๕ คดี มีผู้เสียชีวิตจ�านวน ๘๘๐ คน และ
ผู้ต้องหา ๘๔๘ คน (ไม่ทราบตัวผู้กระท�าความผิด ๒๗๔ คดี)
• คดีที่ไม่ทราบสาเหตุ จ�านวน ๕๓๗ คดี มีผู้เสียชีวิตจ�านวน ๕๖๙ คน และผู้ต้องหา
๒๖๗ คน (ไม่ทราบตัวผู้กระท�าความผิด ๒๗๔ คดี)
ข) คดีวิสามัญฆาตกรรม
คดีวิสามัญฆาตกรรมมีจ�านวนทั้งสิ้น ๔๕ คดี มีผู้เสียชีวิตจ�านวน ๕๔ คน และผู้ต้องหา
๕๕ คน แบ่งออกเป็น ดังนี้
• คดีที่เกี่ยวข้องกับยาเสพติด จ�านวน ๓๕ คดี มีผู้เสียชีวิตจ�านวน ๔๑ คน และผู้ต้องหา
๓๖ คน (ไม่ทราบตัวผู้กระท�าความผิด ๑๐ คดี)
• คดีที่ไม่เกี่ยวข้องกับยาเสพติด จ�านวน ๒ คดี มีผู้เสียชีวิตจ�านวน ๒ คน และผู้ต้องหา
๖ คน (จับผู้ต้องหาได้ ๑ คดี)
• คดีที่ไม่ทราบสาเหตุ จ�านวน ๘ คดี มีผู้เสียชีวิตจ�านวน ๑๑ คน และผู้ต้องหา ๑๓ คน
(จับผู้ต้องหาได้ ๗ คดี)
(๒.๒) คดีความผิดทางอาญาที่เป็นคดีพิเศษ
นอกจากคดีความผิดทางอาญาทั่วไปดังกล่าวข้างต้นแล้ว กรมสอบสวนคดีพิเศษยังได้รับคดี
ฆาตกรรมบางคดีไว้เป็น “คดีพิเศษ” ตามที่ญาติของผู้เสียหายร้องขออีกด้วย รวมจ�านวน ๑๑ เรื่อง ตามข้อเท็จจริงและพฤติการณ์
แห่งคดีฆาตกรรมเหล่านี้ เจ้าหน้าที่ต�ารวจซึ่งเป็นเจ้าหน้าที่ของรัฐปฏิบัติการปราบปรามโดยใช้ก�าลังรุนแรงและอาวุธสงครามแก่
ประชาชนพลเรือนที่เป็นเป้าหมาย อันเป็นเหตุให้เกิดการสูญเสียอย่างกว้างขวาง ทั้งต่อทรัพย์สินและต่อชีวิตของประชาชนพลเรือน
ผู้บริสุทธิ์จ�านวนมาก (ซึ่งรวมถึงเด็กด้วย)
คดีความผิดทางอาญาที่กรมสอบสวนคดีพิเศษรับไว้เป็นคดีพิเศษ ตัวอย่างเช่น
• เรื่องร้องเรียนกรณีการเสียชีวิตและการถูกยึดทรัพย์ของนาย น. และนาง ก. จังหวัด
นครราชสีมา
398
โปรดดู คณิต ณ นคร, วิสามัญฆาตกรรมคดียาเสพติดในประเทศไทย: ชอบด้วยกฎหมายหรือจงใจฆ่าทิ้ง?, กรุงเทพ: ส�านักพิมพ์วิญญูชน, หน้า ๔๓,
และรายงานการศึกษาวิเคราะห์ของคณะอนุกรรมการตรวจสอบผู้รับผิดชอบเชิงนโยบาย, บทที่ ๓, หน้า ๒๑ - ๒๒.
134
ปัญหาและผลกระทบด้านสิทธิมนุษยชนจากนโยบายของรัฐบาลในการประกาศสงครามต่อสู้เพื่อเอาชนะยาเสพติด เมื่อปี พ.ศ. ๒๕๔๖
